Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը մարտի 7-ին երկու կարգադրություն է ստորագրել «ազատագրված տարածքներում» իր ներկայացուցիչներ նշանակելու մասին: Ըստ այդմ, մեկ ներկայացուցիչ նշանակվել է Ստեփանակերտ քաղաքում, Մարտակերտի եւ Ասկերանի, երկրորդը՝ Մարտունիի, Աղդամի եւ Ֆիզուլիի շրջաններում: Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարությունն անցած աշնանից իր զորախմբի տեղակայկան քարտեզում օգտագործում է «Ադրբեջանական Հանրապետության Ղարաբաղի տնտեսական շրջան» ձեւակերպումը, թեեւ երկրի նախագահ, ԶՈՒ Գերագույն գլխավոր հրամանատար Վլադիմիր Պուտինի 2020թ. նոյեմբերի 10-ի հրամանագրով, որ սահմանված ընթացակարգով հավանության է արժանացել Դաշնային ժողովի Վերին պալատի նույն օրը կայացած նիստում՝ «խաղաղապահ զորախումբ տեղաբաշխվում է Լեռնային Ղարաբաղում»: Պուտինը բեկանե՞լ է իր հրամանագիրը կամ վերափոխե՞լ անվանումը, այդ մասին պաշտոնական տեղեկատվության չկա:
Փաստացի Իլհամ Ալիեւը նախկին ԼՂԻՄ տարածքը բաժանել է երեք գոտու. մեկը Շուշին է, որտեղ նա ունի հատուկ ներկայացուցիչ, երկուսը ձեւավորում է նոր կարգադրությամբ՝ Ստեփանակերտ, Մարտակերտի եւ Ասկերանի, երրրորդը՝ Աղդամի, Մարտունիի եւ Ֆիզուլիի շրջաններ: Ընդ որում, Մարտունին ներառնում է նաեւ Հադրութի շրջանը: Ալիեւի կարգադրությունը հաջորդում է ՌԴ վարչապետ Միշուստինի հետ նրա երեքժամյա բանակցություններին: Ըստ Բաքվի մամուլի, կողմերը Հյուսիս-հարավ միջազգային տրանսպորտային հաղորդակցության հարցում «սկզբունքային համաձայնության են եկել»:
Ենթադրելի էր, որ այդ չափազանց բարդ որոշումն ընդունելու դիմաց Ալիեւը Մոսկվայից «ինչ-որ բան» պիտի ստանար: Ըստ երեւույթին, դա Պուտինի համաձայնությունն է, որ Ալիեւը ցուցադրաբար անցնի Լեռնային Ղարաբաղում ռուսական զորախումբ տեղաբաշխելու մասին իր հրամանագրի «վրայից»՝ ինչպես, երեւի, նաեւ պետերբուրգյան փողոցում են հաշիվներ պարզելիս ասում: Այլապես Իլհամ Ալիեւն ինչու՞ նման կարգադրություն չի ստորագրել նախագահի պաշտոնը հինգերորդ անգամ ստանձնելու հաջորդ օրը, երբ վարչապետ էր նշանակում եւ «նոր» կառավարություն ձեւավորում:
Կարելի է, իհարկե, վարկածել, որ նա խարդախամիտ քայլ է կատարել՝ բորբոքելու ռուս-հայկական առանց այդ էլ բարդ հարաբերությունները: Բայց ուշադիր հայացքը պետք է նկատած լինի, որ սեպտեմբերի 19-ի ահաբեկչական պատերազմից հետո Ալիեւը դեռեւս Մարտունի ոտք չի դրել: Մեկ անգամ եղել է Կարմիր շուկա ավանում, բայց Մարտունի եւ Ճարտար քաղաքներում Ադրբեջանի դրոշ բարձրացնելու «հանդիսավոր արարողություն» չի կազմակերպել:
Տեղեկատվական որոշակի արտահոսքերից տպավորություն կա, որ սեպտեմբերի 19-ին պետք է օկուպացվեր եւ բռնատեղահանության ենթարկվեր միայն Մարտակերտի շրջանը: Ի՞նչ հանգամանքներում է Ալիեւը խախտել նախնական պայմանավորվածությունը՝ միայն ենթադրելի է: Արձանագրենք, որ ռուսական զորախմբի հինգ ներկայացուցիչներ դիմահար կրակով սպանվել են հենց Մարտակերտի շրջանում: Ընդ որում՝ սպանվել են սպաներ: Հավանական է՝ նրանք ադրբեջանական զորախմբի հետ «սահման ճշտելու» խնդիր են ունեցել: Ալիեւը հասկացրել է, որ «կանգ չի առնի»:
Պետք է սպասել, որ մոտական օրերին Ալիեւը կհայտնվի նաեւ Լեռնային Ղարաբաղի հարավում՝ Մարտունի եւ Ճարտար քաղաքներում: Մոսկվան արտոնել է: Ըստ էության, Ռուսաստանի նախագահը «վերջնականապես սպանում է» Լեռնային Ղարաբաղը: Բաքուն արեւմտյան դերակատարներից պահանջում է քաղաքական եւ իրավական խոսույթից բացառել «Լեռնային Ղարաբաղ» անվանումը: Ալիեւը նաեւ Հայաստանից ակնկալում է միջազգային դատական ատյաններ ներկայացրած հայցերից հրաժարում: Հաագայի դատարանի անցյալ տարվա նախնական վճռով Լեռնային Ղարաբաղը եւ Լաչինի միջանցքը ճանաչված են:
