2019-ին «Գազպրոմի» առաքումները Թուրքիա 2018-ի համեմատ նվազել են 40 տոկոսով: Հանրապետությունը սկսել է հրաժարվել ռուսական գազից՝ հեղուկացված բնական գազի (ՀԲԳ) ներմուծման աճի և Ադրբեջանից մատակարարումների պատճառով: Այս մասին են վկայում Թուրքիայի էներգետիկ շուկայի կարգավորման խորհրդի տվյալները, փոխանցում է «Ինտերֆաքս»-ը:
Ըստ տարվա ամփոփիչ տվյալների, Ռուսաստանից 14.4-14.8 միլիարդ խորանարդ մետր գազ է արտահանվել թուրքական շուկա: Երկիրը 13 տարվա ընթացքում առաջին անգամ չի հայտնվել «Գազպրոմ»-ի արտասահմանյան խոշորագույն գնորդների եռյակում. այժմ առաջատարներն են Գերմանիան, Իտալիան և Ավստրիան, չնայած վերջինիս տնտեսությունը երկու անգամ փոքր է թուրքականից:
TAP գազատարի գործարկումը, որի միջոցով Կասպից ծովում գտնվող «Շահ Դենիզ» հանքավայրից գազը տեղափոխվում է Եվրոպա, Թուրքիային հնարավորություն տվեց 29 տոկոսով ավելացնել ներմուծումն Ադրբեջանից:
Ըստ վերլուծաբանների, ՀԲԳ-ի գնումներն աճել են յոթ տոկոսով: Դրա մատակարարումների գրեթե կեսը բաժին է ընկել Ալժիրին (մոտ հինգ միլիարդ խորանարդ մետր), որին հաջորդում են Նիգերիան և Քաթարը: Միացյալ Նահանգները Թուրքիա է ուղարկել գրեթե մեկ միլիարդ խորանարդ մետր գազ:
Մինչդեռ Ռուսաստանից եկող «Երկնագույն հոսք» գազատարը մեկ երրորդով պարապուրդի է մատնվել: Դրա հզորությունը տարեկան 16 միլիարդ խորանարդ մետր է, բայց մղվել է ընդամենը 10 միլիարդից մի փոքր ավելի: «Գազպրոմ»-ը մնացած ծավալները տեղափոխել է անդրբալկանյան միջանցքով:
Նման դինամիկայի պատճառներից մեկը կարող է լինել գնային վեճը, որը սկսվել է չորս տարի առաջ: Պատճառ է հանդիսացել «Գազպրոմ»-ի կողմից թուրքական ընկերություններին տրամադրված զեղչը, որն ավելի ուշ չեղարկվել է:
Կողմերը բազմիցս դիմել են դատարան, սակայն հակամարտությունը հասել է նախագահների մակարդակի: Անցած տարվա ապրիլին Ռուսաստանի և Թուրքիայի ղեկավարները, Վլադիմիր Պուտինը և Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, չեն կարողացել հարթել հակասությունները: