Friday, 29 03 2024
16:50
Ֆրանսիան կարող է չեղարկել Փարիզում Օլիմպիադայի բացման արարողությունը
16:40
Բրիտանիան չեղարկել է 100-ամյա արգելքը և թույլ կտա զինվորականներին մորուք պահել
ՌԴ ԱԳ փոխնախարարը հանդիպել է Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի ներկայացուցիչներին
16:20
«Արաբական երկրները պատրաստ են ճանաչել Իսրայելը». Բայդեն
16:10
Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան
Ադրբեջանցիները մշտապես ատել են հայերին. մեր խնդիրն է ցույց տալ սա
Դեղձենու մասսայական ծաղկում Արարատյան դաշտում՝ ժամկետից շուտ
Ո՞նց են որոշել, որ դա Հայաստանի տարածքը չ,է, եթե սահմանը հստակեցված չէ ․ Արա Պապյան
Փորձ է արվում 3 անձերի կատարածը ԱԺԲ ամբողջ կառուլցի հետ կապել. Պապյան
15:45
«ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ը Հայաստանի հետ անվտանգային հարցեր չեն քննարկելու». Ստանո
ՊՆ կոլեգիայի նիստում քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման հարցեր
«Ցուցադրությունն անպայման տեղի կունենա». Բաքվում պարզաբանում են տարածել Արայիկ Հարությունյանի հարցազրույցի վերաբերյալ
Եթե դելիմիտացիա, ապա հավասարության սկզբունքով, ոչ թե՝ «ատրճանակի սպառնալիքի տակ»
15:30
Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին
Վարագույրից այն կողմ կան շահեր, որոնք թույլ չեն տալիս Մարտի 1-ի բացահայտումը
15:10
Ճապոնիայում կենսաբանական հավելումների օգտագործման հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 5-ի
Այո՛, օրենք են խախտել, երկրով մեկ օրենքի խախտումներ են հենց վարչապետի մասնակցությամբ
Խորհրդարանական լսումներ կհրավիրվեն Եվրաինտեգրման նոր հեռանկարները և մարտահրավերները թեմայով
Թող դատարանը որոշի ահաբեկչությո՞ւն էր, թե ապստամբություն.Պապյան
15:01
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
Ինչի՞ է նախապատրաստվում Ալիեւը
«Կրոկուս սիթի հոլ»-ում ահաբեկչության վիրավորների թիվը հասել է 382-ի, ևս 1 մարդ զոհվել է
«Մանրամասներ»․ Դավիթ Ստեփանյանի հետ
Պաղեստինի նոր կառավարության ԱԳ նախարարը ծագումով հայ է և կին
Պապոյանը Կորեայի պաշտոնյային ներկայացրել է Հայաստանի ներդրումային հնարավորությունները
Հայտնի են ձվի շուկայում միջանկյալ ստուգումների արդյունքները
14:00
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
Լուրերի օրվա թողարկում 14։00
13:45
«Մենք ապրում ենք նախապատերազմական փուլում». Լեհաստանի վարչապետ
ՌԴ-ն պատրաստ է նպաստել հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորմանը․ Սերգեյ Լավրով

Հետևանքը կվերանա, բայց պատճառը կմնա և կխորանա

Համընդհանուր ընկալում կամ մտայնություն կա, որ կոալիցիոն միանական ցուցակը կհանգուցալուծի ներիշխանական ճգնաժամը կամ կկանխի դրա վտանգավոր գեներացումն ու հետագա ծավալումը:

Մեծ է հավանականությունը, որ արտաքին այդ քողի տակ ներիշխանական հակասությունները ավելի են «եփ գալու», և կոալիցիոն կաթսայի կափարիչը
առավել մեծ աղմուկով է դուրս թռչելու: Դա, իհարկե, կարող է լինել խորհրդարանի կամ նախագահի ընտրությունից հետո, բայց, թերևս, լինելու է անխուսափելի: Քանի որ ներիշխանական հակասությունների և ճգնաժամի հետևանքը վերացված է, բայց պատճառը, որ հանգեցնում էր այդպիսի հետևանքի, շարունակում է գոյություն ունենալ և ժամանակի ընթացքում ավելի է սրվելու` թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին բնական ու օրինաչափ գործընթացների հետևանքով:

