2022թ․ հունվար–նոյեմբերը 2021թ․ հունվար– նոյեմբերի համեմատությամբ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 14.4%։ Էկոնոմիկայի նախարարության ներկայացրած տվյալներով՝ արդյունաբերության թողարկման ծավալն աճել է 8.4%–ով։ Հայաստանը 2022 թ․-ի հունվար-սեպտեմբերին տնտեսական ակտիվության էական աճ է գրանցել նախորդ տարվա համեմատ. առևտրի շրջանառությունն աճել է 16.2%–ով, շինարարության ծավալն աճել է 13.9%–ով, արտահանման ծավալն աճել է 75.2%–ով, ներմուծման ծավալն աճել է 63.6%–ով։ 2022թ․ նոյեմբերը 2021թ․ նոյեմբերի համեմատությամբ, տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 13.8%, արդյունաբերության թողարկման ծավալը նվազել է 2.3%–ով, ծառայությունների ծավալն աճել է 30.9%–ով, առևտրի շրջանառությունն աճել է 22.1%–ով, շինարարության ծավալն աճել է 11.3%–ով, արտահանման ծավալն աճել է 95.8%–ով, ներմուծման ծավալն աճել է 63.9%–ով։
tvyal.com կազմակերպության ղեկավար, ՀՊՏՀ դոցենտ տնտեսագետ Աղասի Թավադյանն աննախադեպ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը պայմանավորում է երկու գործոնով, որոնք հիմնականում պայմանավորված են արտաքին աշխարհաքաղաքական փոփոխություններով, քան ներքին բարեփոխումների արդյունք են։ «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում տնտեսագետը նշեց, որ արտաքին գործոնը ռուս-ուկրաինական պատերազմն է, որի շնորհիվ մեծ քանակությամբ կապիտալ է դուրս եկել ՌԴ-ից։ Մարդիկ, հաստատվելով Հայաստանում, բերել են իրենց հետ հսկայական կապիտալ։
«Տնտեսական աճը մարդիկ են և մարդկանց աշխատանքը, և որքան ավելանում է մարդկանց աշխատանքը, այնքան տնտեսական աճը մեծանում է»,-հավելեց Թավադյանը։
Երկրորդ՝ 2,4 անգամ աճել է դեպի ԵԱՏՄ մեր արտահանման ծավալները։ Թավադյանի խոսքով՝ եթե 2021-ին մենք ԵԱՏՄ արտահանել ենք 840 միլիոն դոլարի ապրանք, այս տարի երկու միլիարդն է հատել։
«Սա պայմանավորված է նրանով, որ ՌԴ-ի դեմ պատժամիջոցներով պայմանավորված որոշ ապրանքներ չեն կարողանում ՌԴ մտնել։ Սա ավելի շատ արտաքին գործոնով է պայմանավորված։ Եվ եթե հաջորդ տարի աշխարհաքաղաքական իրավիճակը փոխվի, հարց է՝ դեռ ինչքա՞ն կշարունակվի երկնիշ տնտեսական աճը։ Եթե մարդիկ հետ գնան ՌԴ, գո՞ւցե այլ պատկեր լինի, այսինքն՝ կախված է սցենարի հնարավոր փոփոխությունից»,-ասաց տնտեսագետը։
Արտաքին ազդակը, որը, ըստ նրա, դրական է ազդել Հայաստանի տնտեսության վրա, համաշխարհային գնաճն է։ Հայաստանը, սակայն, ամբողջ 2021-ի ընթացքում ԿԲ-ն գնաճը զսպող միջոցառումներ էր իրականացնում։
«Պետք է հասկանանք, որ գնաճը զսպում ենք այն ժամանակ, երբ տնտեսության «շարժիչի» պտույտները շատանում են։ Այս պահին գնաճը ոչ այնքան մոնետար բնույթ ունի, պայմանավորված է հիմնականում արտաքին գործոններով և իջնելու վրա է, և հարց է առաջանում՝ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացումը, այլ իջեցումը»,-ասաց նա։
Հիշեցնենք, որ ԿԲ-ն որոշել է բարձրացնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25 տոկոսային կետով՝ սահմանելով 10.75%, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից տրամադրվող լոմբարդային ռեպոյի տոկոսադրույքը` 12.25%, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից բանկերից ներգրավվող միջոցների տոկոսադրույքը` 9.25%:
Թավադյանի խոսքով՝ արտահանման վրա սա բացասական ազդեցություն ունի։ ԿԲ-ն նման քաղաքականությամբ շարունակում է խթանել ոչ միայն գնաճի զսպումը, այլ նաև դրամի արժևորումն է խթանումը և, այսպես ասած, տնտեսության սառեցումը, որովհետև բարձր վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը դժվարացնում է փողի շրջանառությունը տնտեսությունում։
