Գուցե պարադոքսալ հնչի, սակայն ընդդիմության այսօրվա տոտալ ճգնաժամը նույնիսկ դրական է. փլատակների տակ են մնալու քսան տարի փակուղի տարած ընդդիմադիր կարծրատիպերը, օրակարգերը, նույնիսկ` կարգախոսները: Օբյեկտիվ է նաև, որ հին ընդդիմության կարծրատիպերի և ընդդիմադիր նոր մոտեցումների բախման խաչմերուկը դարձավ «Ելք» դաշինքը. այլ կերպ լինել չէր կարող, որովհետև այս խմբակցությունն` իր բոլոր թերություններով հանդերձ, միակն է, որ իրական այլընտրանք լինելու շանս ունի: Դաշինքը ներքին հակասություններից գուցե տուժեր, եթե նոր մտածողության ուժով ներքին դիսկուրսը չտեղափոխվեր հրապարակային հարթություն: Նման գործելակերպն, ի դեպ, «Ելքի» ոչ թե թուլությունն է, այլ` քաղաքական պոտենցիալի դրսևորումը:
«Ելքում» ներքին հակասությունների ֆորմալ առիթը Սերժ Սարգսյանի վարչապետության կանխման թեմայի շուրջ տարբեր պատկերացումներն են: Սա իրականում գործընթացի, այսպես կոչված, այսբերգային հատվածն է, որովհետև մեր պատկերացրած այլընտրանքի օրակարգում Սերժ Սարգսյանն ու նրա հետ կապված որևէ հարց լինել չեն կարող: «Ելքը»` որպես ինստիտուցիոնալ առումով կայացած միակ ընդդիմություն, իրականում կանգնած է դասական ընդդիմության և «ծռության» միջև ընտրություն կատարելու հրամայականի առջև: Եթե «Ելքը» հայտնվել է խորհրդարանում` ընդունելով ընտրությունների արդյունքները, չի նշանակում, որ դաշինքը Սերժ Սարգսյանի պրեյեկտն է: Այդպես կարող է մտածել միայն լյումպենը, որի հայհոյախառն հռետորաբանությունն որևէ առնչություն չունի իրական քաղաքականության, այլընտրանքի ձևավորման տեսլականի հետ:
Երեկվա հանրահավաքը` իր բովանդակային թշվառությամբ, դրա պերճախոս դրսևորումն էր: Հայաստանում ամուր համակարգային, քաղաքական պայքարի հիմքեր են պետք ու դրա սկիզբը «Ելքը» դրել է անցած տարվա խորհրդարանական ընտրություններում: Արդեն այն հանգամանքը, որ «Ելք» դաշինքը միակն է լինելու, որ խորհրդարանում դեմ է քվեարկելու Սերժ Սարգսյանի վարչապետությանը` դասականորեն, ընդդիմություն լինելու հիմնական հատկանիշն է: Լյումպենին դուր գալու համար չարժե վարչապետի այլընտրանքային թեկնածու ունենալ, որովհետև եթե ընդունում ես ընտրությունների արդյունքները, պարտավոր ես ընդունել նաև` կառավարություն ձևավորելու ՀՀԿ իրավունքը:
Առավել ևս` ռեսուրսները փոշիացնելու անթույլատրելի շռայլություն է «Սերժ, հեռացիր» կարգախոսով փողոցում լյումպենին հաճոյանալը: Լյումպենը, որպես կանոն, որակական փոփոխությունների գեներատոր լինել չի կարող, որովհետև ժամանակը դրա մեծ մասին դարձնում է պոտենցիալ 10000 դրամ վերցնող, իսկ արմատական հատվածին` ՊՊԾ գունդ գրավող: Այս երկու սեգմենտներից որևէ մեկն իրական ընդդիմության հետ կապ չունեն:
«Ելք»-ի համար հավասարապես կարևոր է այլընտրանք դառնալ թե իշխանությանը, թե «ծռությանը», թե օլիգարխիկ համակարգին, թե լյումպենին: Համենայն դեպս, մենք այդպես ենք հասկանում դաշինքի 120000-ոց որակյալ ընտրազանգվածի սոցիալական պատվերը: Այս էլեկտորատը Հայաստանի միջին խավն է, որի ռեսուրսը որևէ կերպ չի կարելի խուրդել լյումպենի ճահիճում: Այդ 120000` ինքանաճանաչված, քաղաքական և սոցիալական առումով կողմնորոշված, արժեքային կայուն կողմնորոշումներ ունեցող քաղաքացիների էլեկտորալ ռեսուրսն անհրաժեշտ է կապիտալիզացնել քաղաքական առումով` հասարակության մեջ նրա քանակական և որակական ազդեցությունը մեծացնելու նպատակով:
Ըստ այդմ` «Ելքը» պետք է օգտագործի մասնակցային, ռացիոնալ ժողովրդավարության ողջ գործիքակազմը` Ազատության հրապարակ վերադառնալու փոխարեն: Հուսանք` առաջիկա մեկ-երկու օրը հենց այդպիսի որոշում կհրապարակի դաշինքը: Սա ինքնին չի նշանակում Արամ Սարգսյանի կամ Էդմոն Մարուքյանի գծի հաղթանակ կամ Նիկոլ Փաշինյանի մարտավարության պարտություն: Սա նշանակում է, որ փոքր ճգնաժամից «Ելքը» դուրս կգա ավելի ուժեղացած` սահմանազատելով թե օլիգոպոլ իշխանությունից, թե հայհոյախոսող «ծռությունից»: Ի դեպ, Փաշինյանը դաշինքի ամենախարիզմատիկ գործիչն է և հենց այդ հանգամանքը հաշվի առնելով` անթույլատրելի կլինի նրա ռեսուրսի խուրդումը փակուղի տանող «հեղափոխություններում»: