Նախընտրական տրամաբանությունը հուշում է, որ իշխանությունն առաջիկայում կարող է ավելի հաճախակի դիմել այդպիսի միջոցների` փորձելով հանրությանը համոզել, որ սկսել է գործնական և առարկայական քայլեր կատարել պետական արդյունավետ կառավարում իրականացնելու, արդարացի կառավարման համակարգ հաստատելու ուղղությամբ: Ցավոք, Հայաստանում չկա վստահելի սոցիոլոգիական մեխանիզմ, որի միջոցով հնարավոր լիներ հանրայնորեն պարզել, թե ասենք` այդ ձերբակալությունները կամ չարաշահումների մասին բացահայտումները քաղաքացիների մոտ ի՞նչ արձագանքի են արժանանում: Այդ իսկ պատճառով ստիպված ենք դատել ըստ տպավորությունների, ըստ մթնոլորտում առկա տրամադրությունների: Իսկ այդ չափորոշիչներից ելնելով` պետք է թերևս արձանագրել, որ ձերբակալությունները Հայաստանում մթնոլորտ չեն փոխում` թերևս այն պատճառով, որ դրանք համոզիչ չեն: Իսկ ի՞նչը կարող է համոզիչ լինել, եթե ձերբակալվում է անձամբ Ճանապարհային ոստիկանության պետը, ով թերևս այնքան կարողություն ուներ համակարգում, որ մի փուլում պաշտոնը թողնելուց հետո, վերստին նշանակվեց այդ պաշտոնին:
Բանն այն է, որ ձերբակալությունն ինքնին չի կարող լինել կոռուպցիայի դեմ պայքարի համոզիչ օրինակ կամ ապացույց, կամ վկայություն, եթե այդ ձերբակալությունը չի տեղավորվում համակարգային որևէ տրամաբանության մեջ: Այսինքն` այդ ձերբակալությունը չի ենթարկվում մի տրամաբանական շղթայի, որը քաղաքացիների համար պարզորոշ կերևար իշխանության գործունեության ընթացքում: Օրինակ` հասարակության մոտ, թերևս, կա այն համոզումը, որ Հայաստանի բարձրաստիճան պաշտոնյաների առնվազն կեսից ավելիին հնարավոր է ձերբակալել կոռումպացվածության մեղադրանքով, եթե չասենք ճնշող մեծամասնությանը: Բայց այդ համոզվածությամբ հանդերձ, մարդիկ չեն սպասում, որ որևէ մեկը կարող է ձերբակալվել: Որովհետև մարդիկ գիտեն, որ այդպիսին չէ համակարգը, որը մշտապես պատասխանատվության հարց է դնում իր ներկայացուցիչների առաջ և հետևողական է այդ հարցի պատասխանը ստանալու առումով:
Հայաստանում բարձրաստիճան պաշտոնյաների ձերբակալություններն անակնկալ են, ու այնքան ժամանակ, քանի դեռ դրանք կլինեն անակնկալ, հասարակության վրա չեն թողնի կոռուպցիայի դեմ իրական պայքարի տպավորություն: Ավելին` ընդհանրապես, հարցին եթե նայում ենք հենց այդ համակարգային պրիզմայով, ապա հանրության մոտ ոչինչ էլ չի կարող տպավորություն թողնել, քանի դեռ տեղի չի ունեցել նոր ընտրություն: Պետական կառավարման արդյունավետ համակարգի առանցքն իրականում ոչ թե հակակոռուպցիոն պայքարն է, այլ ազատ և արդար, օրինական ու թափանցիկ ընտրությունը: Հակակոռուպցիոն պայքարը, իրական պայքարը, այն էլ` մինչև ուղն ու ծուծը կոռումպացված համակարգերում, կարող է լինել ընդամենը ազատ և արդար, օրինական ընտրության արդյունք, երբ քաղաքացու քվեով ձևավորված իշխանությունը հանրային մեծ աջակցությամբ ձեռնամուխ է լինում կոռուպցիոն համակարգի մասնատմանը և չեզոքացմանը:
