Քաղաքապետարան-առաջնորդարան հարաբերություններ չկան

«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀԱԵ Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել եպիսկոպոս Աջապահյանը
– Սրբազան, 22 տարի է անցել երկրաշարժից. այն իրականությունը, որ պատմում է հեռուստատեսությունը Գյումրիի մասին, որ Գյումրին իբր արդեն զարգացման գոտի է, որ այլևս աղետի գոտի չէ, և այն իրականությունը, որով իրոք ապրում է գյումրեցին, արդյո՞ք մեծ հակադրություն չկա այդ ամենում: Սերժ Սարգսյանն էլ խոստում է տվել, որ 2013-ին որևէ ընտանիք անօթևան չի մնա:
– Երանի այդպես լինի, երանի 2013-ին վերջնականապես այդ հարցը լուծվի, որովհետև ժամանակին էլ ասացին, որ 2000 թվականին է լինելու, հետո` 2011-ին պետք է լինի, տա Աստված լինի 2013-ին, և Գյումրին էլ իսկապես զարգացման գոտի դառնա, գործազրկությունը վերանա, օտար ափերից վերադառնան, աշխատատեղեր բացվեն, արտագաղթը պակասի: Երբ որևէ քննադատական խոսք ենք ասում, մտածում են` չարախոսում ենք, բայց երանի թե այդպես լինի, մենք էլ չչարախոսեինք:
– 22 տարի անց Գյումրին ինչպիսի՞ն է, ինչպե՞ս այն կբնորոշեք:
– Իրականում 22 տարի է անցել, դեռ վերքերն ամբողջովին բուժված չեն, եթե 90 տոկոսն էլ համարենք բուժված է, դեռ տասը տոկոսը մնում է: Աղետի հետևանքներն առկա են, որովհետև գործազրկությունը, արտագաղթը, մի շարք կարևոր հարցեր են առկա, և միայն շինարարությամբ հարց չի լուծվում:
– Գյումրիում նույնպե՞ս մեծ են արտագաղթի տեմպերը, այս տարի 70.000 հայ լքել է հայրենիքը: Նախկին տասը տարվա ընթացքում անգամ ընդհանուր առմամբ այդպիսի ցուցանիշ չէր գրացնվել: Ըստ Ձեզ, սա ինչո՞վ է պայմանավորված:
– Չգիտեմ, թե վերջին մեկ տարում ինչքան մարդ է լքել երկիրը, բայց որ վերջին 11 տարիների ընթացքում, ինչ ես Գյումրիում եմ, արտագաղթը միշտ եղել է և երբեք չի դադարել, մնայուն կերպով շարունակվում է: Ով հնարավորություն է ունենում, գնում է, և եթե այս տարի շատ են գնացողները, ուրեմն մարդկանց հնարավորություններն են մեծացել: Սա շատ անմխիթարական դրական է, բայց վերջիվերջո դա այդպես է:
– Այսինքն` այսօր որևէ մեկը երկրում ապագայի նկատմամբ այլևս ակնկալիքներ չունի և պատրաստ է լքե՞լ երկիրը:
– Անշուշտ, ոչ բոլորն են պատրաստ լքելու, բայց, այո՛, մտահոգիչ տոկոս է կազմում արտագաղթի դիմողների թիվը:
– Սրբազան, երկրաշարժից հետո աղանդավորական շարժումները շատացան Հայաստանում, շատերը բարեգործականի անվան տակ օգնության ձեռք մեկնեցին աղետի գոտուն, ինչը աղանդավորության ճանկերը նետեց շատերին: Եկեղեցին այս 22 տարվա ընթացքում արդյո՞ք կարողացավ ներդրում անել, կարողացա՞վ դիմակայել դա:
– Միանշանակ է, որ մենք հաղթել ենք այդ պատերազմում: Մեր ունեցած հնարավորություններով մենք հաղթել ենք աղանդավորական բոլոր շարժումների հարձակումները և նյութական հզոր ռեսուրսները: Եվ երբ ասում են, որ մեր եկեղեցին տկար է, սխալ է. դա այդպես չէ: Գուցե մեր եկեղեցականությունը տկար է, բայց եկեղեցին տկար չէ: Այնպես որ, մենք այդ պատերազմում հաղթել ենք, և ես այդ հարցում որևէ մտահոգություն չունեմ:
– Շատ են խոսում, որ հենց 2008-ից հետո եկեղեցականները մեզանում դարձան ավելի խոցելի:
– Ինչո՞վ դարձան ավելի խոցելի:
– Մարտի մեկ էր տեղի ունեցել, որտեղ եկեղեցին իր դիրքորոշումը հստակ չարտահայտեց` բացառությամբ մի քանի հոգևորականների:
– Ժողովուրդը իրավունք չունի եկեղեցուց պահանջել այն, ինչ ինքն ակնկալում է. ինքը միայն պետք է ակնկալի ճշմարտությունը և անվտանգությունը, և եկեղեցին ապահովելու է անվտանգությունը և ճշմարտությունը և ոչ թե այն, ինչ ժողովուրդն է ակնկալում: Եկեղեցին պարտավոր չէ որևէ մեկի քմահաճույքը բավարարելու: Եթե որևէ մեկի քմահաճույքը բավարարված չէ, դա չպետք է առիթ դառնա, որ եկեղեցին քննադատվի:
– Ինչո՞ւ, այնուամենայնիվ, եկեղեցականների մեծամասնությունը հասարակության կողքին չէր:
– Ի՞նչ է նշանակում հասարակություն, ո՞վ է որոշում, որ այս մասը հասարակություն է, իսկ այն մյուս մասը հասարակությունը չէ:
– Ի նկատի ունեմ տուժվողի կողքին կանգնելու առումով:
– Պարտավոր էլ չէր, որ համատարած լիներ, ամեն մարդ գործում է իր համոզմունքների համապատասխան, ես կատարում եմ իմ ազատ ընտրությունը, մյուսը` իրենը, որևէ մեկը որևէ մեկին որևէ բան իրավունք չունի պարտադրելու: Ես ո՛չ ամբոխավարությամբ եմ զբաղվել և ո՛չ էլ պոպուլիստական հակումներ եմ ցուցաբերել: Ես ինչ արել եմ, արել եմ իմ խղճի համոզմունքից, մյուսն էլ արել է այն, ինչ ինքն է համարում ճիշտ:
– Երկու տարի առաջ հակասություն, կոնֆլիկտ կար Ձեր և քաղաքապետ Վարդան Ղուկասյանի միջև: Երկու տարի հետո հաղթահարվա՞ծ է այդ կնճիռը: Ինչպիսի՞ հարաբերություններ են հիմա:
– Հարաբերություններ չունենք, որ լավ կամ վատ լինեն:
– Ստացվում է` Ձեր և նրա միջև խզումը չի՞ վերացել:
– Կարող եմ ասել, որ քաղաքապետարան-առաջնորդարան` այդպիսի հարաբերություններ գոյություն չունեն:
– Եվ որևէ ճնշում նրանց կողմից Ձեր նկատմամբ չկա՞:
– Իրենց հարցրեք:
– Ուրեմն, այնուամենայնիվ, կա՞:
– Չէ՛, իմ նկատմամբ կոնկրետ ճնշումներ չկան, բայց կան ճնշումներ նրանց նկատմամբ, ովքեր ինձ հետ հարաբերություններ ունեն:
Լուսանկարը` PanArmenianPhoto-ի