Բանն այն է, որ պատճառը իշխանության, իշխանական կաղապարի նեղությունն է, որը ռեսուրսների սղության պատճառով սկսել է ավելի ու ավելի քիչ մարդ տեղավորել իշխանության մեջ, և առաջացել էր լուրջ նեղվածք: Սերժ Սարգսյանը փորձում էր այդ խնդիրը լուծել հայ-թուրքական գործընթացով՝ ձգտելով հասնել սահմանի բացմանը, որպեսզի ընդլայնվի իշխանության ռեսուրսային տիրույթը:

Սակայն դա չստացվեց: Պատահական չէ, որ Հայաստանում ներիշխանական լուրջ խմորումները ՀՀԿ և ԲՀԿ ֆորմատով սկսվեցին հենց այն բանից հետո, երբ պարզ դարձավ, որ հայ-թուրքական «օդանցքը» չի գործելու: Սերժ Սարգսյանը այդ գործընթացի տապալումից հետո ակտիվորեն ձեռնամուխեղավ իշխանության միջից որոշ տարրերի կամաց-կամաց հեռացման գործին:

Բնական է, որ հիմնական խնդիրը պետք է լիներ Գագիկ Ծառուկյանին դուրս մղելը, քանի որ Ծառուկյանը իշխանության մեջ կարևոր բևեռներից մեկն է, թեկուզ և այն պարզ պատճառով, որ նույնացվում է Ռոբերտ Քոչարյանի հետ: Երբ իշխանության մեջ նեղվածք է, բնականաբար, պետք է հեռացնել այն տարրերին, ովքեր ի վիճակի են ինչ-որ պահի վիճարկել քո իշխանությունը:

Ահա այդ տրամաբանությամբ էլ Սերժ Սարգսյանը ձեռնամուխ եղավ Գագիկ Ծառուկյանի աստիճանական չեզոքացման գործընթացին: Բայց Ծառուկյանը որոշեց դիմադրել, ընդ որում՝ բավական ագրեսիվ և նախաձեռնողական
դիմադրությամբ: Նա սկսեց մի քանի կոշտ հայտարարություններ անել, որոնց երբեմն-երբեմն միանում էր նաև Ռոբերտ Քոչարյանը:

Սերժ Սարգսյանի համար պարզ դարձավ, որ ԲՀԿ դեմ բացահայտ առճակատման գնալը ռիսկային է, քանի որ հաղթանակի տված օգուտը կարող է ավելի քիչ լինել, քան այդ հաղթանակի զոհասեղանին դրված ռեսուրսներն են: Լավագույն տարբերակը «հրադադարն» էր, ինչն էլ հաստատվեց այս տարի փետրվարին կոալիցիոն նոր հայտարարությամբ: Դրա բովանդակությունը հուշում է, որ Սերժ Սարգսյանը միարժեք հաղթանակ է տոնել՝ ստիպելով Գագիկ Ծառուկյանին պաշտպանել իր թեկնածությունը 2013 թվականին:

Բայց շտապել պետք չէ և գործընթացներին պետք է նայել ավելի լայն կտրվածքով: Իշխանության ռեսուրսային սղությունը շարունակում է պահպանվել, իսկ աշխարհն էլ շարունակում է առաջ գնալ: Ակնհայտ է, որ իշխանության պայմանավորվածությունը կառուցվել էր այն սկզբունքի վրա, որ ավելի լավ է քչով բավարարվել և պայմանավորվել եղած քիչը մաս-մաս անելու հարցում, քան իրար դեմ շատի համար պայքարել և թուլացնել իշխանական համակարգը: Շատ պարզ տրամաբանություն է գործել: Բայց այդ տրամաբանությունը կարող էր միջնաժամկետ առումով կենսունակ և աշխատունակ լինել զուտ փոքր Հայաստանի պայմաններում, եթե Հայաստանը լիներ ինքն իրենով ապրող պետություն: Մինչդեռ Հայաստանը գտնվում է աշխարհաքաղաքական բանուկ երթևեկության հատվածում, ինչը ենթադրում է միջազգային պարտավորություններ, հարաբերություններ՝ դրանց բաց և փակ ռեժիմներով, ստվերային և թափանցիկ կողմերով: Ռեսուրսների անբավարարության հարցը այդ համատեքստում վաղ թե ուշ սրվելու է նորովի:

Բանն այն է, որ Հայաստանում ներիշխանական ճգնաժամի բուն շարժառիթը արտաքին զարգացումներն են, ներքին ռեսուրսների՝ հենց դրանց հանդեպ եղած հարաբերակցությունը: Շարժառիթը հայկական «արտադրության» չէ, այլ թելադրված է համաշխարհային գործընթացներով, համաշխարհային տրանսֆորմացիոն միտումներով, որոնք հայաստանյան «էլիտայի» տարբեր հատվածների մեջ առաջացնում են բնական մտահոգություններ սեփական ճակատագրի հանդեպ, քանի որ իրենք որևէ կերպ չեն կարող ազդել համաշխարհային գործընթացների վրա: Իսկ դրանք ընթանում են խաղի նոր կանոնների որոնման տրամաբանությամբ: Առավել ևս` սկսել են չգործել արդեն շատ հին կանոններ, շատ դեպքերում անցումային դրույթներ են գործում:

Հիմա Հայաստանի իշխող ուժերը մտածեցին, որ այդ ֆոնի վրա, սեփական կաշինփրկելու մասին մտածելու փոխարեն, առավել ճիշտ է մտածել ընդհանուր կաշի ձևավորելու և այն միասնաբար փրկելու մասին: Բայց հարցն էլ հենց այն է, որ այդ տրամաբանությունը աշխատող է զուտ ներհայաստանյան զարգացումներում, սակայն կենսունակ չէ աշխարհի մասշտաբով:

Աշխարհում պատասխանատվության հարցը շատ հստակ է դրվում: Մասնավորապես Հայաստանի պատասխանատուն այնտեղ կոալիցիան չէ, այլ Սերժ Սարգսյանը: Նրան են ուղղվելու բոլոր հարցերն ու բոլոր պահանջները, ու նրանից են սպասվելու դրանց պատասխանները: Սերժ Սարգսյանն էլ, բնականաբար, պետք է շարունակի հարցեր ու պահանջներ ներկայացնել այն սուբյեկտներին, ում հետ որոշել է կիսել պատասխանատվության բեռը: Իսկ ամբողջ խնդիրն այն է, որ այդ սուբյեկտները տվյալ պահանջները կատարելու համար պահանջելու են վարձատրություն` ռեսուրսների տեսքով: Ահա այստեղ է, որ կրկին վեր է հառնելու ներիշխանական ճգնաժամի գլխավոր շարժառիթը` իշխանության «հոգապահուստի» բացակայությունը կամ սղությունը:

Սա ամենևին չի նշանակում, որ ներիշխանական հաջորդ ճգնաժամն էլ լինելու է
ՀՀԿ-ԲՀԿ հակադրության տեսքով: Տեսքը, սուբյեկտների կազմը կարող է փոփոխվել, ավելանալ, լրացվել, համալրվել: Չի բացառվում, որ հաջորդ ճգնաժամը լինի ներ-ՀՀԿ-ական ճգնաժամ, երբ Ռոբերտ Քոչարյանը, ասենք, ԲՀԿ-ից զրկվելով, կփորձի խաղի մեջ մտցնել արդեն ՀՀԿ այն մասին, որին ինքն է «մուտքագրել» այդ կուսակցություն:

Իշխանության համար ամենացավալին և վտանգավորն այն է, որ հարցերն ու պահանջներն ավելանում են, արագանում են, իսկ ռեսուրսները նվազում են, ընդ որում՝ նույնքան արագ:

Այնպես որ, բյուրեղացումը Հայաստանի իշխանության համար ելք չէ: Միակը, որ կարող է ելք լինել` երկրում արագ և մեծ ծավալի իրական բարեփոխումների ալիք սկսելն է: Բայց ակնհայտ է նաև, որ ներկայիս իշխանությունը չունի այդ կամքը և իր բոլոր գործողությունները միտել է դրանից խուսափելուն: Թեև աշխարհում ավելի ու ավելի ակնհայտ է դառնում, որ ժողովրդավարական ալիքի խուսափողը «ընկնում» է ժողովրդականալիքից:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում