Բաքուն ակնհայտորեն կեղծում է ոչ միայն ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ստեղծման քաղաքական պատմությունը, այլեւ խեղաթյուրում նրա միջազգային մանդատը: ԵԱՀԿ գործող նախագահի հետ հանդիպմանն Իլհամ Ալիեւը խոսել է Մինսկի խմբի լուծարման «անհրաժեշտության» մասին: Եւ ահա ադրբեջանական փորձագիտական հանրությունը լծվել է մի քարոզչության, որ այդ խումբն ստեղծվել է 1992-ի «հունիսին, որպեսզի վերացվեն հայկական օկուպացիայի հետեւանքները եւ ապահովվի բռնատեղահանված բնակչության վերադարձը, բայց քսանութ տարվա ընթացքում ոչինչ չի արվել, Ադրբեջանը խնդիրը լուծել է սեփական ուժերով»:
Ակնհատ եւ բոլորի, այդ թվում՝ Ադրբեջանի կողմից ճանաչված փաստ է, որ ԵԱՀԽ Մինսկի խումբը կազմավորվել է կազմակերպության անդամ երկրների արտաքին գործերի նախարարների կոնսենսուսային որոշմամբ՝ 1992թ. մարտի 24-ին: Մինսկի խմբին, դարձյալ կոնսենսուսով, տրվել է Խորհրդաժողով հրավիրելու եւ Լեռնային Ղարաբաղի իրավական կարգավիճակը որոշելու մանդատ: Խորհրդաժողովի շահագրգիռ կողմ են ճանաչվել Լեռնային Ղարաբաղի ընտրված ներկայացուցիչները: Եթե նկատի ունենանք, որ որոշումն ընդունվել է առաջին գումարման ԼՂՀ Գերագույն խորհրդի կազմավորումից (6.01. 1992) հետո, ապա իրավական առումով դա նշանակում է, որ անդամ պետությունները, այդ թվում եւ՝ Ադրբեջանը դե-ֆակտո ճանաչել են նրա լեգիտիմությունը:
Բաքվի քարոզչության նշած 1992թ. հունիսը Մինսկի խորհրդաժողովի գումարումը նախապատրաստող բանակցությունների ամիսն է, որ սկսվել են Հռոմում եւ շարունակվել մինչեւ օգոստոս: ԵԱՀԽ Նախարարների խորհրդի կողմից տրված՝ «շահագրգիռ կողմի» մանդատով դրանց մասնակցել են նաեւ ԼՂՀ ընտրված ներկայացուցիչները: Իսկ մինչ այդ Խորհրդաժողովի նախագահ նշանակված Մարիո Ռաֆայելին Մոսկվայում պաշտոնական հանդիպում է ունեցել ԼՂՀ ԳԽ նախագահի պաշտոնակատար Գեորգի Պետրոսյանի հետ:
Խորհրդաժողովի գումարումը ձախողել է Ադրբեջանը, որովհետեւ 1992թ. ամռանը ռազմաճակատում եղանակ էր ստեղծել՝ գրավելով Շահումյանի ամբողջ շրջանը, Մարտակերտի մեծագույն մասը, զգալի տարածքներ էլ՝ Ասկերանի եւ Մարտունու, ինչպես նաեւ Հադրութի շրջանում: Հենց այդ օրերին է Ադրբեջանի նախագահ Էլչիբեյը պետական հեռուստատեսությամբ իր ժողովրդին շնորհավորել եւ վստահեցրել, որ «Ղարաբաղի հայերն առնված են ջվալի մեջ, մնում է կապերը ձգենք՝ բերանը փակենք»: Սա, իհարկե, իրավական արձանագրում չէ, այլ՝ «քնարական շեղում»: Իրավական առումով ԵԱՀԽ/ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը կա, նրա մանդատն ուժի մեջ է. այն է՝ գումարել Խորհրդաժողով եւ ԼՂ ընտրյալ ներկայացուցիչների շահագրգիռ մասնակցությամբ որոշել Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակը:
Ալիեւի պայքարն այս որոշման դեմ է, ոչ թե Ֆրանսիայի կամ Հարավային Կովկասում «արեւմտյան իմպերիալիզմի ներկայության»: Այս փուլում Մինսկի խմբի մանդատին դեմ է նաեւ Ռուսաստանը, եւ Բաքվի «հակաարեւմտյան» կեցվածքն ընդամենը Մոսկվայի աջակցության տուրքն է: Հուսալ, որ Մինսկի խմբի անդամ որեւէ պետություն կամ մի քանի պետություն հարցի ալիեւյան դրվածքին բաց-ճակատային հակադրվելու են, միայն հույս է: Մանավանդ որ խնդրի իրավատեր քաղաքական Ստեփանակերտը «ձկան» լռություն է պահպանում:
Որեւէ երկիր ինչու՞ շահագրգռված լինի Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների բարդացմամբ, եթե ԼՂ ընտյալ ներկայացուցիչները, փոխանակ Մինսկի խմբի մանդատի պաշտպանության դիրքում կանգնեն, Երեւանում «սրբազանյան շարժման առաջամարտիկի» կեցվածքում են: Պայքարի իրական ճակատ բացել է Ալիեւը: Եթե նրան հաջողվի հասնել Մինսկի խմբի լուծարման գաղափարի շուրջ միջազգային աջակցության, ապա ԼՂ հարցը վերջնականապես կփակվի: Իհարկե, հակադարձելու են, որ «թող դրանով Հայաստանը զբաղվի»: Բայց Հայաստանը զբաղվի որ ի՞նչ անի, եթե Ստեփանակերտը շարունակում է պնդել, որ կվերադառնան, եթե Արցախում նախկին ստատուս-քվոն վերականգնվի: Ընդ որում, Մինսկի խմբի եւ նրա մանդատի պահպանումը նաեւ հայ-ադրբեջանական արդարացի սահմանազատման իրավական երաշխիք է:
