Հայաստանն այնպիսի քայլ չի արել, որպեսզի ճգնաժամ ստեղծվի, հայտարարել է Հայաստանի ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը, Հանրային հեռուստաընկերության եթերում պատասխանելով հայ-ռուսական հարաբերությունում նկատվող լարվածության մասին, որ արտահայտվում էր օրինակ ՌԴ արտգործնախարարի վերջին հայտարարություններում: Հայաստանը չի արել ճգնաժամաստեղծ որևէ քայլ, բայց ճգնաժամը կա և այստեղ գլխավոր հարցն այն է, թե այդ ճգնաժամը որքանով է խնդրահարույց ու սպառնալից Հայաստանի համար: Որովհետև, եթե կա այդ ճգնաժամից բխող ռիսկ, սպառնալիք, ապա պետք է աներկբա դիտարկել հետևյալ հանգամանքը, որ ճգնաժամը ստեղծում է կամ ինքը Ռուսաստանը, կամ մի որևէ երրորդ ձեռք, ինչի նպատակը հենց Հայաստանի համար անվտանգությանսպառնալիք ստեղծելն է:
Հետևաբար, Հայաստանի խնդիրը դառնում է այն չեզոքացնելը, այսինքն հայ-ռուսական հարաբերության մեջ առաջացած ճգնաժամը չեզոքացնելը: Եթե այն մենք չենք ստեղծել, ապա գոնե պետք է մենք ձգտենք՝ ա) չխորացնել, բ) չեզոքացնել եղածը, եթե դրա առկայությունը կամ գոյությունը կարող է հարվածել մեզ: Ըստ ամենայնի, նաև այդ խնդիրը պետք է փորձի լուծել երկօրյա աշխատանքային այցով Սանկտ-Պետերբուրգ մեկնած Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: Լայն իմաստով, հայ-ռուսական հարաբերությունն ինքնին ճգնաժամահեն է վերջին առնվազն երկու տասնամյակում, երբ ռուսական քաղաքականությունը կարծես թե հիմնավորապես որդեգրեց Արևմուտքի հետ դիմակայության, բազմաբևեռ աշխարհակարգի գնալու և այդ միջոցով Ռուսաստանի բևեռային նշանակությունը վերականգնելու ռազմավարություն, ինչի համար անկյունաքարային նշանակություն ստացավ Թուրքիայի և Ադրբեջանի ուղղությամբ աշխատանքը:
Դա առաջացրեց հիմնարար շեղում Հայաստանի և ՌԴ անվտանգության ճարտարապետության փիլիսոփայության և կառուցվածքի առումով, ու դրա շեղման խորանալու, դրանց միջև եղած վիհը մեծանալու խնդիրը արդեն ժամանակի հարց էր: Հայկական պետականությունը մի շարք՝ առավելապես իհարկե սուբյեկտիվ, իհարկե նաև որոշակիորեն օբյեկտիվ հանգամանքների հետևանքով անկարող եղավ դիմակայել այդ գործընթացին, գտնել դրան համարժեք ծավալ ու դինամիկա ունեցող լուծումներ: Ներկայումս հայ-ռուսական հարաբերություն ասվածը խոշոր հաշվով ոչ թե ճգնաժամի մեջ է, այլ որպես այդպիսին ըստ էության գոյություն էլ չունի: Գոյություն ունեն թերևս առանձին հաղորդակցային կապեր՝ բարձր մակարդակում, և մի շարք այլ գերատեսչական մակարդակներում, բայց համալիր, համապարփակ հարաբերություն, որպես այդպիսին գոյություն չունի: Բայց այսօր արդեն այդ հարցի լուծումը դուրս է նաև Հայաստանի ու Ռուսաստանի դաշտից, քանի որ Ռուսաստանը մտել է համաշխարհային պատերազմի մեջ, դարձեր դրա առանցքային մասնակիցներից մեկը և այդ համատեքստում նաև մտել իր պատմության առանցքային փուլերից մեկը՝ երբ տեղի են ունենալու ներռուսական էական վերափոխումներ: Ինչպիսին կլինի դրանց ընթացքը, բարդ է կանխատեսել, բայց այդ շրջափուլը պետք է գա որոշակի միջանկյալ, տեսանելի, շոշափելի և հասկանալի հանգրվանի, հասկանալու համար նաև, թե ինչ հիմնարար հեռանկար է ձևավորվում հայ-ռուսական հարաբերության կառուցման ուղղությամբ:
