Երևանում բացվել է ԱրմՀայԹեք-2022 պաշտպանական տեխնոլոգիաների միջազգային ցուցահանդեսը, որին ըստ տեղեկության մասնակցում են ընկերություններ թե Հայաստանից, թե Ռուսաստանից, Գերմանիայից, Հունաստանից, Ֆրանսիայից: Ցուցահանդեսը կազմակերպվում է արդեն երրորդ անգամ: Այստեղ ցուցադրվում են պաշտպանական արդիական տեխնոլոգիաներ, որոնք շարքում բնականաբար մեր առանձնահատուկ ուշադրությանն են արժանանում հայկական մշակումները: Դրանք կան, քիչ չեն, և բավականին հետաքրքիր են: Միևնույն ժամանակ սակայն, այստեղ առկա են կարևոր նրբերանգներ, որոնք հաճախ կամա, թե ակամա բերում են թյուրըմբռնումների կամ թյուրընկալումների: Մասնավորապես, ուշագրավ մշակումները դեռևս բավարար չեն հայկական ռազմարդյունաբերության մասին հեռուն գնացող հետևությունների կամ դատողությունների համար, որովհետև ռազմարդյունաբերություն հասկացությունն ինքնին ունի մի կարևոր բաղադրիչ, որը չպետք է դուրս մնա ուշադրությունից՝ արդյունաբերություն:
Ասել կուզի, պաշտպանական տեխնոլոգիաների առանձին մշակումները ինքնին շատ քիչ են, եթե դրանք չունեն արդյունաբերական հզորությունների հետ համադրվածության կայուն և հաստատուն հեռանկար, մշակումներ: Հետևաբար, հայկական ռազմարդյունաբերության ներկայի ու առավել ևս ապագայի մասին խոսակցություններն ու դատողությունները չպետք է կառուցված լինեն միայն գիտատեխնիկական մշակումների բաղադրիչի վրա: Ի վերջո, այդ ամենի արժեքը և նշանակությունը, այդ ամենի հետաքրքրականությունն ու պայմանական ասած՝ իրացվելիությունը էապես կախված է արդյունաբերական համադրելիությունից: Միայն դա կարող է բերել արդեն կայուն էֆեկտի և ձևավորել իսկապես ռազմարդյունաբերական սեկտոր, որը կլինի հայաստանյան տնտեսության առանցքային բաղադրիչներից մեկը, այդ կերպ նաև համադրվելով ընդհանուր տնտեսության շղթայում: Առանց այդ ամբողջության, հազիվ թե հնարավոր լինի Հայաստանում մշակել ռազմարդյունաբերության զարգացման հաստատուն մոդել կամ մեթոդաբանություն, որովհետև Հայաստանն ինքնին բավականին փոքր և թույլ տնտեսություն ունի առանց լայն համադրվածության կոնցեպտի ռազմարդյյունաբերական էական հեռանկարներ կառուցելու համար:
Ըստ այդմ, Հայաստանին անհրաժեշտ են ոչ միայն գիտատեխնիկական մշակումներ, այլ նաև տնտեսագիտական, ռազմարդյունաբերական կազմակերպման արդիական միտք, մասնագիտական թիմեր, որոնք ներգրավված կլինեն հայկական ռազմարդյունաբերություն կայացնելուն միտված աշխատանքում: Դրանում նաև չափազանց կարևոր դեր ունի դիվանագիտական ներուժի առկայությունը, հաշվի առնելով այն, որ ռազմարդյունաբերությունը իր խորքում ռազմա-քաղաքական աշխարհաքաղաքական երևույթ է, ըստ այդմ այն չի կարող ձևավորվել այդ գործընթացներից, միջազգային իրողություններից անկախ: Ըստ այդմ դրա ձևավորումը պահանջում է տվյալ պետության դիվանագիտական ջանք, հատկապես հաշվի առնելով այդ պետության, այս դեպքում Հայաստանի շուրջ առկկա ռեգիոնալ բարդ թե ընթացիկ, թե պատմա-քաղաքական և ռազմա-քաղաքական իրողությունները, «ավանդական» խնդիրները: Հայաստանի ռազմարդյունաբերության ձևավորման հարցը առայժմ կարծես թե զուրկ է համալիր այդ ամբողջությունից, գտնվում է հատվածային դիտարկումների, իսկ հասարակական-քաղաքական դաշտում ընդհանրապես մակերեսային դատողությունների տիրույթում, որոնք ավելի շուտ նպաստում են ոչ թե խնդրի շուրջ խորը մասնագիտական դիսկուրսի, այլ էպատաժային ծանծաղի ձևավորմանն ու խորքային խնդրի նենգափոխմանը: Իսկ դա այն է, ինչ Հայաստանին առավել քան պետք չէ:
