Հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրադրության հետ կապված ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակում 3+2 ձևաչափով հանդիպումը (երեք համանախագահներ ՌԴ-ից, ԱՄՆ-ից և Ֆրանսիայից և Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարները) կարող է տեղի ունենալ աշնան սկզբին։ «ՌԻԱ Նովոստի»-ին այս մասին հայտնել է ՌԳ ԱԳ նախարարության աղբյուրը։ «ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակում 3+2 ձևաչափով հանդիպումը կարող է տեղի ունենալ աշնան սկզբին, եթե երկու պետությունների միջև հարաբերություններում իրավիճակն ու կորոնավիրուսի համավարակի դինամիկան թույլ տան»,- նշել է գործակալության զրուցակիցը։
Այս ֆոնին ուշագրավ է նաև Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ РБК-ին տված հարցազրույցն առ այն, որ նա բացառում է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ հանդիպման հնարավորությունը, քանի դեռ հայ-ադրբեջանական լարվածությունը չի հանգուցալուծվել: «Մեզ համար անընդունելի են սպառնալիքներով Հայաստանը բանակցային գործընթացի մեջ ներքաշելու փորձերը»,- ասել է Փաշինյանը՝ ընդգծելով՝ թող որևէ մեկը պատրանքներ չունենա, թե կարող է Հայաստանի հետ խոսել սպառնալիքների լեզվով։
Պատասխանելով հարցին, թե ո՞ւմ էր ձեռնտու վերջին լարվածությունը, Փաշինյանը հիշեցրել է՝ Ադրբեջանի նախագահը վաղուց է հայտարարում խնդիրը ռազմական ճանապարհով կարգավորելու մասին, վերջերս էլ սպառնացել էր ընդհանրապես դուրս գալ բանակցային գործընթացից։
Քաղաքագետ Ռոբերտ Ղևոնդյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց՝ վերը նշված հարցազրույցում վարչապետը մի ուշագրավ միտք է հայտնել, որ անմիջականորեն կապ ունի բանակցային գործընթացի հետ. «Հայ-ռուսական հարաբերություններում առաջնահերթ է երկու երկրների համատեղ շահերը։ Վարչապետն ասում է՝ Հայաստանի ժողովուրդն է Ռուսաստանի դաշնակից, որովհետև մենք ունենք համատեղ շահեր։ Նույն տրամաբանությամբ՝ եթե կա որոշակի գործընթաց, որտեղ Հայաստանը շահ ունի, ապա միանշանակ պետք է մասնակցի, ինչը և պնդում է վարչապետը։ Ինչո՞ւ նախագահների միջև առաջիկայում չի կարող լինել հանդիպում, որովհետև կա լարվածություն։ Եթե ռուսական լրատվամիջոցները հայտնում են, որ արտգործնախարարների հանդիպում է լինելու, ապա պետք է միանշանակ իմանանք, որ կա լարվածության թուլացում կամ մինչ այդ հանդիպումն է թուլանալու։ Հայաստանի շահը նման դեպքում պահպանված կլինի, և բարձր մակարդակով հանդիպումն արցախյան հարցի լուծման համար շատ կարևոր կլինի։ Եթե չկա սահմանային լարվածություն ու իրավիճակային խնդիր, ապա բանակցությունների շարունակությունը բխում է Հայաստանի շահերից»։
Դիտարկմանը՝ դրանք կլինեն բանակցություններ զրոյի՞ց, թե՞ ընդհատված կետից, քաղաքագետը պատասխանեց. «Ես չեմ կարծում, որ կա ինչ-որ կոնկրետ կետ, որտեղ բանակցություններն ընդհատվել են, որովհետև բանակցությունները վերջին շրջանում իրականում ընթանում են կողմնակի հարցերի շուրջ՝ հումանիտար ծրագրերի իրականացում, ֆորմատների ճշգրտում։ Կարծում եմ, որ դեռևս բանակցությունները կշարունակվեն նմանատիպ հարցերի շուրջ։ Ինչ վերաբերում է բուն խնդրին, ես բազմիցս նշել եմ, նորից նշեմ՝ խնդիրն այս պահին գրչի հարվածով կամ որևէ թուղթ ստորագրելով լուծել հնարավոր չէ, խնդիրը դեռևս տեսանելի ապագայում մեր կյանքի ուղեկիցն է լինելու։ Մենք փակուղային իրավիճակ ունենք բավականին երկար ժամանակ։ Հայաստանը համաձայն չէ իր շահերը զիջել, Ադրբեջանն էլ համաձայն չէ որևէ բան զիջել իր շահերից։ Փոխզիջումը պետք է լինի երկկողմանի, սակայն այն, որ վեճի առարկան բաժանելի չէ՝ Արցախը չի կարող միաժամանակ և՛ լինել Ադրբեջանի կազմում, և՛ չլինել, դա առաջացնում է փակուղի։ Եվ հենց դա է պատճառը, որ ես նշում եմ՝ խնդրի լուծում տեսանելի ապագայում հնարավոր չէ, ընդ որում՝ ո՛չ ռազմական և ոչ էլ խաղաղ ճանապարհով»։
Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի՝ արտաքին հարաբերությունների գծով խորհրդական Դավիթ Բաբայանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց՝ տավուշյան դեպքերը մեկնաբանելիս իրենք ասել են, որ առնվազն մի քանի տարի էական սուբստացիոնալ բանակցություններ բուն կարգավորման ուղղությամբ դժվար թե լինեն, Ադրբեջանի պահվածքը դրան չի նպաստում. «Միգուցե հանդիպումներ լինեն արտգործնախարների մակարդակով, միգուցե մի քանի ամիս, մի քանի տարի հետո ղեկավարների մակարդակով կարող են հանդիպումներ տեղի ունենալ, բայց այսպիսի մթնոլորտում հիմնական շեշտը միայն խաղաղության ու կայունության պահպանման վրա պետք է դնել»։
Բաբայանը միևնույն ժամանակ ընդգծեց՝ բուն բանակցությունները կարևոր են, մանավանդ որ վարչապետն ընդգծել է, որ մեխանիզմների հստակեցում պետք է լինի. «Դրա մասին պաշտոնական Ստեփանակերտը տարիներ շարունակ խոսում է։ Դա էլ պահանջում է ինչ-որ մակարդակով հանդիպում, թե ինչպես կլինի՝ ցույց կտա ժամանակը»։
