«Եթե Հայաստանը չհամարձակվեց թշնամանալ Ռուսաստանի հետ, կարող է դառնալ միայն վասալ, այնինչ կարող էր 2 աթոռի վրա նստել»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց Ուկրաինայի Ռազմավարության և անվտանգության հետազոտությունների խմբի ղեկավար, ուկրաինացի վերլուծաբան Սերհիյ Գերասիմչուկը՝ անդրադառնալով ՌԴ նախագահի խոսնակ Պեսկովի օրերս արած դիտարկումներին, թե Մոսկվային երաշխիքներ են անհրաժեշտ, որ ոչ մի երկիր չի մտածի Ուկրաինայի՝ ՆԱՏՕ մուտք գործելու մասին, և ՆԱՏՕ-ն չի մոտենա Ռուսաստանի սահմաններին:
Նա նշեց, որ այս հայտարարությամբ Պուտինը մի քանի նպատակ է հետապնդում: Առաջինը, ըստ նրա, շատ լավ տեղավորվում է այն դեբատների շրջանակում, որոնց համաձայն՝ ԱՄՆ-ն է սադրել Ռուսաստանին հակամարտություն սկսել Ուկրաինայում ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման փորձերով:
«Չէ՞ որ որոշ փորձագետներ պնդում են, որ Ուկրաինայի ասոցացման ցանկությանը Ռուսաստանի նման արձագանքը ՆԱՏՕ-ի, ԵՄ-ի ընդլայնման հետևանքն էր, իսկ ՌԴ-ն, փորձելով պաշտպանվել, որոշում է կայացրել հակամարտություն սկսել Ուկրաինայում:
Իրականում նման քննարկումները շատ ձեռնտու են Պուտինին, քանի որ ՌԴ-ն իրականում վարում է հարձակողական և ընդլայնման, նեոիմպերիալիստական քաղաքականություն: Մյուս կողմից՝ արևմտյան որոշ փորձագետներ ՌԴ-ին առաջարկեցին լուծում՝ դրանով իսկ արդարացնելով ՌԴ-ի մուտքն Ուկրաինա»,- ասաց ուկրաինացի փորձագետը:
Երկրորդ պատճառը, Գերասիմչուկի խոսքով, այն է, որ ՌԴ-ն կրկին փորձում է գծել իր ազդեցության սահմանը: «Բայց դա վտանգավոր է, քանի որ ՌԴ-ն այսօր բաց տեքստով խոսում է այն մասին, որ հետխորհրդային երկրների ինքնիշխան որոշումների կայացման գործում կարող է միջամտություն ցուցաբերել, իսկ վաղը կարող է ասել՝ ցանկանում է Վարշավյան պայմանագիրը վերականգնել, և հետաքրքիր է, թե Արևմուտքն այդ ժամանակ ինչպես կարձագանքի:
ՌԴ-ի համար կան սահմաններ, որոնք չպետք է անցնեն հետխորհրդային երկրները, բայց ասել, որ ՌԴ-ն կսահմանափակվի հետխորհրդային երկրների սահմաններով, սխալ կլինի: Այսօր ՌԴ-ն ասում է, որ հետխորհրդային տարածքն ու Բալթյան երկրներն իր բացառիկ շահերի գոտին են, բայց եթե դա Արևմուտքը կուլ տա, ապա այդ սահմանները կընդլայնվեն դեպի Պարսից ծոց և այլն, և այլն: Մի մեծ միֆ կա, որ Ռուաստանը կբավարարվի ինչ-որ սահմաններով: Իրականում նման բան չի լինի, քանի որ տրամաբանությունը ենթադրում է ազդեցության գոտու ընդլայնում, ոչ թե ազդեցություն միայն հետխորհրդային տարածքում»,- մեկնաբանեց Սերհիյ Գերասիմչուկը:
Ուկրաինացի փորձագետը նշեց, որ հետխորհրդային տարածքի փոքր երկրները Ռուսաստանի համար շատ ավելի խոցելի են, այդ թվում՝ Հայաստանը, Մոլդովան, Բալթյան երկրները:
«Բայց հետևելով պատմությանը՝ կհասկանանք, որ աշխարհաքաղաքական նմանատիպ զարգացումների փուլերում փոքր երկրների քաղաքականությունը մշտապես եղել է միմյանց միջև համագործակցության խորացումը, ինչպես Բալթյան երկրները, որոնք միջազգային տարբեր քննարկումներին մշտապես հանդես են գալիս մեկ ձայնով:
Փոքր երկրները մեկ այլ ելք ևս ունեն՝ փորձել գործընկերներ գտնել ավելի խոշոր երկրների շրջանում: Ինչ-որ չափով ԵՄ անդամ երկրները հասել են դրան՝ անդամակցելով ՆԱՏՕ-ին, այսինքն՝ մեծ հաշվով Բելգիան, Նիդերլանդները, Նորվեգիան հիմնվում են դաշինքի ուժերի և ոչ այնքան՝ սեփական ուժերի վրա: Իսլանդիան նույնիսկ իր սեփական բանակը չունի և հիմնվում է գործընկերների աջակցության վրա: Բաղադրատոմսը մեծ ուժերի շրջանում գործընկերներ գտնելն է: Այս բաղադրատոմսը կիրառելի է նաև Հայաստանի դեպքում: Եթե ՀՀ-ն ամբողջությամբ կախված է ՌԴ-ից, ուրեմն չունի անվտանգություն:
Հայաստանի կողմից մեծ սխալ էր արտաքին քաղաքական կուրսը կտրուկ փոխելը, եթե նույնիսկ այն տեղի ունեցավ ճնշումների ներքո: Այնուամենայնիվ, երկու աթոռի վրա նստելը Հայաստանի ամենաարդարացված քաղաքականությունն էր: Ստորագրելով ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիր և բանակցություններ վարելով Արևմուտքի հետ՝ ՀՀ-ն ոչ միայն ստանում էր քաղաքական երաշխիքներ, այլև ներդրումային ներուժ, և այդ դեպքում միջազգային հանրությունը հետաքրքրված կլիներ Հայաստանի կայունությամբ, քանի որ այդտեղ ներդրումներ կունենար: Մինչդեռ այս դեպքում կան միայն վասալներ և թշնամիներ: Հայաստանը չհամարձակվեց թշնամի դառնալ, ուստի ունի միայն վասալ դառնալու հնարավորություն»,- մեկնաբանեց Սերհիյ Գերասիմչուկը: