Եվրոպայում ակնհայտորեն ստեղծվել է բավական բարդ, եթե ոչ ճգնաժամային, ապա նախաճգնաժամային մի իրավիճակ թե՛ ֆինանսատնտեսական առումով, երբ Եվրամիության մի քանի երկրներ հայտնվել են ծանրագույն կացության առջև և մյուսները ստիպված են պարզապես պահել նրանց ընդհանուր տունը չքանդելու համար, թե՛ բարոյահոգեբանական ու քաղաքական տեսանկյունից, երբ աշխուժանում են ազգայնական տրամադրությունները, որոնք արդեն հասցնում են ծայրահեղ դրսևորումների, ինչպես Նորվեգիայում:
Ակնհայտ է, որ Եվրոպան պետք է գտնի այդ ճգնաժամային և նախաճգնաժամային իրավիճակներից ելքերի ճանապարհը, այլապես կարող է հայտնվել համակարգային «դեֆոլտում»: Դեռևս տարվա սկզբին այդ մտահոգությունները երանգավորվում, նշմարվում էին Մյունխենում տեղի ունեցած Անվտանգության հարցերի համաժողովի ընթացքում: Եվրոպական լիդերներն այդ ընթացքում ունենում էին եվրոպական արժեքների ճակատագրի, հաստատունության, Եվրոպա ներթափանցող այլ ազդեցություններից պաշտպանելու խնդիրների մասին ելույթներ, եվրոպական արժեքային համակարգի պաշտպանությունն ավելի ակտիվացնելու, առավել կոշտ դարձնելու մասին ակնարկներ և անգամ բաց հայտարարություններ անում:
Ըստ երևույթին այդ իմաստով կարող է շրջադարձային լինել Նորվեգիայում տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձությունը, երբ ազգայնական ահաբեկչի զոհ դարձավ մոտ 100 մարդ: Այդ ցնցումն ըստ էության կարող է Եվրոպայի համար շրջադարձային լինել եվրոպական արժեքների պաշտպանության տեսանկյունից: Ակնհայտ է, որ օրակարգում է հայտնվում հարցը՝ եվրոպական ազատական, ազատ արժեքները պաշտպանելու հարցում արդյոք պետք է գնալ ոչ եվրոպացիների հանդեպ որոշակի անազատությունների:
Պարզ է, որ մարտահրավերները շատ են, եվրոպական մայրաքաղաքներից շատերում բնիկներն արդեն շատ ավելի քիչ են ընդհանուր համայնապատկերում, քան այլազգի բնակիչները: Մինչդեռ այլազգիների ինտեգրացիան եվրոպական հասարակությանը, հասարակական մշակույթին, արժեհամակարգին, տեղի չի ունենում նրանց ֆիզիկական թվի աճին համընթաց համարժեք արագությամբ: Թիվն աճում է անհամեմատ ավելի արագ, քան ինտեգրացիայի դինամիկան և արդյունավետությունը: Դա բերում է լրջագույն կազուսի, որի կուլմինացիան կարող է լինել նորվեգական ողբերգությունը: Միգուցե մի փոքր անպատեհ հնչի, նկատի ունենալով ողբերգական ֆոնը, բայց Եվրոպայի ապրած ցավը գուցե այս անգամ երկունքի ցավի էֆֆեկտ էլ ունենա և նոր Եվրոպայի ծննդի ականատես լինենք՝ խորքային հետևությունների և եվրոպական արժեքների պաշտպանության մարտավարության հետ կապված առարկայական ու խորքային փոփոխությունների շուրջ արագ եզրահանգումների տեսքով:
Այդ տեսանկյունից, Հայաստանն էլ ունի իր անելիքը: Դա, նախ և առաջ եվրոպական ընտանիքի, եվրոպական արժեհամակարգի լիարժեք անդամ և կրող լինելուն ուղղված քայլերի ամբողջությունն արագացնելն է, ընդհանուր եվրոպական անվտանգության պոտենցիալ թիրախ չդառնալու, այլ գործընկեր դիտվելու և այդ գործընկերությունը խորացնելու համար: Բացի այդ, Հայաստանը թերևս պետք է ուշադրությամբ հետևի իր համար կարևորագույն, հիմնարար եվրոպական տարածության հնարավոր վերափոխումներին, մարտավարական և ռազմավարական փոփոխություններին, դրանց մշտապես համարժեք լինելու եվ Եվրոպայի լեզվին տիրապետելու, նոր Եվրոպային պատրաստ լինելու համար:
