
Հայաստանը պետություն է, որը երբեք չի ունեցել կադաստրի վկայական, այսինքն մենք դե յուրե սեփականատեր չենք: Սա միտք է, բառեր են, որ հնչեցրել է Հայաստանի հանրապետության վարչապետը Հայաստանի հանրապետության խորհրդարանի ամբիոնից: Նույնիսկ էական չէ՝ այդ միտքը դե ֆակտո համապատասխանում է քաղաքական իրողություններին, ռազմա-քաղաքական, իրավա-քաղաքական իրողություններին, թե՞ ոչ: Մի պահ թողնենք դա: Կամ, մի պահ ենթադրենք, որ համապատասխանում է, ենթադրենք: Անգամ այդ պարագայում անթույլատրելի է, որ այդ միտքը հնչի Հայաստանի հանրապետության որևէ բարձրաստիճան պաշտոնյայի, առավել ևս Հայաստանի հանրապետության թիվ մեկ պաշտոնյայի շուրթերից, և թիվ մեկ քաղաքական ներկայացուցչական ամբիոնից: Պատկերացնու՞մ եք, թե ի՞նչ միջավայր և մտայնություն է ձևավորվում Հայաստանի հանդեպ, եթե Հայաստանի վարչապետն է հայտարարում, որ մենք չունենք մեր պետության դե յուրե սեփականության կադաստրի վկայական: Պետությունների առաջին դեմքերը հաճախ հայտարարում են լիովին հակառակը, այսինքն իրավունքներ այնպիսի տարածքների նկատմամբ, որ չեն պատկանում իրենց, որոնք նվաճված են, գրավված, խլված և այլն:
Իսկ Հայաստանի հանրապետության թիվ մեկ պաշտոնյան թիվ մեկ ամբիոնից հայտարարում է, որ Հայաստանը պետություն է, որը իր պատմության ընթացքում առաջին անգամ է ձեռք բերելու «կադաստրի վկայական», ասել է թե՝ սեփականության դե յուրե իրավունք: Ու սա այն դեպքում, երբ վերը նշված «տեսակի» պետությունների թվին է պատկանում Ադրբեջանը, որի նախագահը գրեթե ամեն օր ի լուր աշխարհի խոսում է Հայաստանի հանրապետության տարածքների, ընդհուպ մայրաքաղաքի հանդեպ իրավունքների մասին, խոսում ինչ որ արևմտյան Ադրբեջանի մասին, հայտարարում Հայաստանում «բնիկ» ադրբեջանցիների վերադարձի մասին:
Նիկոլ Փաշինյանը խորհե՞լ է «կադաստրի» օրինակի բարձրաձայնումից առաջ, թե՞ այդ օրինակը ԱԺ ամբիոնից հիշել լրագրողական մտածողության շրջանակում, գուցե մի պահ մոռանալով, որ ինքը ոչ միայն լրագրող, այլև նույնիսկ ընդդիմադիր Նիկոլ Փաշինյանը չէ, այլ Հայաստանի հանրապետության վարչապետը, որը եթե անգամ իսկապես տեսնում ու զգում է որևէ «դե յուրե» իրավունքի ամրագրման, ամրապնդման խնդիր, այդ խնդիրը չպետք է բարձրաձայնի Հայաստանի հանրապետության խորհրդարանի ամբիոնից, որովհետև այն, ինչ նա բարձրաձայնում է, ուժեղացնում է Հայաստանի հանդեպ որևէ հավակնություն ունեցողի, ոչ թե Հայաստանի դիրքն ու փաստարկները: Եթե Նիկոլ Փաշինյանը այդօրինակ բարձրաձայնումներ է անում ծայրահեղ բարդ իրավիճակից ու անհրաժեշտությունից դրդված, ապա նա պարտավոր է այդ մասին խոսել շատ ավելի հստակ ու բաց, որպեսզի հանրությունը շատ ավելի հստակ ու պարզ հասկանա իր անելիքը: Եթե Նիկոլ Փաշինյանը «կադաստրի վկայական» չունենալը բարձրաձայնում է բարդ իրավիճակի որևէ հետևանքից նախապես ապահովագրվելու համար, որպեսզի հետո նույն ամբիոնից հայտարարի, թե իր սխալը ժամանակին հանրության հետ ավելի բաց չխոսելն էր, ապա դա կլինի ոչ թե պարզապես սխալ, այլ գործնականում հանցավոր սխալ: