Փետրվարի 26-ից Ռուսաստանի Դաշնությունն արգելել է կաթնամթերքի ներկրումը Բելառուսից։ Չնայած կաթի մատակարարումների մեծ մասը բաժին է ընկնում հենց Բելառուսին, սակայն Ռուսաստանում արգելքի մեջ վտանգ չեն տեսնում։ Որոշումն ընդունվել է ԵԱՏՄ-ի և ՌԴ-ի անասնաբուժական և սանիտարական պահանջների բազմակի խախտումների պատճառաբանությամբ։ Ըստ այդմ, 2017 թվականին արձանագրվել է 596 խախտում։
Արձագանքելով Ռուսաստանի այս որոշմանը՝ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի արդյունաբերական և ագրոարդյունաբերական համալիրի կոլեգիայի անդամ Սերգեյ Սիդորսկին այն համարել է ԵԱՏՄ նորմերի կոպիտ խախտում։ Բելառուսի կառավարության նախկին ղեկավարն ընդգծել է, որ «Ռոսսելխոզնադզորը» հիմքեր չունի նման արգելքի սահմանման համար։
Նշենք, որ Ռուսաստանը Բելառուսից ներկրվող կաթնամթերքի խմբաքանակի սահմանափակման գնացել էր դեռևս 2017 թվականից։ Այդ ժամանակ խոսք էր գնում ժամանակավոր սանկցիաների մասին, իսկ հիմա սանիտարահիգիենիկ նորմերի կրկնակի խախտման պատճառաբանությամբ հստակ արգելք է դրվել։
Մենք հիշում ենք, որ ժամանակ առ ժամանակ Ռուսաստանը նման սահմանափակումներ, սանկցիաներ կիրառում է Բելառուսի հանդեպ, հնչում են նաև պատասխան սանկցիաների մասին հայտարարություններ, և այս ամենը միջազգայնագետ Հովհաննես Իգիթյանի խոսքերով՝ գալիս է ապացուցելու, որ ԵԱՏՄ-ն երբեք էլ, որպես զուտ տնտեսական միություն, չի կայանա։ Այն քաղաքական կառույց է. «Առհասարակ այդպիսի միությունները աշխատում են առանց մաքսակետերի, երբ պայմանավորվում են աշխատել միևնույն մաքսային գոտում։ Օրինակ՝ Եվրամիության դեպքում ամեն ինչ պարզ է. երկրների միջև որևէ մաքսային կետ, մաքսային ստուգումներ չկան։ Գոյություն ունեն ընդհանուր ստանդարտներ, և մարդիկ հանգիստ աշխատում են՝ վստահ լինելով, որ եթե համապատասխանում են այդ ստանդարտներին, ուրեմն ամեն ինչ կարգին է։ Հիմա վերցնենք Եվրասիական միությունը, որը ստեղծվել է, իհարկե, քաղաքական նպատակներով՝ Ռուսաստանի կողմից, որը մի կողմից պնդում է, որ դա տնտեսական միություն է, մյուս կողմից՝ անընդհատ տարբեր քաղաքական խոչընդոտներ է առաջ տանում ոչ միայն Բելառուսի հանդեպ, այլև Հայաստանի և անդամ այլ երկրների հանդեպ»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նկատեց Իգիթյանը։
Ինչ վերաբերում է կոնկրետ Բելառուսին, ապա Իգիթյանի խոսքերով՝ խնդիրը վաղուց է և գնալով ավելի է խորանում։ Վերջերս Աստանայում էլ է քննարկվել հարցը։ Բանն այն է, որ Բելառուսի միսը, կաթնամթերքն ավելի էժան է։ Ռուսաստանը պահանջ է դրել Բելառուսի նկատմամբ, որ կաթնամթերքի արտադրանքի համար օգտագործի իր ռեսուրսը, որը շատ տարօրինակ, անհասկանալի պահանջ է, քանի որ ամեն արտադրող ինքն է որոշում, թե ինչ օգտագործի, ինչպես օգտագործի։ «Ռուսաստաը անընդհատ փորձում է առաջ տանել մի թեզ, որ ինքը պաշտպանում է տեղական արտադրողին, բայց նմանատիպ միություններում առաջնահերթ պետք է պաշտպանել սպառողի շահերը։ Սպառողը պետք է ամենաբարենպաստ վիճակում գտնվի և հնարավորություն ունենա որակ և գին ընտրել» – ասաց Իգիթյանը՝ հավելելով. «Այս ամենի բացակայությունը գալիս է հերթական անգամ ընդգծելու, որ Եվրասիական միությունը, նախ, ապագա չունի և, եթե շարունակի այս մեթոդներով, սանկցիաներով աշխատել, ոչ միայն նոր անդամներ չի ունենա, այլև կկորցնի առկա անդամներին»։
Բայց առայժմ, Իգիթյանի խոսքերով՝ ամեն երկիր իր նպատակն ունի, իր խնդիրն ունի լուծելու։ Օրինակ՝ Հայաստանը այդ միություն գնաց անվտանգության խնդիրները մատնանշելով։ Ղրղըզստանը Ռուսաստանին ունեցած մեծ պարտքի և այդ պարտքը մարելու համար մտավ այդ միություն։ Բելառուսը վաղուց փորձում է կիրառել ընդհանուր պետության հասկացությունը։ Ղազախստանը մի կողմից փորձում է չփչացնել իր հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ, մյուս կողմից՝ պաշտպանել իր շուկան Ռուսաստանից ու ԵԱՏՄ անդամներից։ «Այսինքն՝ սա սիտուատիվ մի կազմակերպություն է, որտեղ, եթե առկա խնդիրները գնալով շատանան, իսկ թվացյալ օգուտը, ինչի համար, որ անդամ երկրները մտել էին այդ միություն, պարզ է, որ միությունը կքայքայվի և կվերանա»,- եզրափակեց Հովհաննես Իգիթյանը։