Հայաստանի իշխանությունը, հասարակության վրա տպավորություն կարող է գործել ոչ թե Ճանապարհային ոստիկանության պետ կամ Սոցիալական ապահովության հիմնադրամի ղեկավար ձերբակալելով կամ հետապնդելով, էլ չասած` տարբեր կառույցների մանր ու ստորին օղակների պաշտոնյաներին ձերբակալելու մասին, այլ առաջիկա ընտրական գործընթացում ազատություն, օրինականություն և թափանցիկություն ապահովելով: Այլապես հասարակությունը շատ լավ հասկանում է, որ հակակոռուպցիոն շոուները կազմակերպվում են այն նպատակով, որ ընտրական գործընթացում հասարակության ձայնը ստանան և հնարավորինս քիչ ստիպված լինեն դիմել կեղծիքի:
Այսինքն` համակարգը պատրաստ չէ իշխանությունը զիջել արդար և օրինական ընտրությանը, այլ ընդամենը փորձում է հնարավորինս նվազեցնել կեղծելու անհրաժեշտությունը` շոուների միջոցով ավելացնելով կամ փորձելով ավելացնել իր հասարակական վարկանիշը: Մինչդեռ հասարակությունն ամենևին նախկինը չէ և բավական լավ է պատկերացնում արդեն այն համակարգային աճպարարությունը` մեխանիկական բոլոր նրբերանգներով հանդերձ, որին Հայաստանի իշխանությունը դիմում է ընտրությանն իրեն ցանկալի արդյունք ստանալու համար` տարեցտարի կատարելագործելով ընտրակեղծարար մեքենան և փորձելով ֆիզիկական միջամտության դերը ընտրակեղծիքի հարցում հասցնել նվազագույնի: Միևնույն է, նույն ընտրակեղծարարությունն է, եթե կոռուպցիայի դեմ կեղծ պայքարի միջոցով փորձ է արվում խաբել ընտրողին: Ասվածն, իհարկե, չի նշանակում, թե իմաստ չունի ձերբակալել որևէ կոռումպացված կամ կաշառակեր պաշտոնյայի: Իհարկե ունի: Բայց իմաստ չունի դա ներկայացնել իբրև շրջադարձ, որովհետև շրջադարձը դեռ առջևում է` ընտրական ոլորանների տեսքով, ու հենց այդ ոլորաններն անցնելու որակից է կախված, թե իշխանությունն իրականում ինչքան է անկեղծ կոռուպցիան հաղթահարելու իր մղումներում:
Թեև, իհարկե, կա նաև փայտի հակառակ ծայրը. դա կոռուպցիայի դեմ համատարած, լայնաճակատ պայքարն է, երբ համակարգը մաքրվում է ամբողջությամբ: Ընդ որում` մաքրվում է ոչ թե քրեական հետապնդումների ճանապարհով, այլ նախևառաջ կառավարման անարդյունավետության հիմքով: Այս կառավարությունը, այս համակարգը արդեն գործում է երեք տարի, և ամեն տարի մենք արձանագրում ենք սոցիալ-տնտեսական գլոբալ հետընթաց` մակրոտնտեսական առանձին ցուցանիշների աճի ֆոնին: Բավական է անաչառ ուսումնասիրել հանրային կարծիքն ու տեղեկանալ հանրային կյանքի իրական պատկերին, և ակնհայտ կլինի, որ կառավարության ամբողջական ու դրան առընթեր բազմաթիվ գերատեսչությունների ղեկավարների պաշտոնանկությունն այն նվազագույն քայլն է, որ պետք է անել հանրային վարկանիշ հավաքելու ճանապարհին: Եթե Սերժ Սարգսյանն ի զորու չէ գնալ այդ քայլին, ապա հազիվ թե որևէ մեկը հավատա, որ նա ի զորու է իրական պայքար մղել կոռուպցիայի դեմ և ապահովել իրապես ազատ ու օրինական ընտրություն:
