«Առաջին լրատվական»-ի Realpolitik հաղորդաշարի հյուրն է Քաղաքական և միջազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի տնօրեն Աղասի Ենոքյանը:
-Պարո´ն Ենոքյան, արտաքին ազդեցությունը ներկայիս գործընթացների վրա որքանո՞վ եք կարևոր համարում, և որքանո՞վ է առկա հենց արտաքին գործոնն այստեղ:
-Կարծում եմ, որ հույժ կարևոր է, քանի որ այս կառավարությունը և նախկին վարչապետն էր, որ նախաձեռնեց Եվրոպայի հետ ասոցացման գործընթացը, և հետագայում հենց նույն վարչապետն էր, որ նախաձեռնեց Մաքսային միության հետ ասոցացման գործընթացը. ըստ իս՝ իրար հետ տարամիտվող գործընթացներ: Այսինքն՝ նշանակում է, որ շատ լուրջ բան փոխվեց, և այդ լուրջ բանն էլ, ըստ իս, ինքնին արտաքին ազդեցությունն էր:
-Այսինքն՝ ներքին պատճառներ, լուրջ պատճառներ, որ կստիպեին Սերժ սարգսյաին գնալ փոփոխությունների, Դուք չեք տեսնում:
-Բայց ներքին ի՞նչ պատճառներ կարող են լինել:
-Ակնհայտ է, որ հասարակական գժգոհություն կա, ակնհայտ է, որ կառավարության, իշխանության վարած քաղաքականությունից հուժկու դժգոհություն կա, և այդ պատճառով Սերժ Սարգսյանը զոհում է իր գլխավոր խաղացողներին:
-Այսինքն՝ Դուք նկատի ունեք այդ թոշակային, կուտակային հիմնադրամի հետ կապված…
-Տարբեր գործոններ, որոնք կարող էին…
-Բայց ի՞նչ է փոխվելու: Եթե ինչ-որ բան պետք է փոխվեր թոշակային հարցի հետ կապված, Սահմանադրական դատարանն իր որոշումն ընդունեց: Ուրեմն, գործընթացը կգնար ըստ այդ որոշման:
-Ոչ իշխանական ուժե՞րը:
-Հրաշալի քառյակը հրաշալի երկյակի հետ կազմել է մի հրաշալի վեցնյակ, որն իր մեջ տոգորված է Մաքսային միությանը միանալու տեսլականով, և այդտեղ, ես կարծում եմ, մեծ խնդիր չկա, թե այս վեցի մեջ ինչպիսի կոնֆիգուրացիա կլինի: Այսինքն՝ դրանից ոչ Հայաստանի ճակատագիրը կփոխվի….
-Նոր վարչապետը, ըստ էության, այս համակարգի մի մասն է լինելու և որակական փոփոխություններ չեն լինելու:
-Միարժեքորեն: Նոր վարչապետը լավագույն դեպքում այս խնդրի համար կարող է ընդամենը գնալ, Մոսկվայից ինքն իր ձեռքով «դաբրո» բերել:
-Նոր կառավարության արտաքին մարտահրավերները որո՞նք են: Ի վերջո, Հայաստանը որոշել է, որ ընթանում է Մաքսային միությանն անդամակցության ճանապարհով, առաջիկայում կլինեն ստորագրություններ, բայց մենք ունենք այլ գործընկերներ Արևմուտքում՝ Եվրամիություն, ԱՄՆ: Կառավարությունն ինչպիսի՞ աշխատանք պետք է տանի, որ գոնե հնարավորինս նրանց հետ ընդունելի պայմաններ կարողանա պահպանել աշխատելու համար:
-Տեսականորեն, սա այն գործընթացն է, երբ իմպերիան ընդլայնվում է և իր ազդեցության տակ է մտցնում նորանոր տարածքներ, նորանոր երկրներ: Կան իմպերիալիզմին դիմագրավելու տարբերակներ, և տարբերակներից մեկն այն է, որ չես կարողանում դիմագրավել, բայց ցույց ես տալիս, որ մենք այդպես էլ կանխատեսել էինք, մեզ այդպես էլ պետք էր: Այստեղ լրջագույն, կարևորագույն երկու մարմիններ պետք է գործեն: Մեկը Հայաստանի «փիարշիկներն» են, որոնք պետք է ցույց տան, որ սա լավ էր, սա ճիշտ էր, սա գեղեցիկ էր, սա հենց այն էր, ինչը մեր ազգը դարերով երազել էր, իսկ մյուս տարբերակը դիվանագետներն են. պետք է արտաքին քաղականության մեջ…
-Համոզեն, որ սա մեզ համար անխուսափելի էր…
-Չէ´, հակառակը, նրանք պետք է կարողանան արտաքին պրոցեսում թողնել ճանապարհներ, օդանցքներ, որ այս խեղդող իմպերիալիզմիից, որը մի օր, ըստ իս՝ շատ շուտ, վերջանալու է, մենք կարողանանք ուղիներ ունենալ, որ հետ գնանք դեպի աշխարհ:
