ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Երևանում Սերժ Սարգսյանի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում հատկանշական հայտարարություն է արել: Նա ասել է, որ Ռուսաստանը նույնիսկ չի հասցնում երևանյան գործընկերների հետևից, այնքան արագ են նրանք գնում Մաքսային միություն: Պուտինն ըստ էության Հայաստանին ակնարկել է արգելակելու մասին՝ ակնհայտորեն ասելով, որ պետք չէ շտապել: Պատահական չէ նաև, որ ՌԴ նախագահը խոսել է այն մասին, որ ամեն ինչ միայն Ռուսաստանից կախված չէ, և կան Բելառուսն ու Ղազախստանը: Իսկ Բելառուսն ու Ղազախստանը, ինչպես գիտենք, Հայաստանի անդամակցության մասով էական պահանջներ են դնում Ադրբեջանի կարծիքի հետ կապված: Այլ կերպ ասած՝ Պուտինը Երևանում Սերժ Սարգսյանին հիշեցրել է, որ խնդիրներ կան, և պետք չէ քառատրոփ սլանալ մի տեղ, որտեղ Հայաստանին չեն սպասում: Սա ի պատասխան այն սպասումների, թե Երևան Պուտինի այցը նշանակելու է Հայաստանի Մաքսային միությանն անդամակցության գործընթացի արագացում: Որևէ արագացում էլ չի լինելու, և ՌԴ նախագահը Երևանում պարզ ու հստակ ցույց է տվել, որ շտապելու կարիք չկա:
Եվ սա միանգամայն հասկանալի ու սպասելի է, մի քանի կարևոր պատճառներով: Առաջինն իհարկե այն է, որ ոչ միայն Բելառուսը և Ղազախստանը, այլև առաջին հերթին հենց Ռուսաստանն ինքը բոլորովին չի ցանկանա խնդիրներ ունենալ Ադրբեջանի հետ: Հատկապես այսօր, երբ Ռուսաստանի կովկասյան ազդեցության պահպանման հարցում Մոսկվայի թիվ մեկ և երևի թե միակ գործընկերները Թուրքիան ու Ադրբեջանն են: Եվ այս առումով Պուտինին բացարձակապես պետք չէ խնդիրներ ունենալ Ադրբեջանի հետ, որոնք ծագելու են ՄՄ-ին Հայաստանի անդամակցության դեպքում՝ Ղարաբաղի խնդրով պայմանավորված: Սրանից էլ զատ, պարզից էլ պարզ է, որ Ռուսաստանի համար խնդիրը Հայաստանին ՄՄ բերելը չէր, այլ ընդամենը Եվրամիությունից կտրելը, Արևմուտքում Հայաստանի հետ կապված որևէ նախագիծ տապալելը, Հայաստանի արևմտյան հեռանկարները կաթվածահար անելը: Եվ Սերժ Սարգսյանի գործուն մասնակցությամբ ու կամակատարությամբ Պուտինը իրագործեց Ռուսաստանի շահերից բխող այս պլանը:
Մաքսային միությունը Ռուսաստանի համար Հայաստանի առաջ այնուամենայնիվ որոշակի ֆինանսատնտեսական պարտավորություններ է առաջացնում, որոնք Մոսկվային ընդհանրապես պետք չեն: Գլխավոր խնդիրը լուծված է՝ Հայաստանը վերջնականապես հեղինակազրկվել է Արևմուտքում, Սերժ Սարգսյանը վերջնականապես Մոսկվայի ձեռքերում է, Հայաստանի, այսպես ասած, հիմնական քաղաքական ուժերը վերջնականապես «գծի» մեջ են: Էլ ինչու և ուր շտապել Հայաստանի հարցում, առավել ևս, եթե Ռուսաստանը ավելի կարևոր այլ հարցերում շտապելու կենսական տեղեր ունի: Հայաստանին գազի զեղչի կտրոն կտան, այսինքն՝ տվեցին արդեն, որպեսզի վերջնականապես չվերանա, և երբ հարկ լինի և նորից պետք գա, վերստին օգտագործվի Ռուսաստանի կայսերապաշտական նպատակների համար:
