Ֆրանսիան բավականին սուր է արձագանքել ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիա և Ավստրալիա եռյակի հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան ալյանս ստեղծելու մասին որոշմանը, որը Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնի մակարդակում գնահատվել է «հարված մեջքից»: Ինչպես հայտնի է, Ավստրալիան այդ ալյանսի մասին հայտարարությունից հետո չեղարկել է Ֆրանսիայի հետ սուզանավերի գնման գործարքը, քանի որ եռյակ ալյանսի շրջանակում ստանալու է միջուկային սուզանավատորմի տեխնոլոգիաներ: Ալյանսի նպատակն ինչպես հայտնի է հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան տիրույթում անվտանգային գերակայությունն է, որի միջոցով նաև փորձ է արվելու լուծել Չինաստանի զսպման խնդիր: Ինչո՞ւ են ԱՄՆ-ը ու Մեծ Բրիտանիան դուրս թողել Ֆրանսիային, այն դեպքում, երբ Բայդենի վարչակազմի պաշտոնամուտից հետո կարծես թե հաստատվել էր Բայդեն-Մակրոն բավականին ինտենսիվ և բարյացկամ շփում: Ինչո՞ւ հասցնել «հարված մեջքից», այնպես, որ Ֆրանսիան նույնիսկ հետ է կանչել իր դեսպանին Վաշինտոնից: Իհարկե ԱՄՆ-ը արձագանքել է Փարիզին և նշել, որ հասկանում են այդ վերաբերմունքը, հասկանում են Ֆրանսիայի արձագանքը: Նշանակո՞ւմ է դա, որ առաջին բուռն դժգոհությունից հետո կարող է մեկնարկել փոխադարձ ըմբռնման մի գործընթաց, որը կհարթի հետագա անհամաձայնությունների ծավալումը:
Անդրադառնալով այդ թեմային օրերս հրապարակված մեկնաբանությունում, նկատել էի, որ սա շատ կարևոր է առաջին հերթին այն համատեքստում, որ խոսքը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի երկու համանախագահ երկրների մասին է, որոնք նաև շոշափում են Հայաստանի համար կարևոր օրակարգ՝ շեշտադրում են Արցախի կարգավիճակի բաց լինելու հանգամանքը: Դա իհարկե բոլորովին միարժեք չէ հայկական պատկերացումների հետ իր ամբողջական բովանդակային համադրելիությամբ, այդուհանդերձ օրակարգ է, որը ունի նվազագույն կարևորություն: Հետևաբար, ԱՄՆ ու Ֆրանսիայի փոխհարաբերության կայունությունը Հայաստանի համար նշանակալի գործոն է: Սակայն ոչ միայն զուտ արցախյան հարցում մոտեցումների իմաստով: Այստեղ ուշադրության է արժանի թերևս մեկ այլ համգամանք: Վերջին երկու-երեք շաբաթներին ծավալվել էր բավականին հետաքրքիր ֆրանս-իրանական երկխոսություն, ընդհուպ նախագահներ Մակրոնի և Ռայիսիի մասնակցությամբ, որտեղ խոսվում էր երկկողմ հարաբերության նոր գլուխ բացելու, Ֆրանսիան Իրանի համար եվրոպայի հետ ընդգրկուն հարաբերության «պրովայդեր» դիտարկելու մասին: Արդյո՞ք ամերիկա-բրիտանական «դեմարշը» կարող էր լինել նաև արձագանք այդ զարգացումներին:
Բանն այն է, որ Հայաստանը կարող էր լինել ֆրանս-իրանական հարաբերության զարգացման շահառու, մի շարք առումներով ստանալով քաղաքական աշխատանքի հնարավորություն: Բայց, բոլորովին այլ կլինի միջավայրը, եթե այդ գործընթացը հայտնվի ամերիկա-բրիտանական դժկամության թիրախում: