Անհրաժեշտ ենք համարում նաև Լեռնային Ղարաբաղ և Լաչինի միջանցք միջազգային փաստահավաք առաքելության գործուղումը՝ տեղում հումանիտար իրավիճակը գնահատելու համար, ինչպես նաև ՄԱԿ համապատասխան մարմինների համար Լեռնային Ղարաբաղ անարգել հումանիտար հասանելիության ապահովումը, հայտարարել է Հայաստանի արտգործնախարարությունը հունվարի 3-ին: ԱԳՆ տարածած հայտարարության մեջ նաև նշվում է, որ Ադրբեջանը համաձայն նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության պարտավոր է անհապաղ վերաբացել Լաչինի միջանցքը: «Քանի որ Ադրբեջանի ապօրինի գործողությունների հետևանքով եռակողմ հայտարարության դրույթները խախտված են, ակնկալում ենք նաև ՌԴ կողմից հստակ ջանքերի իրականացումը՝ ուղղված այս կոպտագույն խախտումն առանց որևէ նախապայմանի վերացնելուն», հայտարարել է Հայաստանի ԱԳՆ-ն:
Հայաստանը հերթական անգամ բարձրաձայնում է Լաչինի միջանցք միջազգային փաստահավաք առաքելություն գործուղելու առաջարկը կամ միտքը, որը, ի դեպ, դեկտեմբերի վերջին Մոսկվայում Ադրբեջանի արտգործնախարարի հետ հանդիպումից հետո շատ սուր արձագանքի էր արժանացրել ՌԴ արտգործնախարար Լավրովը, երբ դրանից առաջ կառավարության նիստում միտքը բարձրաձայնել էր Հայաստանի վարչապետը: Այստեղ սակայն հարցը Լավրովի արձագանքը չէ, այլ այն, թե ի՞նչ խնդիր է լուծվում այն պարբերաբար բարձրաձայնելով, նկատի ունենալով այն, որ ասելով իհարկե այդ առաքելությունը չի հայտնվելու Լաչինում: Փոխարենը, պարբերաբար խոսելով այդ մասին՝ առանց որևէ արդյունքի, Երևանը կարող է «հասնել» մի իրավիճակի, երբ այդ խոսակցությունը կդառնա շատ սովորական և քաղաքականապես «արժեզրկված»: Ի՞նչ գործնական քայլ է հնարավոր անել այդ ուղղությամբ:
ՄԱԿ ԱԽ-ում տապալվեց Լաչինի միջացքի վերաբերյալ ԱԽ նախագահողի հայտարարություն ընդունելու նախագիծը, որ ներկայացրել էր Ֆրանսիան: Փարիզը դրա համար մեղադրեց Ռուսաստանին, ԱՄԷ-ին, Ալբանիային և Մեծ Բրիտանիային: Հետո եղան տեղեկություններ, թե այդուհանդերձ տապալվել է միայն ՌԴ դիրքորոշման պատճառով: Սրա մասին հնարավոր է խոսել անվերջ, բայց ի՞նչ է փոխվում դրանից, եթե նույն ճակատագրին թերևս արժանանալու է նաև միջազգային փաստահավաք առաքելության ճակատագիրը: Առավել ևս, որ հազիվ թե այդ առաքելության մասին որոշում կայացվի առանց Ադրբեջանի կարծիքը հաշվի առնելու, էլ չասած Թուրքիայի մասին: Ըստ այդմ պարզ է, թե ինչ հեռանկար է սպասում այդօրինակ որևէ նախաձեռնության: Գաղափարն իհարկե լավն է, բայց, եթե չկա դրա գործնականացման անհրաժեշտ միջավայր և իրատեսական հեռանկար, ի՞նչ խնդիր է լուծում անընդհատ բարձրաձայնումը:
Առավել ևս, երբ այդ ֆոնին հնչում է Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարության ներկայացուցիչ Նեդ Փրայսի անդրադարձը նախօրեին տեղի ունեցած ճեպազրույցում: Փրայսը հայտարարել է, թե Նահանգները շարունակում է հանձնառու լինել Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև երկխոսությանը նպաստելուն և ներգրավված է այդ հարցում ամենօրյա ռեժիմով: Բայց, Փրայսը հայտարարում է նաև, թե դա հարց է, որտեղ կողմերն իրենք պետք է գտնեն առաջընթացի ճանապարհը: «Դա այն ծանր աշխատանքն է, որ պետք է կատարեն կողմերն իրենք», հայտարարել է Փրայսը: Օրերս նաև Լավրովն էր հայտարարել, թե խաղաղության պայմանագրի բովանդակությունը պետք է որոշեն Հայաստանն ու Ադրբեջանը: Անկասկած է իհարկե, որ, թե Վաշինգտոնից, թե Մոսկվայից հնչող այդ հայտարարությունները ընդամենը դիվանագիտական տակտիկա են, պրակտիկայում թե ԱՄՆ, թե Ռուսաստանի համար կա Հայաստանի ու Ադրբեջանի՝ ցանկալի ու անցանկալի «որոշումների» շրջանակ, որոնց «խցանումն» այսօր Լաչինի միջանցքում է:
