
Խորհրդարանի «Պատիվ ունեմ» և «Հայաստան» խմբակցությունները հայտարարել են, որ չեն մասնակցում խորհրդարանական քառօրյային, որովհետև նախընտրում են «մեկնել Արցախ և լինել Արցախի հայրենակիցների կողքին»: Որոշումն իհարկե շատ ավելի լուրջ կլիներ, եթե կայացնեին երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն ու երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը՝ այդ ուժերի առաջնորդները, հայտարարելով, որ մեկնում են Արցախ մշտական բնակության ռեժիմով լինելու Արցախի մեր հայրենակիցների կողքին, հաշվի առնելով այն պարզ իրողությունն ու հանգամանքը, որ նրանք հենց Արցախից են տեղափոխվել Հայաստան: Տեղափոխվել էին պետական կարևոր գործերով, միանգամայն հասկանալի է: Մի կողմ թողնենք, թե նրանք ինչ որակով և ռազմավարական արդյունավետությամբ են զբաղվել այդ գործերով, իրականացրել իրենց առաքելությունը, իրացրել իրենց վրա եղած պատասխանատվությունը:
Նրանք ավարտել են իրենց պետական գործը, ու եթե այսօր իրենց քաղաքական «գործի» անունը դրել են Արցախ, ապա թերևս այդ գործով պետք է զբաղվել հենց Արցախում: Բայց, ամբողջ հարցն այն է, որ խորհրդարանական ընդդիմության ուժերը և նրանց առաջորդները ներկայումս չունեն գործ անելու կամ պատկերացում, կամ ցանկություն: Հակառակ պարագայում հազիվ թե սկսեին այսպես ասած «խորհրդանշանամարտ», որին միացան նաև այլ ուժերը, թերևս դարձյալ՝ առարկայական գործի պատկերացման կամ ցանկության բացակայության հետևանքով: Նույն այդ «խորհրդանշամարտի» շարքից է թերևս Արցախ այցելելը, որը կարող էին նույն հաջողությամբ անել քառօրյայից առաջ էլ, Երևանում կամ Հայաստանի տարբեր քաղաքներում Արցախի դրոշ բարձրացնելու ցուցադրական և բացարձակապես որևէ հարց չլուծող գործողությունների փոխարեն: Դժբախտաբար, հերթական անգամ ի ցույց է դրվում Հայաստանում քաղաքական մտքի ու բովանդակության հսկայական վակուումի առկայությունը, և իրավիճակն էլ առավել տխուր է այն առումով, որ գործնականում չի ձևավորված այդ վակուումը լցնելու ունակ այլընտրանքային քաղաքական հարթություն և ռազմավարություն:
Հայաստանում տարբեր առիթներով հաճախ է օգտագործվում հայտնի ֆրազը՝ «իշխանությունը փողոցում ընկած է, բայց վերցնող չկա»: Մինչդեռ մեր դեպքում թերևս ռազմավարական իմաստով առավել ճշգրիտ կհնչի վերափոխված տարբերակը՝ «քաղաքականությունը գետնին ընկած է՝ վերցնող ու զբաղվող չկա»: Իսկ առայժմ, կա այն, ինչ կա, և Հայաստանը ստիպված է «յոլա գնալ» այն քաղաքական իրադրությամբ, որ ունի: Հնարավո՞ր է դրանից քաղել որևէ օգտակար բան: Տեսականում դա հնարավոր է անգամ խորհրդարանական ընդդիմության արցախյան այցից, եթե դրա նպատակը ոչ թե Արցախում Հայաստանի ներքաղաքական պայքարի համար «պլացդարմեր» կառուցելն է՝ այդ թվում արցախահայությանը Հայաստանի հանրության մի ստվար մասի դեմ տրամադրելու ծայրահեղ վտանգավոր գնով, այլ Արցախի քաղաքական սուբյեկտության՝ արտաքին նշանակության որևէ բովանդակության ձևակերպումը, որ կարող է նպաստել բարդ իրավիճակում Հայաստանի արտաքին քաղաքական մանևրի հնարավորությունն ընդլայնելուն: Տեսականում այդ հնարավորությունները կան ու բացառելի չեն, ամբողջ հարցն այն է, որ խորհրդարանական ընդդիմությունը որպես կանոն իր գործնական քայլերով աչքի է ընկել ու աչքի է ընկնում այդ հնարավորությունները մերժելու, քան բացելու տրամաբանությամբ: