«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Վրաստանում ՆԱՏՕ-ի ներկայացուցչական գրասենյակի ղեկավար Ուիլիամ Լահյուն:
-Պարոն Լահյու, նախորդ ամիս Դուք առաջիններից մեկն էիք, ով իր մտահոգությունը հայտնեց հայ-ադրբեջանական և ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծում ստեղծված լարվածության առնչությամբ: Դուք անհանգստություն էիք հայտնել նաև տարածաշրջանային կայունության տեսանկյունից: Ներկայումս ինչպե՞ս եք գնահատում իրավիճակը տարածաշրջանում և ԼՂ հակամարտության գոտում:
-Այո, այս փուլում ստեղծված լարվածությունը վտանգավոր է: Սա մի մեծ անհանգստություն է դաշինքի համար: Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կողմերը շարունակում են հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ իրենց ջանքերը, և ՆԱՏՕ-ն խորապես աջակցում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքներին և կարծում, որ այդ ջանքերի շնորհիվ գործընթացը պետք է շարունակվի հակամարտության խաղաղ կարգավորման համար: Եթե այս հակամարտությունը վերաճի պատերազմի, ապա կլարվի իրավիճակը ոչ միայն Ադրբեջանում և Հայաստանում, այլև ողջ տարածաշրջանում: Սա չափազանց վտանգավոր իրավիճակ է, ուստի ՆԱՏՕ-ն կողմնակից է, որ հակամարտությունը կարգավորվի որքան հնարավոր է շուտ:
-Դուք խոսել էիք նաև լարվածության թոթափման անհրաժեշտության մասին: Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչ պետք է անեն կողմերը և միջնորդները դրան հասնելու համար:
-Սա իհարկե ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործն է: ՆԱՏՕ-ն քաղաքականապես աջակցում է այդ ջանքերին: Մենք ուղղակիորեն ներգրավված չենք այս հակամարտության կարգավորման գործում, որպեսզի ես կարողանամ ասել, թե ինչ պետք է անեն կողմերն ու միջնորդները:
-Պարոն Լահյու, ՆԱՏՕ-ն ցանկություն է հայտնել Վրաստանում ռազմական ուսումնական կենտրոն տեղակայելու մասին: Ի՞նչ է այն իրենից ներկայացնելու, և ո՞ւմ համար է նախատեսված այդ կենտրոնը:
-Գոյություն ունի «Վրաստանի հետ համագործակցության ուժեղացված փաթեթ», որի համաձայն՝ ՆԱՏՕ-ն և Վրաստանը կարող են համատեղությամբ կառուցել ուսումնական կենտրոն Վրաստանում: Սա լինելու է համագործակցության ռազմական ուսումնական կենտրոն, և ՆԱՏՕ-ի յուրաքանչյուր գործընկեր կարող է ցանկության դեպքում հիմնել նման կենտրոն: Վրաստանը ցանկացավ ունենալ նման կենտրոն: ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրները և դաշնակիցները կարող են իրենց զինվորներին ուղարկել այնտեղ վարժանքների: Այս կենտրոնի տեղակայման ուղղակի պատասխանատվությունն ընկնում է Վրաստանի վրա, ՆԱՏՕ-ն աջակցելու է Վրաստանին այդ ծրագրերում, բայց սա չի լինելու ՆԱՏՕ-ի շնորհքը:
-Մի շարք փորձագետներ պնդում են, որ ուսումնական կենտրոնի հիմնումը նոր մարտահրավերներ է տարածաշրջանի համար, և չի բացառվում, որ Ռուսաստանը փորձի պատասխան քայլ կատարել Հայաստանում տեղակայված ռուսական ռազմաբազայի միջոցով: Ի՞նչ մտավախություններ ունեք Դուք:
-Ես կարծում եմ, որ թյուրընկալում կա: Շատերը չեն հասկանում՝ ինչ ասել է «Վրաստանի հետ համագործակցության ուժեղացված փաթեթով» նախատեսված կենտրոն: Չեն լինելու զորքեր, և չեն լինելու զինված անձինք, չեն լինելու զենքեր: Ուշադրությունը կենտրոնացած է լինելու զինվորների և հրամանատարների վարժանքներին, և մենք սպասում ենք, որ հայ զինվորներն ու հրամանատարները վարժանքներ կանցնեն այնտեղ, և ՆԱՏՕ յուրաքանչյուր գործընկեր կարող է օգտվել սրանից:
Հիմա կարող ենք ասել, որ տարածաշրջանում իրավիճակը կայուն է, բայց կայուն է, քանի որ հակամարտությունները սառեցված են և կարգավորված չեն: Սակայն ներկայիս իրավիճակն ամեն դեպքում տալիս է զարգացման հնարավորություններ:
Բայց մենք հույս ունենք, որ հակամարտություններում ներգրավված կողմերը կլուծեն իրենց խնդիրները, և կարգավորելով հակամարտությունները՝ նրանք դուռ կբացեն ողջ տարածաշրջանի հետագա բարգավաճման և խաղաղության ամրապնդման համար:
