ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը 2023թ․ պետբյուջեի նախագծի քննարկումների ժամանակ անդրադարձել է գյուղատնտեսական համախառն արտադրանքի ծավալներին՝ նշելով, որ հաջորդ տարի նախատեսվում է այն ավելացնել մինչև 1.2 տրիլիոն դրամ: Քերոբյանընշել է, որ Կառավարության 2021-26 թթ. ծրագրով՝ մեր պլանն է այն հասցնել 1.4 տրիլիոն դրամի:
«Այդ առումով համապատասխան փոփոխություններ կմտցնենք կառավարության միջոցառումների ծրագրի մեջ»,-հավելել է նա։
Խոսելով գյուղմթերքի արտահանման ծավալների մասին՝ Քերոբյանը նշել է․ «2022 թվականի 9 ամիսների տվյալներով՝ կազմել է 879 միլիոն ԱՄՆ դոլար, որը գերազանցում է գյուղատնտեսության ռազմավարության մեջ 2028-ի պլանավորած ցուցանիշը»:
Գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար Գառնիկ Պետրոսյանը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում, անդրադառնալով 1,2 տրիլիոն դրամին, նշեց. «Իհարկե, եթե լինի արտահանումների աճ, դա դրական արդյունք պետք է համարել, բայց ես առաջին հերթին կուզենայի հիմնավորված ներկայացվի այդ ամենը. կոնկրետ ո՞ր ճյուղում, ո՞ր ուղղությամբ, ո՞ր ապրանքատեսակների ուղղությամբ է նախատեսվում այդ աճը: Կոնկրետ պետք է նշվի, թե որ մթերքների մասին է խոսքը, և այդ մթերքների արտադրության ծավալների ավելացումն ինչպես պետք է տեղի ունենա, ինչ կոնկրետ գործոնների ազդեցության արդյունքում: Եթե այդ հիմնավորումները լինեն, ես շատ բարձր կգնահատեմ այդ ծրագիրը, այդ նպատակն ու ցանկությունը: Իսկ եթե չլինեն հիմնավորումներ, չլինի բացված տեղեկանք, ես ուղղակի չեմ կարող պատկերացնել, թե դա ինչպես է լինելու:
Ինձ համար շատ լուրջ հարցականի տակ է այն ամենը, ինչը հայտարարվում է, ես դրա հիմքերը չեմ տեսնում: Միգուցե կան քայլեր, որոնք պետք է արվեն և այդ մասին, մենք ուղղակի տեղյակ չենք: Ուրեմն լավ կլինի, որ այդ ամենը առարկայան ներկայացվի, նաև նշվի, թե ինչ գործողություններ են պլանավորվում, որպեսզի այդ ցուցանիշները ունենանք»:
Դիտարկմանը, որ այս տարի ևս ականատես եղանք խաղողի մթերման հետ կապված լուրջ խնդիրների, ընդհանրապես գյուղատնտեսության ռազմավարությունը ո՞րը պետք է լինի, նախկին փոխնախարարն արձագանքեց. «Առաջին խնդիրը պետք է լինի կայուն ոռոգման ջրամատակարարման խնդիրը լուծելը, որովհետև մեր երկրում ամենամեծ խնդիրը դա է: Մեր ցանքատարածությունների գերակշիռ մասը չեն ոռոգվում: Բացի այդ, Խորհրդային Միության վերջին տարիների համեմատ ոռոգվող ցանքատարածությունները 50 տոկոսով կրճատվել են, ինչը նշանակում է շատ լուրջ բերքի կորուստ: Երկրորդը արտահանումների խնդիրն է, շուկայի դիվերսիֆիկացումը: Մենք 90-95 տոկոսով կենտրոնացել ենք միայն ռուսական շուկայի վրա: Այս պահին էլ տեսնում ենք, որ հազարավոր բեռնատարներ չեն կարողանում Լարսի անցակետը հաղթահարել, ռուսական կողմից նորից նույն բյուրոկրատական քաշքշուկները կան, որը ոչ մի կերպ չի հաղթահարվում: Ապրանք արտահանողները կորուստներ են կրում և որևէ մեկն արդեն չի համարձակվում ապրանք արտահանել, որը կարող է մի փոքր շահեկան գնով վաճառել»:
Գառնիկ Պետրոսյանի խոսքով՝ հաջորդը նյութատեխնիկական ապահովման, մատակարարումների խնդիրն է. «Շուկան շատ հաճախ արտաքին տարբեր ազդակների արդյունքում խնդիրներ է առաջացնում: Այս տարի պարարտանյութերի գների եռակի թանկացում եղավ, դիզվառելիքը կրկնակի թանկացավ:
Այս ամենը կարելի է կարգավորել, պետությունը կարող է շուկայում իր կարգավորիչ ազդեցությունն ունենալ:
Վարկավորմն համակարգում ևս խյտառակ վիճակէ տիրում, տասնյակ տարիներ այդպես է եղել: Երևի թե աշխարհում քիչ երկրներ կան, որտեղ բանկերն այդպիսի բարձր տոկոսով վարկեր են տրամադրում գյուղատնտեսությանը: 15-20 տոկոսով վարկերից օգտվելով գյուղաից ոչ մի կերպ չի կարող եկամուտ ունենալ: Առանց այդ էլ, արտադրությունը շատ ռիսկային է, առանց այդ էլ գյուղացին եկամուտ չի ստանում, դրան էլ գումարվում են վարկերի բարձր տոկոսադրույքները»:
Նախկին փոխնախարարը նաև հավելեց, որ բազմաթիվ խնդիրներ կան գիտատեխնիկական ապահովման ուղղությամբ. «Ագրարային գիտությունը մահամերձ վիճակում է, եթե չասեմ՝ արդեն մահացել է: Ոչինչ մենք չենք տալիս գյուղացուն, արտադրությանը: Շատ հաջողությամբ մենք վերացրեցինք խորհրդատվության համակարգը: Հիմա խոսում են գիտելիքահենք արտադրության մասին, բա էդ ո՞ւմ միջոցով դա պետք է լինի, եթե ոչ գիտնականների, մասնագետների միջոցով, գիտական կենտրոնների հետազոտությունների արդյունքում: Այս պայմաններում, իհարկե, չենք կարող մրցունակ արտադրություն ունենալ»,-ասաց նա:
