«Առաջին լրատվական»-ը զրուցել է «Սասնա ծռեր» համահայկական կուսակցության քարտուղարության համակարգող Վարուժան Ավետիսյանի հետ:
– Պարոն Ավետիսյան, Դուք մշտապես բարձրաձայնել եք հայ–ռուսական հարաբերություններում առկա խնդիրները, այդ թվում՝ Գյումրու 102-րդ ռազմաբազայի հետ կապված։ Ի՞նչ կարծիք ունեք ՌԴ պաշտպանության նախարարի այցի և բազան արդիական նոր սպառազինություններով համալրելու որոշման մասին։ Արդյոք տեսնո՞ւմ եք վտանգներ։
– Հայ-ռուսական հարաբերությունների ամբողջ համակարգը պետք է արմատապես վերանայվի: Քանի դեռ դրանք բնույթով գաղութային են, Ռուսաստանն իր շահերը իրացնելու է մեր շահերի հաշվին: ՌԴ ռազմակայանը ևս ՀՀ տարածքում է բացառապես ՌԴ շահերը մեր շահերի հաշվին պաշտպանելու համար: Ուստի, հատկապես ներկայումս տարածաշրջանում աճող լարումների ֆոնին, Ռուսաստանի նման մոտեցումը և գործողությունները կարող են դիպչել արդեն մեր կենսական շահերին և գոյութենական սպառնալիքներ ստեղծել մեզ համար:
– Առհասարակ, բազայի գոյությունն ինչքանո՞վ է արդարացված, եթե հաշվի առնենք, որ այն գործում է մեր բյուջեի հաշվին։ Չպե՞տք է գոնե ծախսերի հարցը բարձրացվի։
– Գալու է մի օր, երբ մեր երկրի տարածքում որևէ օտար պետության ռազմակայան չի լինելու: Մենք ձևավորելու ենք ազգի և պետության անվտանգային-պաշտպանական բովանդակ զորությունը առավելագույն արդյունավետությամբ համախմբող, կատարելագործող և կիրառող Ազգ-բանակ համակարգ, որի պարագայում օտարի անմիջական աջակցության կարիք չի լինելու:
Ինչ վերաբերում է դեպի այդ նպատակը փուլ առ փուլ գնալու ճանապարհին, ապա՝ այո, պետք է վերանայվեն ՀՀ տարածքում ՌԴ ռազմակայանի տեղակայման և գործունեության պայմաններն ու կարգը, կազմը և կառուցվածքը, ինչպես նաև լուծվեն փոխադարձ ֆինանսական պատասխանատվության հարցերը:
Մասնավորապես՝ ՌԴ-ն պետք է միջազգային չափանիշներին համապատասխան վճարի մեր տարածքն օգտագործելու համար, պետք է թողնվեն միայն հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանության ուժերն ու միջոցները, իսկ ցամաքային ստորաբաժանումները պետք է դուրս բերվեն, որովհետև դրանց ներկայությունն էապես ազդում է ՀՀ անկախության և սուբյեկտայնության վրա: Ըստ այդմ՝ պետք է վերանայվեն ՌԴ ռազմակայանի նպատակներն ու խնդիրները:
Զուգահեռաբար՝ թեկուզ ուշացումով, ժամանակն է ի վերջո կատարելու ՀՀ-ի և ՌԴ-ի միջև ՀՀ տարածքում գտնվող ՌԴ սահմանապահ զորքերի կարգավիճակի ու նրանց գործունեության պայմանների մասին 1992թ. սեպտեմբերի 30-ի պայմանագրի 4-րդ հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված երկկողմ պարտավորությունները և ՀՀ սահմանների պահպանությունը ՌԴ սահմանապահ զորքերից փոխանցել ՀՀ սահմանապահ կառույցներին: Այդ պայմանագիրը ժամանակավոր է և նախատեսված է հենց այդ խնդիրը լուծելու համար: Սահմանի լրացուցիչ հատվածների համար անհրաժեշտ ՀՀ սահմանապահ կառույցները ճիշտ և արդյունավետ կլինի ստեղծել ՀՀ Ոստիկանության զորքերի կադրային և նյութատեխնիկական ռեսուրսի հաշվին: Մեզ Ոստիկանության զորքեր պետք չեն: Դա խորհրդային կայսրությունից մնացած բռնապետական կառույց է, որի նպատակն է ճնշել յուրային ժողովրդին:
– Հայաստանում ՌԴ դեսպանը նշել է. «Չնայած ՀՀ ղեկավարության հստակ դիրքորոշմանը՝ մի շարք ոչ կառավարական կազմակերպություններ, օգտագործելով «կերակրված» ԶԼՄ–ներին, փորձում են սեպ խրել ռուս–հայկական հարաբերությունների մեջ»: Ի՞նչ սեպերի մասին է խոսքը, ըստ Ձեզ, արդյոք այդ խմբե՞րն են խոչընդոտներ հարուցողները։
– Ռուսաստանին հարկավոր է հասկացնել, որ ավարտվում են մեր երկրում իր կայսերական տիրապետության ժամանակները, և ինքը պարտավոր է հարգել մեր ինքնիշխանությունն ու չմիջամտել մեր ներքին գործերին:
– Ռուսաստանի Դաշնության արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը նոյեմբերի 10-11-ին այցելելու է Հայաստան: Ինչպես գրում է «Կոմերսանտ» թերթը՝ իր աղբյուրներին հղում անելով, այցի շրջանակում հուշագիր կստորագրվի, որը կերաշխավորի ռուս մասնագետների այցը Հայաստանում գտնվող կենսաբանական լաբորատորիա, որը ստեղծվել է ԱՄՆ ռազմական գերատեսչության՝ Պենտագոնի տրամադրած միջոցներով: Սա ինչի՞ մասին է խոսում, արդյոք բնականոն կհամարե՞ք նմանատիպ այցելությունը։
– Սա դեռևս հնի իներցիայի դրսևորում է: Անշուշտ, ամոթալի է մեզ համար: Բայց, ինչպես նշեցի, այսպես չի մնալու:
