Հայաստանյան նախընտրական կրքերը հասկանալիորեն ստվերեցին ուշադրության անհրաժեշտ իրադարձությունն Իրանում, որտեղ հունիսի 18-ին նախագահի ընտրությանը հաղթեց պահպանողական թևի թեկնածու, Իրանի գերագույն դատարանի նախագահ Իբրահիմ Ռեյիսին: Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ հղեց Իրանի նախագահին, խոսելով երկկողմ և ռեգիոնալ հարցերում հայ-իրանական հարաբերության կարևորության մասին: Իրանի նախագահի ընտրությանը պահպանողական թևի ներկայացուցչի հաղթանակը միանգամայն կանխատեսելի էր, հատկապես ամիսներ առաջ հայտնի հարցազրույցի սկանդալային արտահոսքի պարագայում: Խոսքը արտգործնախարար Մուհամադ Զարիֆի հարցազրույցի մասին է, որտեղ նա սուր քննադատության էր ենթարկել Իսլամական հեղափոխության կորպուսի հատուկ ստորաբաժանման հանգուցյալ հրամանատար գեներալ Սոլեյմանիին, և ընդհանրապես պահպանողականներին՝ արտաքին քաղաքականությանը խոչընդոոտելու համար: Այդ իմաստով, ի՞նչ կփոխվի Իրանի արտաքին քաղաքականությունում նոր նախագահի պարագայում:
Ընդ որում, խոսքը թե Իրան-Հայաստան, թե նաև Իրան-միջազգային հանրություն հարաբերությունների մասին է, քանի որ օրինակ Իրան-ԱՄՆ կամ Իրան-Չինաստան, Իրան-Հնդկաստան հարաբերությունները, Իրանի դերը մերձավորարաւելյան և կովկասյան ռեգիոնալ ուղղություններով անմիջական ազդեցություն և նշանակություն կունենա Երևանի համար: Այս տեսանկյունից մի կողմից բարդ է տալ միարժեք գնահատական կամ եզրահանգում անել հնարավոր վարքագծի վերաբերյալ, մյուս կողմից թերևս քիչ հավանական է, որ Իրանում տեղի ունենա կտրուկ որևէ փոփոխություն:
Բանն այն է, որ թե Իրանը, և թե աշխարհը ներկայումս այն վիճակում չեն, որ Թեհրանի համար կտրուկ շարժերը լինեն նպատակահարմար: Հակառակը, Թեհրանը շահագրգռված է իր շուրջ, այդ թվում Կովկասում կայունությամբ: Իսկ այդ հանգամանքը բխում է նաև Հայաստանի շահից:
Հետևաբար, սա այն օրակարգն է, որ պետք է խորացնեն Հայաստանն ու Իրանը անկախ այդ երկրում նոր նախագահի արտաքին քաղաքական մոտեցումների ծավալումից: Այդ իմաստով, Հայաստանը նույնիսկ կարող է նպաստել անգամ այդ տիրույթում իր շահերից բխող թեկուզ նվազագույն, թեկուզ աննշան թվացող, սակայն այդուհադերձ նկատելի առաջընթացին, կատարելով առարկայական քայլեր հայ-իրանական ենթակառուցվածքային գործակցությունը խորացնելու ուղղությամբ: Դա վերաբերում է թե էներգետիկ ոլորտի նախագծերին, թե տրանսպորտային:
Այդպիսով, Երևանը պետք է իրենից հասանելիքը անի Պարսից ծոց Սև ծով հաղորդակցության գաղափարի կյանքի կոչման ուղղությամբ, որը իհարկե չի երաշխավորի մյուս հնարավոր շահագրգիռ սուբյեկտների քայերի արագացում, մյուս կողմից սակայն կարող է նպաստել ռեգիոնալ նոր շահերի և իրողությունների ձևավորման, ինչը ունի նաև անվտանգային նշանակություն, մասնավորապես Սյունիքի ուղղությամբ: Ի դեպ, այդ տեսանկյունից Հայաստանում տեղի ունեցած ընտրությունից առաջ, նախընտրական վերջին բանավեճում, բավական ուշագրավ հայտարարություն արեց Նիկոլ Փաշինյանը: Նա նշեց, որ Հայաստանը պատրաստվում է հուլիսին հայտարարել մրցույթ Հյուսիս-Հարավ ավտոմայրուղային ծրագրի Սիսիան-Մեղրի հատվածի համար, ավելացնելով, որ Երևանն ուրախությամբ արձանագրում է դրանով թե Իրանի, թե Չինաստանի, թե Ռուսաստանի, թե Ֆրանսիայի հետաքրքրության հանգամանքը: Երևանը պետք է անի ամեն ինչ, այդ հետաքրքրությունը գործնականի հասցնելու համար, ընդ որում բոլորովին ոչ մեկ կողմի պարագայում:
