Մարտի 16-ին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այցը Արարատի մարզի գյուղեր, ընդ որում՝ նախապես չհայտարարված ու չազդարարված, այսպես ասած՝ անսպասելի և քողարկված, փաստացի անվստահություն էր իշխանությանը, կառավարման համակարգին: Դրանով Նիկոլ Փաշինյանն արձանագրեց, որ դժգոհ է համակարգի արդյունավետությունից, նաև կենտրոն-տարածքներ հաղորդակցության արդյունավետությունից: Հակառակ դեպքում չկա այդօրինակ այցերի կարիք, եթե անգամ այցերն ունեն ավելի շատ PR նշանակություն:
Հետաքրքիր է, իհարկե, թե ի՞նչ սկզբունքով է Փաշինյանն ընտրել Արարատի մարզը: Դա պատահականությո՞ւն է, ընտրությունը եղել է, այսպես ասած, մոտ մարզի՞ տրամաբանությամբ, թե՞ վարչապետը ընտրել է այն մարզը, որի առնչությամբ ունի կառավարման արդյունավետության ամենամեծ դժգոհությունը՝ հաշվի առնելով, որ Արարատի մարզպետը այս ամիսների ընթացքում թերևս ամենաաղմկոտ ֆիգուրներից մեկն է, որի գործունեության առնչությամբ եղել են տարբեր տհաճ պատմություններ:
Սակայն խնդիրն այդուհանդերձ պետք է դիտարկել թերևս կառավարման համակարգի հանդեպ վերաբերմունքի ավելի լայն համատեքստում: Այստեղ էլ բնականաբար ծագում է հարց, թե ինչո՞ւ չեն կատարվում կադրային փոփոխություններ, որոնք կբարձրացնեն արդյունավետությունը և չեն տա դժգոհության տեղիք:
Խոշոր հաշվով, գործ ունենք ընդհանուր առմամբ հետաքրքիր մի «սինդրոմի» հետ, որ կար նաև նախկին իշխող համակարգում: Իհարկե չկային, այսպես ասած, չհայտարարված այցեր, որովհետև նախկինում առաջին դեմքերը, չունենալով հանրային մեծ լեգիտիմություն, իրենց չէին կարող թույլ տալ հանպատրաստից շրջել հանրապետության տարածքում: Բայց, այդուհանդերձ, կար մի տրամաբանություն, որի շրջանակում փորձ էր արվում առաջին դեմքերի մարզային կամ այլ այցերով ստեղծել «բարի թագավորի» մի նկարագիր, որին «խաբում» կամ իրականությունը որից «կոծկում» էին նրա տարբեր ենթակաները:
Գործնականում վարչապետ Փաշինյանի այցն այդ տրամաբանության մեջ է, պարզապես ներկայիս լեգիտիմ իրավիճակի համատեքստում:
Նախկինում հանրության ճնշող մեծամասնությունը գուցե չէր ընդունում այդ մոտեցումը, այժմ ընդունում է, որովհետև տարբեր են, օրինակ, Սերժ Սարգսյանի և Նիկոլ Փաշինյանի լեգիտիմության բազաները: Միաժամանակ անհերքելի է, որ իշխանություն երևույթը անխուսափելիորեն ենթադրում է իհարկե առաջին դեմքին իրականության որոշակի աղճատված հասանելիություն, որովհետև մեկ մարդը ուղղակի ֆիզիկապես չի կարող տիրապետել հանրապետության ամբողջ իրադրությանն ու անցուդարձին՝ ոչ միայն անգամ մոտ մարզերում, այլև նույնիսկ Երևանի շրջանակում: Սակայն բուն հարցն էլ հենց այն է, թե ինչպես ի վերջո ստեղծել կառավարման համակարգ, երբ խնդիրների լուծումն ու իրավիճակի զարգացումը կախված են ոչ «մեկ մարդուց», ոչ «բարի թագավորից»՝ անկախ լեգիտիմության աստիճանից: Դա մեկ մարդու դերի նվազեցման հարց չէ, այլ տարբեր ուրիշ մարդկանց դերի և պատասխանատվության բարձրացման:
Դա թերևս նշանակում է, որ Փաշինյանի «մարտավարությունը» պետք է ենթադրի շատ կոնկրետ արդյունքներ, հակառակ դեպքում կստացվի, որ չի աշխատում նույնիսկ «մեկ մարդու» մեխանիզմը, և ոչ թե «մյուս մարդիկ» կսկսեն աշխատել ավելի պատասխանատու և հստակ, այլ ընդհանրապես մարդիկ կսկսեն ավելի անվստահ լինել նույնիսկ ներկայումս չափազանց վստահելի «մեկ մարդու» հանդեպ: