Հունվարի 26-ին տեղի է ունեցել Հայաստանի արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի աշխատանքային այցելությունը Լիտվա:
ՀՀ ԱԳՆ մամլո գրասենյակից «Առաջին լրատվական»-ին տեղեկացնում են, որ Է. Նալբանդյանի վիլնյուսյան օրակարգը ներառել է հանդիպումներ Լիտվայի վարչապետ Անդրիուս Կուբիլիսի, արտգործնախարար Աուդրոնիուս Աժուբալիսի և Սեյմի փոխխոսնակ Չեսլովաս Յուրշենասի ու խորհրդարանի անդամների հետ:
Լիտվայի վարչապետ Ա. Կուբիլիսի և Է. Նալբանդյանի զրույցի ընթացքում երկուստեք գոհունակությամբ նշվել է վերջին տարիների հարաբերությունների դինամիկ զարգացումը, բարձրաստիճան հանդիպումները, փոխադարձ այցելությունները, Վիլնյուսում ՀՀ դեսպանության հիմնադրումը, իրավապայմանագրային դաշտի ընդլայնումը, տնտեսական և մշակութային կապերի զարգացումը:
Լիտվայի վարչապետն ու Հայաստանի արտգործնախարարը քննարկել են նաև երկկողմ հարաբերությունների օրակարգի լայն շրջանակ, տնտեսական համագործակցության առավել զարգացման ուղիները, գործարարների միջև կապերի ստեղծման նպատակով ձեռնարկվելիք քայլերը:
Զրուցակիցները մտքեր են փոխանակել Հայաստան-Եվրամիություն համագործակցության, այդ ձեւաչափերում իրականացվող ծրագրերի, Հարավային Կովկասի տարածաշրջանային խնդիրների շուրջ:
Նախարար Նալբանդյանը հանդիպել է նաև իր լիտվացի գործընկեր Աուդրոնիուս Աժուբալիսի հետ էր:
Նախարարները զրուցել են երկկողմ հարաբերությունների և տարածաշրջանային ու միջազգային խնդիրների շուրջ, համաձայնեցրել երկկողմ բարձր մակարդակի փոխայցելությունների ընթացիկ տարվա ժամանակացույցը:
Հայաստանի և Լիտվայի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների ղեկավարները քննարկել են Եվրոպայում տեղի ունեցող գործընթացները, Հայաստան-ԵՄ համագործակցությունը, միջազգային կազմակերպությունների շրջանակներում փոխգործակցությունը, արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների միջև խորհրդատվությունների ակտիվացման հարցեր:
Նախարարները մտքեր են փոխանակել արցախյան հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման գործընթացի վերջին զարգացումների շուրջ: Այդ առումով նախարար Աժուբալիսը վերահաստատել է Լիտվայի աջակցությունը Մինսկի խմբի եռանախագահության ներքո ընթացող բանակցային գործընթացի շրջանակներում հիմնախնդրի խաղաղ հանգուցալուծմանը:
Հանդիպումից հետո տեղի է ունեցել Հայաստանի և Լիտվայի կառավարությունների միջև մշակութային բնագավառում համագործակցության մասին համաձայնագրի ստորագրումը:
Նույն օրը Է. Նալբանդյանը նաև հանդիպել է Լիտվայի խորհրդարանի փոխխոսնակ Չեսլովաս Յուրշենասի, Հայաստան-Լիտվա խորհրդարանական բարեկամության խմբի նախագահ Ալգիս Կաշետայի և Լիտվայի Սեյմի պատգամավորների հետ:
Չ. Յուրշենասը նշել է, որ հայ-լիտվական առնչությունները գալիս են դարերի խորքից և ստուգված են պատմության ընթացքում փոխադարձ բարեկամության դրսևորումներով:
Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են հայ-լիտվական խորհրդարանական համագործակցությանն առնչվող մի շարք հարցեր, խորհրդարաններում գործող բարեկամական խմբերի գործունեության ակտիվացման ուղիները:
Է. Նալբանդյանի այցելության ծրագրում նախատեսված էին նաև հանդիպումներ լրատվամիջոցների հետ. Հայաստանի արտգործնախարարը ծավալուն հարցազրույց է տվել Լիտվայի հանրային հեռուստատեսությանը, նախարարներ Նալբանդյանն ու Աժուբալիսը համատեղ ճեպազրույց են ունեցել լրագրողների հետ:
Պատասխանելով Ֆրանսիայի Սենատի կողմից ցեղասպանությունների ժխտումը քրեականացնող օրինագծի ընդունման վերաբերյալ լրագրողի հարցին՝ նախարար Նալբանդյանը նախ` երախտագիտություն հայտնել Լիտվային դեռ 2005թ. Հայոց ցեղասպանության ճանաչման համար և ասել.
«Թուրքիայից հնչող փաստարկները չեն դիմանում որևիցե քննադատության: Նրանք ասում են, որ ընդունված օրինագիծը կխանգարի հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը: Բայց բոլորը գիտեն, որ եթե ինչ-որ մեկն այսօր խանգարում է կարգավորմանը, ապա դա հենց Թուրքիան է: Թուրքիայից հնչում է, թե այդ օրենքը խմբագրում է պատմությունը: Ցավոք սրտի, մի ողջ ժողովրդի համար ողբերգություն դարձած պատմության սև էջերն արդեն գրված են: Եվ շրջել այդ էջերը, եթե ընդհանրապես հնարավոր լինի դա անել, ապա ճանաչման, դատապարտման, ժխտողականության կանխարգելման միջոցով, որպեսզի թույլ չտրվի, որ աշխարհը ականատես լինի նոր ողբերգությունների, մարդկության դեմ նոր հանցագործությունների:
Սենատի կողմից հաստատված օրինագիծը չի վերաբերում ինչ-որ կոնկրետ երկրի: Այստեղ տեղին է հայտնի ասացվածքը, թե ում գլխին է գլխարկը վառվում:
Թուրքիայի կողմից Ֆրանսիայի հանդեպ մեղադրանքներով լի արձագանքը, ես կասեի` չափազանցված արձագանքը, մեղադրանքներով լի արձագանքը բոլոր այն երկրների հանդեպ, որոնք ճանաչել են Հայոց ցեղասպանությունը, դրա զոհը դարձած հայ ժողովրդի, ցեղասպանության արդյունքում ձևավորված հայկական Սփյուռքի հանդեպ վիրավորական և սադրիչ հայտարարությունները, թուրքական կողմի՝ այդ չափազանցված՝ ժխտողականության դրսեւորումներով լի արձագանքը վկայում է պետական մակարդակով ժխտողականության քաղաքականության մասին:
Դա շատ վտանգավոր երևույթ է: Եվ այս ամենը ապացուցում է Ֆրանսիայի կողմից ընդունված օրենքի անհրաժեշտությունն ու կարևորությունը: Այդ որոշումը պետք է աջակցություն ստանա այլ երկրների կողմից, որպեսզի թույլ չտրվեն մարդկության դեմ նոր հանցագործություններ»:
Արձագանքելով նույն հարցին՝ Լիտվայի արտգործնախարար Աուդրոնիուս Աժուբալիսը նշել է. «Ուշ, թե շուտ, պատմությունը թակում է ներկայի դռները, և մենք պետք է բացենք դրանք: Մենք պետք է առճակատվենք պատմությանը, մենք պետք է գնահատենք այն ինչ կատարվել է բաց, շիտակ և ազնիվ ձևով: Առանց դրա մենք երբեք չենք ունենա խաղաղություն կայուն միջպետական հարաբերություններում: Հենց այդ պատճառով ես կարծում եմ, որ ճիշտ են այն քաղաքական գործիչները, որոնք գտնում են, որ պետք է քննարկել պատմությունը, իսկ նրանք, ովքեր ասում են, որ պատմությունը պետք է թողնել պատմաբաններին՝ սխալ են:
Փոխադարձ հարաբերություններում անհարթություններն ու անվստահությունը առկա կլինեն մինչև մենք չկարգավորենք հաշիվներն անցյալի հետ»:
Ավարտելով այցելությունը Լիտվա՝ Էդվարդ Նալբանդյանը վերադարձել է Երևան: