ԱՄՆ-Եվրամիություն-Հայաստան խորհրդաժողովից Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը տպավորություն է ստացել, ինչն, ի դեպ, ավելի սուր շեշտադրումներով նաեւ Մոսկվան ունի, որ Եվրամիությունը Հարավային Կովկասում «նոր բաժանարար գծեր է ստեղծում եւ Ադրբեջանը մեկուսացնելու նպատակ ունի»: Բլինքեն-Փաշինյան-ֆոն դեր Լյաեն բանակցություններից մեկ օր անց Խիվայում աշխատանքային հանդիպում են ունեցել Ղազախստանի եւ Ուզբեկստանի նախագահները եւ «սկզբունքորեն համաձայնեցրել Եվրամիություն-Կենտրոնական Ասիա գագաթնաժողովի միասնական դիրքորոշումը»:
ԵՄ-Կենտրոնական Ասիա գագաթնաժողովի հստակ օր դեռեւս չկա, ըստ տեղեկությունների՝ այն «կգումարվի ապրիլի երկրորդ կեսին՝ Ուզբեկստանի մայրաքաղաք Տաշքնեդում»: Եվրամիությունը ծարգրում է Կենտրոնական Ասիայի երկրներին տասը միլիարդ եվրո արտոնյալ վարկ տրամադրել՝ արդիականացնելու այսպես կոչված «Միջին միջանցքի» ենթակառուցվածքները:
Փորձագետները «Միջին միջանցքի» տնտեսական նպատակահարմարությունը չեն գերագնահատում, բայց գրեթե բոլորն են համոզված, որ Եվրամիությունը լոգիստիկա փոխելու հարց է լուծում, իսկ դա քաղաքական որոշում է. Կենտրոնական Ասիայի եւ Չինաստանի հետ ապրանքաշրջանառությունը չպետք է իրականացվի Ռուսաստանի տարածքով: «Միջին միջանցքը» կարեւորում է Ադրբեջանի նշանակությունը: Եվրամիությանը Հարավային Կովկասում Ադրբեջանին «մեկուսացնելու» նպատակ վերագրելիս ի՞նչ է նկատի ունենում Իլհամ Ալիեւը: Նա մատավախություն ունի, որ ԵՄ-Կենտրոնական Ասիա մեծ համաձայնության դեպքում կորցնում է Հայաստանին «Զանգեզուրի միջանցք» պարտադրելու լծա՞կը:
Ըստ երեւույթին՝ այո: Բաքու-Կարս երկաթուղու թողունակությունը բավարար չէ, որպեսզի Եվրամիություն-Կենտրոնական Ասիա-Չինաստան եւ հակառակ ուղղությամբ տարեկան մի քանի տասնյակ միլիոն տոննա բեռնափոխադրումներ իրականացվեն: Շատ հավանական է, որ Եվրամիությունը Տաշքենդի գագաթնաժողովում օրակարգ բերի Հայաստանի հարավում երկաթուղային հաղորդակցությունը վերականգնելու հարցը: Եթե նման համաձայնություն կայանա, ապա Ադրբեջանն իրոք մեծ հաշվով «մեկուսացվում է». Հայաստանի հարավի լոգիստիկ հնարավորությունն անցնում է Եվրամիության տիրույթ:
Խիստ ուշագրավ է, որ ԵՄ-Կենտրոնական Ասիա գագաթնաժողովի կազմակերպման մասին տեղեկատվությանը զուգահեռ հայտնի է դարձել, որ Բիշքեկ է մեկնել Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Բայրամովը: Մինչ այդ Ուզբեկստան էր այցելել Իլհամ Ալիեւը: Թուրքիան դիվանագիտական ճնշում է գործադրում Տաջիկստանի նկատմամբ: «Կրոկուսի» ահաբեկչությունից հետո լարված են ռուս-տաջիկական հարաբերությունները: Բացառված չէ, որ Իլհամ Ալիեւը Թուրքիայի եւ Ռուսաստանի հետ համաձայնությամբ փորձում է ԵՄ-Կենտրոնական Ասիա գագաթնաժողովում «ճեղքվածքներ» ստեղծել:
Նման դեպքերում, որպես կանոն, գործում է կոնսենսուսի սկզբունքը: Եւ եթե, ասենք, Կիրգիզիան այդ գագաթնաժողովին չմասնակցի կամ ներկայանա եւ «հատուկ կարծիք» արտահայտի, ապա ԵՄ-Կենտրոնական Ասիա «աշխարհաքաղաքական համաձայնությունը» չի կայանա: Այդ դեպքում Ադրբեջանի «մեկուսացվածությունը» կփոխակերպվի «վճռական խոսքի իրավունքի»: Ամենայն հավանականությամբ, հենց այդ խնդիրն է փորձում լուծել Իլհամ Ալիեւը՝ հասնել նրան, որ Հայաստանի իրական մեկուսացվածությունը չհաղթահարվի կամ հաղթահարվի Ադրբեջանի «մեծահոգությամբ»: Որպեսզի Հայաստանի հարավի լոգիստիկ հնարավորությունները մնան Բաքվի վերահսկողության ներքո: Ի՞նչ է ձեռնարկելու Մոսկվան Կենտրոնական Ասիայի ուղղությամբ: Կասիմ-Ժոմարթ Տոկաեւն արդեն հայտարարել է, որ Ղազախստանը Ոսկե հորդայի իրավահաջորդն է:
