«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀԺԿ նախկին անդամ, Բելգիայում ապաստանած Գրիշա Վիրաբյանը։
– Պարոն Վիրաբյան, ցանկություն էիք հայտնել մասնակցելու առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններին։ Սահմանադրական արգելք կա՝ կապված վերջին տարիներին Հայաստանում մշտապես չբնակվելու հետ։ Որո՞նք կլինեն Ձեր քայլերը։
– Փաստորեն այսպես է՝ պետք է գրանցվեմ, գրանցումս մերժեն, նոր ես կարողանամ բողոքարկել։ Բայց քանի որ հիմա դեռ գրանցման համար դիմելը վաղ է, ես զուգահեռ գործընթաց կտանեմ՝ կդիմեմ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան և կվերականգնեմ իմ իրավունքը։ Շատ մարդիկ կան, որ տարբեր պատճառներով՝ աշխատանքի բացակայության, ճնշումների, ստիպված են եղել լքել հայրենիքը և դրսում ապրել, բայց դա չպետք է հիմք հանդիսանա արգելելու ընտրություններին մասնակցությունը։ Ես որքան էլ այստեղ չեմ եղել՝ մշտապես հետևել եմ բոլոր քաղաքական զարգացումներին և ապրել եմ իմ հայրենիքի, Հայաստանի կյանքով։
Հիմա ես խորհրդակցեցի իմ փաստաբանների հետ, ու որոշեցինք դիմել Եվրադատարան՝ առ այն, որ Հայաստանի օրենսդրությունը արգելում է մարդկանց, ովքեր ծնվել են Հայաստանում, բայց տարբեր պատճառներով գնացել են Հայաստանից, մասնակցել ընտրություններին։
Վարչապետի նման է՝ այստեղ է ծնվել, բայց գնացել աշխատել է Ռուսաստանում։ Չէ՞ որ Հայաստանում այդքան գործազրկություն կա, վատ պայմաններ, և մարդիկ շատ հաճախ ստիպված և իրենց կամքին հակառակ են լքում երկիրը։ Այլ հարց է, որ ես Եվրոպայում ծնված լինեի, երբեք այստեղ եկած չլինեի։ Բայց ես Եվրոպայում ապրելով՝ մշտապես ապրել եմ Հայաստանով, միայն աշխարհագրական դիրքս է այլ եղել։
– Իսկ արդեն որոշե՞լ եք, թե որ կուսակցության կամ դաշինքի հետ եք մասնակցելու ընտրություններին։
– Տարբեր կուսակցությունների հետ հանդիպել եմ, այժմ էլ Հայաստանում եմ՝ շարունակում եմ այդ հանդիպումները, բայց վերջնական որոշում դեռ չկա։
– Նոր ստեղծված կուսակցությունների, դաշինքի մասի՞ն է խոսքը։ Շատերը նշում են, որ հույսը հենց այդ նորերի հետ է պետք կապել, մնացած ուժերն արդեն իրենց սպառել են։
– Ես ավանդական կամ նոր ստեղծված չեմ առանձնացնի։ Տարբեր կուսակցություններում կան մարդիկ, որոնց հետ ես ճանապարհ եմ անցել։ Պետք է պարզել՝ ում հետ կարող ենք մինչև վերջ պայքարել, ես նոր ու հին չեմ առանձնացնի։ Ցանկություն ունեմ ճանապարհ գնալու այն մարդկանց հետ, ովքեր մինչև վերջ կգնան, իշխանությունների հետ չեն համագործակցի ու վերջին պահին հետ չեն կանգնի։
Ես իշխանությունների հետ ճանապարհ անցնող ուժերի հետ անելիք չունեմ։
– Դուք նախկինում ՀԺԿ անդամ էիք, հնարավորություն տեսնո՞ւմ եք նորից գործակցելու Ստեփան Դեմիրճյանի հետ։
– Անվանական որևէ մեկի հարց չեմ ուզում քննարկել։ Բայց քանի որ հարցնում եք, ասեմ՝ բացառվում է։ Նույն գերանդիի վրա երկրորդ անգամ ոտք չեմ դնի։
– Քաղաքական դաշտում ակտիվորեն քննարկվում է պաշտպանության նախկին նախարարի մուտքը քաղաքականություն։ Ի՞նչ կարծիք ունեք այս մասին, համագործակցության եզրեր տեսնո՞ւմ եք։
– Երբ մարդը երկար տարիներ պաշտոն է զբաղեցնում կոռումպացված իշխանությունների օրոք, անհնար է անբիծ ու մաքուր մնալ։ Այն մարդիկ, որոնք եղել են իշխանության մեջ, բացառվում է, որ կարողանան ընդդիմադիր դառնալ, իշխանությունները միշտ նրանց վերահսկելու լծակներ են ունենում։
– Քննարկվում է նաև Գագիկ Ծառուկյանի վերադարձը քաղաքականություն։ Թեպետ նա դեռ հայտարարությամբ հանդես չի եկել, այնուամենայնիվ՝ շատերը ցանկություն ունեն իր հետ գործակցելու, նույնիսկ իրենց անելիքներն են Ծառուկյանի քայլերով պայմանավորում։
– Բացառվում է, որ Գագիկ Ծառուկյանը ինքնուրույն որոշի Սերժ Սարգսյանի դեմ գնալ. եթե Սարգսյանը թույլ է տալիս իր վերադարձը, նշանակում է կա գործողությունների հստակ համաձայնություն։
– Դեկտեմբերին ձևավորվեց «Ելք» դաշինքը։ Դուք Ձեր հարցազրույցներում նշել եք, որ վստահում եք Արամ Սարգսյանի, Նիկոլ Փաշինյանի գործունեությանը։ Կցանկանայի՞ք իրենց հետ ճանապարհ անցնել։
– Ես անվերապահորեն հարգում եմ Արամ Սարգսյանին, վստահում եմ իրեն։ Ես նրա հետ ճանապարհ եմ անցել, գիտեմ, որ վերին աստիճանի պարկեշտ ու ազնիվ մարդ է։ Ես գիտեմ՝ Արամը այն մարդն է, ով երբեք գործարքների չի գնա։ Ես ամեն բառիս համար պատասխան եմ տալիս, միակ մարդն է, որին անվերապահորեն վստահում եմ։ Հարգում եմ նաև Նիկոլ Փաշինյանին, իր գործունեությունը։ Թե ինչ կլինի «Ելք» դաշինքի հետ՝ չեմ կարող ասել։ Ես գիտեմ, որ Հայաստանի պատմության մեջ դաշինքները երկար կյանք չեն ունենում, չեն հասնում իրենց նպատակին։ Դաշինքների կյանքն ավարտվում է փլուզումով, գզվռտոցով։ Արամը միշտ հանուն ընդհանուր շահի զիջում է, չի բացառվում, որ այս անգամ էլ շատ հարցերում զիջի՝ հանուն նրա, որ դաշինքը հասնի հաջողության։ Ցավոք, կասկածում եմ, որ «Ելքը» հաջողություն կունենա։
– Բայց իրենց հետ և՞ս հանդիպել եք։
– Չեմ ուզենա մանրամասնել, անվանական նշել, թե ում հետ ինչ հանդիպումներ են եղել։ Երբ վերջնական որոշում կայացնեմ՝ կհայտարարեմ այդ մասին։
