Վրացական Georgia times կայքի փոխանցմամբ, Վրաստանի խորհրդարանի փոխխոսնակ Պաատա Դավիթայան խորհրդարանի նիստում հայտարարել է, որ անհրաժեշտ է քրեական պատասխանատվության ենթարկել այն թուրքական ընկերություններին, որոնք պատրաստակամություն են հայտնել օգտակար հանածոների արտահանման ոլորտում համագործակցել Աբխազիայի հետ.
«Աբխազիայի վարչապետ Սերգեյ Շամբան հայտարարել է, որ իրենք օգտակար հանածոների արտահանման հարցում բանակցություններ են վարում թուրքական ընկերությունների հետ: Նա նաև թվել է թուրքական այդ ընկերությունների անունները: Դա քրեական հանցագործություն է, քանի որ խոսքը Վրաստանին պատկանող օգտակար հանածոների մասին է:
Ես արտգործնախարարության և արդարադատության նախարարության ուշադրությունն եմ հրավիրում թուրքական այդ ընկերությունների վրա և պահանջում եմ հետաքննություն ձեռնարկել նրանց նկատմամբ, քանի որ հետաքննության տակ գտնվող ընկերություններն իրավունք չունեն Աբխազիայից դուրս բերել օգտակար հանածոներ:
Պետք է կանչել Թուրքիայի դեսպանին և հստակ պատասխան լսել, որ Թուրքիայի Հանրապետությունը դատապարտում է դա, և որ թուրք գործարարները պետք է դադարեցնեն իրենց աբխազական այցերը:
Ես չեմ կարծում, թե Աբխազիայի նախագահ Սերգեյ Բաղապշի թուրքական այցը պայմանավորված էր նրա բուժմամբ, ինչպես որ հայտնում էին լրատվամիջոցները: Թուրքիան մեր գործընկերն է, և մենք պետք է շատ կոշտ ձևով բարձրացնենք այս հարցն ու ստանանք դրա պատասխանը»:
Հիշեցնենք, որ Թուրքիան բազմիցս շեշտել է, թե կողմ է Վրաստանի տարածքային ամբողջականությանը, ինչի պատճառով էլ արգելք է դրել Աբխազիայի հետ առևտրատնտեսական պաշտոնական հարաբերությունների վրա: Չնայած դրան`ներկայումս Թուրքիան տարեկան 100 միլիոն դոլարի ապրանք է արտահանում Աբխազիա: Փաստորեն, Թուրքիան առևտուր է անում Աբխազիայի հետ` «հարգելով Վրաստանի տարածքային ամբողջականությունը»:
Փոխարենը, թուրքական կողմը 1990-ականներից սկսած ներդրումներ է կատարում աբխազական ածխի բիզնեսում և ածուխն արտահանում Թուրքիա: Բացի այդ, Թուրքիան Աբխազիայից ներմուծում է փայտանյութ, գունավոր մետաղ և փոխարենն արտահանում սննդամթերք, վառելանյութ:
Վրացական օրենքների համաձայն` Աբխազիայի ծովափն ու նավահանգիստները հայտարարվել են միջազգային նավարկության համար փակ գոտի: Միջազգային հանրությունը, որը չի ճանաչում Աբխազիայի ինքնիշխանությունը, նրա առափնյա 12-մղոնանոց գոտին համարում է վրացական տարածքային ջրեր:
Այդ պատճառով էլ Վրաստանը բազմիցս կալանել է Թուրքիայից Աբխազիա մեկնող առևտրանավերը: Վրաստանի կողմից թուրքական նավերի կալանման գործընթացն սկսվել է 1995 թվականից և շարունակվում է ավելի քան 15 տարի: Միայն 2009 թվականի առաջին 8 ամիսների ընթացքում Վրաստանը կալանել է Աբխազիա ուղևորվող 23 նավ, որոնցից 4-ը` «օկուպացված տարածքների ջրեր մուտք գործելու կանոնները խախտելու» մեղադրանքով: Այդ նավերի մեծ մասը թուրքական են։
Այդ 15 տարիների ընթացքում Վրաստանի իշխանությունները կալանել են շուրջ 100 թուրքական նավ, որոնք սովորաբար հետ չեն վերադարձվել թուրքական կողմին ու հանվել են աճուրդի: Միևնույն ժամանակահատվածում թուրքական կողմը կալանված նավերի ու ձերբակալված անձնակազմերի ազատ արձակման համար վրացական կողմին վճարել է 100 միլիոն դոլարի տուգանք:
