Ադրբեջանի նախագահ Ալիևը հայտարարել է, որ թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունը սովորական բան է, և անհանգստությունը, որ կա որոշ երկրներում, հիմք չունի: Ալիևը այդ մասին հայտարարել է Թուրքիայի պաշտպանության նախարարի հետ հանդիպմանը, որը Բաքու էր ժամանել թուրքական ռազմական ղեկավարության և բարձրագույն հրամկազմի պատվիրակությամբ՝ ընթացած զորավարժության ավարտը դիտելու համար:
Եթե չկա անհանգստանալու ոչինչ, ապա ինչի՞ համար է Թուրքիայի այդ, այսպես ասած, հնչեղ ներկայությունը՝ ձևականությո՞ւն, թե՞ Ադրբեջանի նախագահը ինքն է ձևականությամբ զբաղված անհանգստության առիթ չլինելու մասին հայտարարությամբ: Միևնույն ժամանակ, նախ պետք է հասկանալ, թե ինչ ասել է որոշ երկրներ, և արդյոք Հայաստանը մտնո՞ւմ է դրանց մեջ:
Բանն այն է, որ Թուրքիայի պաշտպանության նախարարն էլ Բաքվում հայտարարել էր, որ 83 միլիոնանոց Թուրքիան «Ղարաբաղի ազատագրման համար» պայքարում Ադրբեջանի կողքին է իր բոլոր ռեսուրսներով: Նշանակո՞ւմ է դա արդյոք, որ չանհանգստանալու մասին Ալիևի հայտարարությունն ընդամենն ունի այն տողատակը, որ Հայաստանից ու Արցախից բացի՝ ուրիշ ոչ ոք չունի անհանգստանալու կարիք: Հակառակ դեպքում անտրամաբանական կդառնան «ազատագրման» մասին Ալիևի խոստումները, պաթետիկ հավաստիացումները:
Իհարկե, դրանք այսպես թե այնպես անտրամաբանական է դարձրել հայկական զինուժը, բայց տվյալ դեպքում խոսքն այլ իրողության մասին է: Ասել կուզի, որ Ալիևին այդուհանդերձ հայտնի են այլ անհանգստացող երկրներ: Եվ այստեղ շարքը ամենևին չի սահմանափակվում Ռուսաստանով, որի համար ներկայումս ռեգիոնալ կայունությունն ունի առանցքային նշանակություն, և դրա խախտումը հղի է էական ռիսկերով:
Ալիևն ըստ ամենայնի ավելի շուտ կամ ավելի շատ նկատի ունի առնվազն երկու հարևաններին՝ Վրաստանին և Իրանին: Որքան էլ Բաքուն փորձի քողարկել, Իրանը՝ հաստատապես, և Թբիլիսին էլ՝ մեծ հավանականությամբ, շատ լավ պատկերացնում են յուրաքանչյուրի համար յուրովի վտանգը, որ պարունակում է ադրբեջանա-թուրքական ուժի ցուցադրությունը: Թբիլիսին՝ մեծ հավանականությամբ, քանի որ այդ երկրում այդուհանդերձ կան ադրբեջանական լոբբինգի ենթակայության տակ գտնվող շրջանակներ, որոնք հենց փորձում են փափուկ բարձ դնել վրացական հանրության անվտանգային զգոնության և պատկերացումների տակ՝ հավաստիացնելով, թե Թուրքիան ու Ադրբեջանը Վրաստանին ոչ միայն սպառնալիք չեն, այլև տնտեսական կարևոր գործընկեր:
Տնտեսությունն իրականում Անկարայի և Բաքվի համար Վրաստանի կլանման մի գործիք է, որից, սակայն, ամենևին չի նվազում ռազմաքաղաքական նկրտումը, որ ունեն այդ երկրի նկատմամբ: Ավելին, օրերս տեղեկություն հայտնվեց այն մասին, որ դեռևս 2008 թվականի ռուս-վրացական պատերազմից առաջ Թուրքիայի դեռևս վարչապետ Էրդողանը դիմել էր Պուտինին՝ մյուս տարածքներում Ռուսաստանի լոյալ լինելու դիմաց ստանալ հնարավորություն Բաթումը վերցնելու համար: Իսկ Բաթումի նկատմամբ թուրքական հավակնությունը, մեղմ ասած, նոր չէ և առավել ևս՝ այժմ, երբ Անկարան փորձում է Ռուսաստանին առաջարկել Կովկասի նոր բաժանման շուրջ պայմանավորվածություն, Բաթումը անկասկած Անկարայի աչքի տակ է:
Այդ պայմանավորվածությունը ներկայումս արգելափակում է Հայաստանը, որը ցույց է տվել, որ հերթական անգամ հայկական տարածքների վրա թուրքերի հետ առևտուրը Ռուսաստանը չի կարող հայ ժողովրդի վրա վաճառել իբրև փրկություն, թեև անկասկած է, որ անգամ առ այսօր փորձում են անել դա ռուսական պրոպագանդայի առաջամարտիկները և գործակալները: Այնպես որ՝ եթե կա մի սուբյեկտ, որ ռեգիոնում կարող է փարատել Իրանի ու Վրաստանի անհանգստությունները, որոնք իհարկե նույնական չեն բովանդակությամբ, ապա դա Հայաստանն է, ոչ թե Ալիևը:
