21 տարվա անկախության ընթացքում բոլոր հիմնական ցուցանիշներով՝ ՀՆԱ, մարդկային զարգացման ինդեքս և այլն, երկիրը 60-70-րդ տեղից իջել է 120-րդ տեղը այն դեպքում, երբ աշխարհի երկրների թիվը 180-ից դարձել է 194: Ինչպես այսօր ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց ՀՀ նախկին վարչապետ, ՀԱԿ պատգամավոր Հրանտ Բագրատյանը, դրա համար կան և՛ օբյեկտիվ, և՛ սուբյեկտիվ պատճառներ. անկախության առաջին տարիներին պատերազմ էր, 1993-94 թթ-ից սկսվեց կտրուկ վերելք, որը վերափոխվեց լճացման, ապա՝ անկման:
«Եթե նախկինում մրցունակության ցուցանիշով որոշ բարելավում կար, ապա հիմա անկման մեջ ենք թե՛ տնտեսական, թե՛ քաղաքական, թե՛ սոցիալական առումով: Հաջողություն արձանագրվեց Ղարաբաղի հարցում, սակայն դա ճակատամարտի, բայց ոչ պատերազմի հաղթանակ էր, նաև Արցախը և ազատագրված տարածքները պետք էր վերաբնակեցնել, գործընթացը ակտիվ սկսվեց 1993-94թթ-ին, բայց մարեց: Այժմ Ադրբեջանը պատրաստվում է պատերազմի՝ դրա համար գնելով 40 մլրդ դոլարի նորագույն սպառազինություն, անօդաչու ինքնաթիռներ, կառավարվող հրետանի»:
Հ.Բագրատյանի խոսքով՝ դեմոկրատիայի հրաբուխը մարեց, վերջին տարիներին առաջընթաց կամ կայունացում չկա:
«Ամենալավ տնտեսական ռեֆորմներն ենք ունեցել, հիմա ունենք ամենաօլիգարխիկ տնտեսությունը և ԱՊՀ-ում նախավերջինն ենք»,- ասաց Հ.Բագրատյանը:
Նա նշեց, որ Հայաստանն այսօր սպառում է արտադրածի 80%-ը, այիսնքն՝ խնայելու ոչինչ չի մնում: Եկամուտների 37%-ը ժողովրդին է բաժին ընկնում, 63%-ը՝ օլիգարխներին, ինչը խոսում է բարձր կենտրոնացվածության մասին: Քաղաքացիների եկամուտների 64%-ը ծախսվում է սննդի վրա:
Հ.Բագրատյանի գնահատմամբ՝ այժմ Հայաստանը ոչ թե տարածաշրջանի, այլ աֆրիկյան երկրների հետ է համեմատվում: ՀՀ-ում ստվերային տնտեսությունը 1990-ականների 47%-ից դարձել է 53%:
«Պետական էգոիզմը փոխարինում է 90-ականների պետական համագործակցության մթնոլորտին»,- հայտարարեց Հ.Բագրատյանը՝ հավելելով, որ ՀՀ-ում ցանկացած որոշում եթե
չի էլ գովերգվում միջազգային կառույցների կողմից, սակայն վաղուց պետք է քննադատված լիներ. «Հայաստանը չի դիմանում գլոբալ մրցակցությանը: Թուրքիայի տնտեսությունը մեզ համար երազանքի տնտեսություն է: Տարածաշրջանի 5 պետությունների մեջ Հայաստանը վերջինն է»:
Ըստ նրա՝ այս տարի արտագաղթողների թիվը կհասնի 120 հզ-ի, այսօր արդեն 100 հզ. է, որը 2-3 անգամ ավելի է, քան պատերազմի տարիներին:
Լուսանկարը՝ PanARMENIAN Photo-ի