Այսօր Աբովյանի և Ալավերդիի քաղաքապետի ընտրություններում ակնհայտորեն եռում էր ներիշխանական կաթսան: Այն ինչ տեղի էր ունենում այսօր հետաքրքրական է որպես ներիշխանական զարգացումների ինդիկատոր առաջիկա համապետական նշանակության զարգացումների կոնտեքստում:
Այս տեսանկյունից, իհարկե, հետաքրքիր է համադրել Աբովյանի քաղաքապետի ընտրությունների շուրջ զարգացումները այն խմորումների հետ, որ առկա են սահմանադրական բարեփոխումների խնդրի շուրջ: Այստեղ պայքար է իշխանական լիազորությունների համար, որից կախված կլինի այն, թե Հայաստանում ի վերջո որ բարձրագույն պաշտոնը կամ ինստիտուտը ինչ իշխանություն են ունենալու, ինչ է մնալու նախագահական պաշտոնին, ինչ բաժին կհասնի խորհրդարանին, կառավարությանը, ովքեր կձևավորեն ուժային կառույցները և այլն:
Աբովյանի քաղաքապետի ընտրություններն առաջին հայացքից ուղղակի որևէ կապ չունեն այս լայն կոնտեքստի հետ, և ընդամենը առկա է իշխանական շատ լոկալ հարաբերությունների պարզաբանման գործընթաց, սակայն հայաստանյան իշխող համակարգում տեղի ունեցող անգամ նման լոկալ, տեղային նշանակության գործընթացները իշխանական ամբողջական համակարգի մի պտուտակ են և ունեն իրենց դերն ու նշանակությունը համակարգի ամբողջական անխափանության հարցում:
Խնդիրն այն է, որ սահմանադրական բարեփոխումների, իսկ հետո նաև դրան հաջորդող համապետական ընտրությունների ժամանակ, ինչպես միշտ, մեծ նշանակություն է ստանում տեղային վերահսկողության խնդիրը: Հայաստանը բաժանված է տարածքների, իհարկե՝ ոչ վարչահրամայական, այլ օլիգարխիկ-քրեական-ֆեոդալական, և ամեն մի տարածքոմ առկա է պատասխանատվության հստակ խնդիր: Եվ բավական է որևէ տարածքում որևէ վայրիվերում կամ թեթև խափանում, դա կարող է վարակիչ լինել բոլոր տարածքների համար:
Ալավերդիում, Արտաշատում և Աբովյանում տեղի ունեցած ընտրությունները ամեն ինչ հերթական անգամ դնում են իրենց տեղը, ինչպես դրել են գրեթե մշտապես, երբ որևէ ՏԻՄ մակարդակում եղել են, այսպես ասած, ինտրիգային ընտրություններ: 2012 թվականի խորհրդարանական ընտրություններից առաջ Իջևանի և Հրազդանի քաղաքապետի ընտրություններն էին ինտրիգային, որոնք փորձ էր արվում մատուցել որպես 2012-ի համար ընդդիմադիր համախմբվածության յուրօրինակ ազդակ: Իրականում այդ երկու ընտրությունները նախ դարձան ինդիկատոր այն իրողության, որ Հայաստանում քաղաքական ուժերը վարում են անսկզբունքային խաղեր, և ընդհանուր առմամբ ընդդիմադիր դիրքերից հանդես գալով՝ նրանք պարզապես առաջնորդվում են յուրաքանչյուր կետում կոնկրետ պայմանավորվածության սկզբունքներով, և բացի այդ էլ, որ անգամ ընդդիմադիր քաղաքական ուժերի հաջողությունները հանդիսանում են ընդամենը ներիշխանական քվոտավորման սխեմայի հանգույցներ:
Այսպիսով, Հայաստանում հերթական անգամ գործարկվում է ՏԻՄ ախտորոշիչը, որը Ալավերդու, Աբովյանի և Արտաշատի ընտրություններով միանգամայն մանրակրկիտ կերպով տալիս է հայաստանյան ներքաղաքական իրավիճակի այսօրվա «դիագնոզը», ըստ որում՝ առնվազն մոտ ապագայի՝ այսինքն՝ սահմանադրական բարեփոխումների համար:
Ալավերդու, Աբովյանի և Արտաշատի ընտրությունները վկայում են, որ սահմանադրական բարեփոխումների հարցում իրականում որևէ ինտրիգ չկա, և ամեն ինչ վաղուց դասավորված է համապատասխան «դարակներով»: Ըստ որում, սա ինքնին չի բացառվում, որ ներքին քննարկումները շարունակվում են, և շարունակվում է, այսպես ասած, ներքին պայքարը Սահմանադրության մեջ հնարավորինս շատ բան կորզելու համար: Մինչև փետրվար էլ Հայաստանում ակտիվորեն գեներացվում էր պայքարը իշխանության համար, վերջում պարզվեց, թե դա ինչքան կապ ուներ անկեղծության և իրականության հետ, և ինչքանով էր բեմադրված կամ թույլատրված ներկայացում:
Այս տեսանկյունից, փետրվարին Սերժ Սարգսյանը ինքն իրեն ապահովագրեց ամենակարևորից՝ իշխանության համար պայքարում անկանխատեսելի զարգացումներից: Այսինքն՝ իշխանության մեջ քվոտաների պայքարը թույլատրված է, դրված է միայն բուն իշխանության համար պայքարի արգելքը: Սերժ Սարգսյանը այդ հարցը Հայաստանի սահմաններից դուրս է լուծում: