Տարածաշրջանում իրավիճակը շարունակում է մնալ խիստ լարված: ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև գերլարված հարաբերությունների ֆոնին օրեր առաջ հերթական միջադեպը գրանցվեց Օմանի ծոցում, հարձակում իրականացվեց երկու նավթային լցանավերի վրա: Միջադեպի համար Պենտագոնը մեղադրում է Իրանին: Բացի այդ Միացյալ Նահանգները մտադիր է ստեղծված լարվածության ֆոնին 1000 հոգանոց զորք ուղարկել Մերձավոր Արևելք: Իրանի ատոմային էներգիայի կազմակերպության խոսնակն էլ հայտարարել է, որ երկիրը կմեծացնի հարստացված ուրանի պաշարները, որոնք կգերազանցեն 300 կգ-ը: Թեմայի շուրջ «Առաջին Լրատվական»-ը զրուցել է արաբագետներ Արաքս Փաշայանի և Արմեն Պետրոսյանի հետ:
«Մի քանի կողմ կարելի է նշել՝ ում հնարավոր է ձեռնտու ստեղծված իրավիճակը, նույն Իրանին ևս ձեռնտու է այս իրավիճակը, ինչու, որովհետև Իրանի դեմ հայտարարված պատժամիջոցների ֆոնին, մասնավորապես մայիսից, երբ Միացյալ Նահանգները փորձ է անում ընդհանրապես արգելել նավթի վաճառքը, նման խնդիրները հանգեցնելու են նավթի գնի աճին, ինչը ձեռնտու է Իրանին»,-ասաց Պետրոսյանը՝ միևնույն ժամանակ նշելով, որ հազիվ թե Թեհրանը գնար սրացման՝ հաշվի առնելով ստեղծված քաղաքական իրավիճակը, հռետորաբանությունը, Իրանի դեմ քարոզչական, հոգեբանական, ռազմական մանևրումների սպառնալիքները:
Մեր զրուցակցի խոսքով՝ ստեղված իրավիճակը ձեռնտու է նաև տարածաշրջանային մի շարք դերակատարների՝ Ծոցի միապետություններին, Իսրայելին, որոնք ցանկանում են ամեն կերպ հասնել նրան, որպեսզի Միացյալ Նահանգները շատ ավելի կտրուկ քայլերի դիմի:
Փաշայանն իր հերթին փաստեց, որ այսօր Իրանի դեմ առճակատումն ընթանում է պրոքսի հարթակներում՝ այլ պետությունների տարածքներում: «ԱՄՆ-ը, վերջինիս դաշնակիցները խնդիր ունեն ամեն կերպ դուրս բերել Իրանին Մերձավոր Արևելքից, ինչն այս պահին իրատեսական չէ»:
Անդրադառնալով ստեղծված իրավիճակում Հայաստանի դիրքավորմանը՝ Փաշայանն ասաց, որ մենք Իրանի հետ շատ ավելի մեծ ծրագրեր կարող էինք մշակել, եթե այդ երկիրը պատժամիջոցների տակ չլիներ: «Հայաստանը կարծես թե հայտնվել է երկու քարի արանքում… Իրանի պարագայում հայկական կողմը չկարողացավ հիմնավորել այդ երկրի հետ հարաբերությունների բացառիկ նշանակությունը Հայաստանի համար և կարծես ԱՄՆ-ի դիրքորոշումը շատ միանշանակ էր այդ հարցում…»: Նրա կարծիքով՝ առաջիկայում հայ-իրանական հարաբերություններում հնարավոր չի լինի բարձրացնել ո՛չ քաղաքական, ո՛չ էլ տնտեսական հարաբերությունների մակարդակը, լճացումը կշաևունակվի նաև առաջիկայում:
«Եթե այսօր նայում ենք Մերձավոր Արևելքում ստեղծված իրավիճակին, Հայաստանը բավականին բարդ խնդիրների է բախվել, մեկուսացումն ակնհայտ է, ուստի պետք են վերանայումներ արտաքին քաղաքական ուղղություններում»,-հավելեց Փաշայանը:
Պետրոսյանը առանձնացրեց մի քանի հանգամանք. «Այն, որ Հայաստան-Իրան հարաբերություններում օբյեկտիվ պատճառներով խնդիրներ են առաջացել, միանշանակ է, բայց այդքան էլ ճիշտ չի լինի մեղավորներ փնտրել, պետք է օգտվել իրավիճակից»: Մեր զրուցակիցը կարծում է, որ Իրանի կողմից ԵԱՏՄ-ի հետ համաձայնագրի վավերացումը հնարավորություններ է բացում Հայաստանի համար՝ որպես առաջնագծում գտնվող երկիր, պետք է ակտիվ նախաձեռնողական քաղաքականություն իրականացնել:
Առավել մանրամասն՝ տեսանյութում:
