Բագրատ Գալստանյանի «գլխավորած շարժման» հանրահավաքին մասնակցել են բռնագաղթված հազարավոր արցախցիներ: Դա սպասելի էր, որովհետեւ մի քանի օր շարունակ սոցիալական ցանցերում ուղղորդված քարոզչություն էր ծավալվել: Իրավիճակի պատասխանատուն, անկասկած, Հայաստանի իշխանությունն է, քաղաքական մեծամասնությունը: Երբ անցյալ տարվա սեպտեմբերին ողջամիտ մարդիկ առաջարկում էին գործադիր իշխանության կառուցվածքում ստեղծել բռնատեհանված արցախցիների հարցերով մի մարմին, ՔՊ-ական մեծամասնությունը գաղափարն ընդունեց սրերով:
«Հայաստանում կա եւ կլինի մեկ կառավարություն»- այդ տրամադրություններն ամփոեց Նիկոլ Փաշինյանը: Թեեւ ոչ ոք չէր առաջարկում Հայաստանի կառավարությանն այլընտրանք՝ արցախյան գործադիր իշխանություն ստեղծել: Կա նախադեպ, 1990-ին Երեւանի Մոսկովյան 24 հասցեում գործել է Հատուկ ծրագրերի պետական կոմիտե, որտեղ նաեւ ծագումով արցախցիներ են պաշտոնավարել, բայց՝ որպես Հայաստանի կառավարության ներկայացուցիչներ: Ժողովուրդն այդ նստավայրն անվանել է ,,Արցախ կոմիտե,, եւ ինչ-որ տեղ «իր տունը» համարել, բայց նաեւ այդ ընկալումն է նպաստել հանրային եւ պարզ մարդկային համերաշխությանը:
Ոչ ոք եւ ոչինչ չէր խանգարում, որ Նիկոլ Փաշինյանը մեկ-երկու ժամ հատկացներ եւ դեմ առ դեմ հանդիպեր բռնատեղահանված 150 հազար բնակչության ներկայացուցիչներին: Դա ոչ միայն կլիցքաթափեր իրավիճակը, այլեւ երկուստեք շատ օգտակար կլիներ: Մամուլի ասուլին ակնարկել, որ սեպտեմբերյան իշխանափոխությունն է Արցախի պետականության կորստի պատճառը՝ դեռեւս բավարար չէ, որպեսզի բռնագաղթված միջին-վիճակագրական ստեփանակերտցին համոզվի, որ Նիկոլ Փաշինյանը ճիշտ է:
Իշխանության նույնիսկ մարզային, համանյքային կառույցների պատասխանատուներն են զլանում շփվել բռնագաղթված արցախցիների հետ: Չխոսած որոշակի շրջանակներից հորդող՝ շատ հաճախ ատելության հասնող քարոզչության մասին, որ մտել է կենցաղ եւ դրսեւորվում է «ապե, առանց մի կրակոցի ո՞նց հանձնեիցիք Արցախը» լկտիությամբ: Ահա այս եւ բազմաթիվ այլ ,,գումարելիներից,, է խմորվել ստեփանակերտյան «պայթուցիկ զանգվածը»: Եւ զարմանալի կլիներ, եթե ընդդիմությունը կամ Բագրատ Գալստանյանը, նրանց թիկունքում կանգնած շահագրգիռ «կենտրոնն» այդ արդեն իսկ պատրաստի «հեղափոխական ռեսուրսը» չօգտագործեր:
Ինչպե՞ս են բռնատեղահանվածներն ապրում, քանի՞սն է աշխատանք գտել, ովքե՞ր են հեռացել, ովքեր են պատրաստվում հեռանալ՝ Հայաստանի կառավարությունն այս հարցերին պատասխան ունի՞: Իշխող ՔՊ-ն միայն հակադարձու՞մ է քննադատությանը՝ շատ հաճախ անցնելով բարեվարքության սահմանները, թե նաեւ մի վերլուծական կենտրոն ունի, որ զբաղվում է արցախցիների ներհայաստանյան ինտեգրման ծրագրավորմամբ:
Առանց բռնագաղթված արցախցիների վճռական աջակցության Երեւանի կենտրոնում նույնիսկ մեր տեր Հիսուս Քրիստոսը երեսուներկու հազար մարդ չէր հավաքի: Վաղն ի՞նչ է անելու այդ ,,պայթուցիկ զանգվածը,,: Եւ այստեղ խնդիրը բոլորովին էլ «նիկոլական-հականիկոլական» լինել-չլինելու մեջ չէ: Փաշինյանը կարող է քաղաքակրթական, արտաքին քաղաքական, անվտանգային եւ տնտեսական հեռանկարի նախագծումներ անել եւ լուրջ աջակցություն ստանալ: Բայց եթե այդ ընտրությունը կարող է բերել ներքին ջրբաժանի, ապա ծագելու են բազմաթիվ խնդիրներ հենց ,,դոնորների,, հետ: Նիկոլ Փաշինյանն, ըստ այդմ, երեկ կանգնել է «ստեփանակերտյան փորձության» դեմ-հանդիման: Կհաղթահարի՞՝ իր ընտրությունը պաշտպանված կլինի նաեւ արտաքին աշխարհում: Այլընտրանքը բաժանարար գծի խորացումն է, որ, ի վերջո, կբերի աշխարհաքաղաքական ընտրության «բեկյալ շառավղի»:
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի