Արարատ Միրզոյանն ու Ջեյհուն Բայրամովը Ալմաթիում բանակցել են չորս ժամ, բայց կշարունակեն նաեւ վաղը: Սա նշանակում է, որ նրանք առարկայական ինչ որ բան են բանակցում:
Բայց, ի՞նչ: Եվ նրանց ներկայիս բանակցածծը ինչո՞վ է տարբերվում օրինակ ամիսներ առաջ Բեռլինում բանակցածից, որ դարձյալ երկու օր էր: Այն, ինչ չի հաջողվել Բեռլինում, Ալմաթիու՞մ է հաջողելու, թե՞ Ալմաթիում շարունակվելու է այն, ինչ Բեռլինում մնացել է կիսատ: Հայաստան-Ադրբեջան այսպես ասած բանակցային գործընթացը պատված է անորոշությամբ: Ակնհայտ է, որ կուլիսում առկա է մի բան, որ չի արտահայտվում առերեւույթ:
Չնայած նրան, որ կողմերը չեն ամբողջացրել համաձայնությունները, այդուհանդերձ պարբերաբար կայացվում են լոկալ համաձայնություններ: Ի՞նչ է սա՝ «սալյամի էֆեկտով» առաջխաղացու՞մ, հասարակություններին «ադապտացնելու» համար, թե՞ փոքր պայմանավորվածությունները մեծի՝ փաթեթային-պայմանագրայինի բացակայության դեպքում իրավիճակի լարվածություն թույլ չտալու գինն են: Բարդ է ասել: Սակայն կասկածից վեր է այն, որ գործընթացի «մեխը» ճանապարհների խնդիրն է, այլ կերպ ասած՝ այսպես կոչված միջանցքի կամ հաղորդուղիների հարցը: Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Միրզոյանը Ալմաթիում հանդիպման բացման խոսքում հայտարարել է, որ Երեւանը տրամադրված է կառուցողական, ասելով. «Մենք խաղաղ գործընթացին մասնակցում ենք շատ կառուցողական, և ավելին, կարծում ենք, որ չպետք է սահմանափակվենք խաղաղության պայմանագրի ստորագրմամբ։
Մենք կարող ենք ավելի հեռուն գնալ և ապաշրջափակել տրանսպորտային հաղորդակցությունը տարածաշրջանում»: Արարատ Միրզոյանի այդ հայտարարությունից ստացվում է, որ Խաղաղության պայմանագիրը չի լուծում հաղորդուղիների ապաշրջափակման հարցը: Այլապես տարօրինակ է, եթե Միրզոյանը ասում է՝ «չպետք է սահմանափակվենք պայմանագրով», այլ ապաշրջափակենք նաեւ հաղորդուղիները: Ուրեմն, պայմանագիրը չի լուծում ապաշրջափակման հարցը, հետեւաբար, այն չի լուծում գլխավոր հարցը, աշխարհաքաղաքական մեխը:
Այլ կերպ ասած, կարող է ստացվել, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը կստորագրեն պայմանագիր, որը սակայն չի լուծի ոչ մի էական հարց, չի լուծի առանցքային խնդիրը: Եվ աայդժամ առաջանում է հարցը՝ իսկ ո՞վ է լինելու խաղաղության պայմանագրի երաշխավորը, եթե այն լինի: Ո՞վ է երաշխավորելու, որ խաղաղության պայմանագիրն աշխատելու է, այն դեպքում, երբ փաստորեն չի լուծելու աշխարհաքաղաքական գլխավոր հարցը, այդպիսով պահելով դամոկլեսյան սուրը խաղաղության գլխին:
