Կրթական համակարգը ցանկացած պետության, ցանկացած հասարակության համար գերկարևոր բաղադրիչ է և այդ առումով դրա շուրջ ծավալված քննարկումները գեներացնելն ու զարգացնելը կարող են գործնական լուրջ նշանակություն ունենալ ընդհանրապես երկրի իրավիճակի վերափոխման տեսանկյունից: Բանն այն է, որ այսօր կրթական համակարգը գտնվում է ծայրահեղությունների մեջ: Մասնավորապես` ի՞նչ հրապարակային, ռացիոնալ, խորը և ապագային միտված առաջարկներ են եղել մինչև հիմա կրթական համակարգի բարեփոխման հետ կապված: Գրեթե ոչ մի:
Վերջին տարիներին ավելի հաստատվեց այն պնդումը, որ Հայաստանի Հանրապետության թիվ մեկ խնդիրը քաղաքացիական գիտակցություն և արժեհամակարգ ձևավորելն է, որի սաղմերը պետք է դնել դպրոցից, հանրակրթությունից, որպեսզի դրանք հետագայում դառնան բավական լրջորեն արմատավորված արժեքներ և մտածողություն:
Ավելորդ է ասել, որ ներկայիս հանրակրթական համակարգը, իր ուսուցչական և նույնիսկ մեթոդական առանձին բացառություններով հանդերձ, հիմնականում և թերևս կարելի է ասել ամբողջությամբ հակասում է քաղաքացիական գիտակցությանն ու մտածողությանը: Այլ կերպ ասած` Հայաստանի հանրակրթական համակարգն այսօր հակադրության մեջ է թե՛ հանրության, թե՛ Հայաստանի ապագայի հետ: Հետևաբար, շատ կարևոր է, որ հասարակությունը, կամ դրա այն ակտիվ մասը, կարողանա խորացնել իր հիմքը, լայնացնել իր բովանդակային հարցադրումների շրջանակը և հնարավորինս սահուն կերպով վերածվել կրթական համակարգի բարեփոխման խնդիրները բարձրացնող հանրային լայն շարժման: Այդ խնդիրը գործնականում անմիջականորեն շոշափում է հարյուր հազարավոր քաղաքացիների անմիջական շահը, որոնց երեխաները սովորում են ներկայիս հանրակրթական դպրոցներում, և որոնք անմիջականորեն իրենց մաշկի վրա են զգում հանրակրթական համակարգի հակաքաղաքացիական էության ծանրությունը: Այսինքն` կրթական համակարգի այդ խնդիրների շուրջ ծավալվելիք շարժումը կարող է ունենալ պոտենցիալ շահառուների հսկայական բանակ:
Անշուշտ, հայաստանցիների զգալի մասը գերադասում է դժգոհել նեղ շրջանակում` անձնական խոհանոցից ոչ լայն: Իսկ ահա հանրակրթական համակարգի խնդիրների վերաբերյալ պահանջների դեպքում այդ տարրը կա, հետևաբար առաջանում է նաև հասարակական շարժման ավելի լայն արձագանքի և ավելի ընդգրկուն ու ազդեցիկ դառնալու ռեալ հնարավորություն: Համենայնդեպս, երևի թե փորձել, այդուհանդերձ, արժե:
Ընդ որում` հարկ է երևի թե հստակեցնել, որ արժե փորձել ոչ միայն այն պատճառով, որ դա քաղաքացիական առաջացած ակտիվությունն ընդլայնելու հնարավորություն է, այլ որովհետև իսկապես կարևոր է կրթական համակարգի բարեփոխումներին ուղղված լուրջ շարժման ծավալումը, որպեսզի այդ համակարգը ադեկվատ դառնա Հայաստանի ներկայիս իրականությանը, դրանում առկա խնդիրներին և ապագայից եկող մարտահրավերներին: Դա ռազմավարական խնդիր է, որը պետք է դեռ վաղուց իր առաջ լրջորեն դրած լիներ իշխանությունը: Բայց ակնհայտ է, որ իշխանությանը կրթական համակարգը արդեն շատ երկար ժամանակ է, որ հետաքրքրում է զուտ փողի համար, կամ էլ որպես կուսակցական կամ խմբակային իշխանա-քաղաքական շահի սպասարկման գործիք:
Հետևաբար, արդեն ժամանակն է, և գուցե նույնիսկ ուշացած, որ հանրակրթական համակարգի բարեփոխման խնդիրը լայն ընդգրկումով և կոնկրետ ձևակերպումներով բարձրացնի հասարակությունը:
Լուսանկարը` PanARMENIAN Photo-ի
