Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի Վրաստան կատարած այցը, փաստորեն, չիրականացրեց իր առաքելությունը և չբերեց կողմերին ընդհանուր հայտարարի առկա տարաձայնությունների շուրջ, ավելին՝ ավելի սրեց դրանք և հասարակական քննարկումներ ծավալելու առիթ տվեց։ Այցը, իհարկե, անհաջող ելք ունեցավ հայկական կողմի համար։ Մեկնաբանելով այս փաստը՝ «Միտք» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վահե Սարգսյանը հորդորում է դաս քաղել դրանից։
Ըստ փորձագետի՝ եթե հայ-վրացական քաղաքական հարաբերություններում Ռուսաստանի «խանգարող» դերակատարություն կարելի է դիտարկել, ապա հայ-վրացական միջեկեղեցական հարաբերություններում օրերս գրանցված անհաջողության մեջ պետք է մեղադրենք ո՛չ ռուսական, ո՛չ էլ որևէ այլ ուժի, այլ ինքներս մեզ։ Վահե Սարգսյանը տալիս է հետևյալ պարզաբանումը. «Հայ-վրացական եկեղեցական հարաբերություններում առաջացած անհամաձայնության պատճառն այն է, որ հայկական եկեղեցին բացարձակապես չունի անկախություն, և կարելի է ասել, հանդիսանում է պետության կցորդը»։
Եկեղեցական հարաբերություններում հայկական կողմի զգուշավոր, անվստահ, մեղմ քաղաքականությունը վրացիների հանդեպ, որ, ինչպես ապացուցվեց, սխալ է, որոշված է հայկական քաղաքական իշխանությունների կողմից։ «Այն, որ Կաթողիկոսի այցով էլ ընդհանուր հայտարարի չեկան, մեր հայ-քաղկեդոնական եկեղեցիներին տեր չկանգնելու, մինչ օրս այդ հարցը չբարձրացնելու հետևանքն է»,- ասում է Վահե Սարգսյանը։
Անընդհատ խոսելով Վրաստանում Հայ Առաքելական եկեղեցուն իրավաբանական կարգավիճակ տալու հարցի մասին` մենք անուշադրության ենք մատնել հայ-քաղկեդոնական եկեղեցիների ինքնության հարցը։ Այս թերացումից հիանալի օգտվեցին վրացիները։ Լոռվա մարզում վրացական քաղկեդոնական եկեղեցիների գոյության մասին վրացական վարկածը անհանգստացնող է ոչ միայն ինքնին, քանի որ չի համապատասխանում իրականությանը, այլև այն տեսակետից, որ դա կարող է հիմք հանդիսանալ, որպեսզի վրացական կողմը պահանջատիրական նկրտումներ ունենա Հայաստանում։ «Եթե ասում են, որ այստեղ կան վրացական եկեղեցիներ, ապա դա նշանակում է, որ կա նաև վրացական տարածքի խնդիր։ Ջավախքում ևս վրացական եկեղեցիների փաստարկը ամրացրեցին, ինչը հզոր հող է, որպեսզի ապագայում Ջավախքը համարեն բնիկ վրացական տարածք»։
