Իրանի իշխանությունները պատրաստ են վերսկսել բանակցությունները միջուկային ծրագրի ճակատագրի շուրջ և կատարել միջանկյալ համաձայնագրի բոլոր պայմանները, որը ձեռք է բերվել Ժնևում նոյեմբերի վերջին: Նման հայտարարությամբ հանդես են եկել Թեհրանի ներկայացուցիչները այն բանից հետո, երբ նախորդ շաբաթ Իրանի պատվիրակությունը լքեց Վիեննայում կայացած բանակցությունները: Դեմարշն ԱՄՆ վարչակազմի հայտարարության պատասխանն էր, որն առաջարկել էր ընդլայնել անձանց և ընկերությունների ցուցակը, որոնց վրա տարածվում են պատժամիջոցները՝ գրում է «Կոմերսանտ»-ը:
Իրանցի բանագնացների ցուցադրական ակցիան չի խանգարի Թեհրանին՝ շարունակելու խորհրդակցություններն իր միջուկային ծրագրի ապագայի շուրջ՝ հավաստիացրել է Իրանի արտգործնախարար Ջավադ Զարիֆը: Նրա խոսքերով՝ երկրի իշխանությունները, ինչպես նախկինում, մտադիր են կատարել Ժնևում ստորագրված կարճաժամկետ համաձայնագրի բոլոր պայմանները և պատրաստ են մոտակա ժամանակներս վերսկսել բանակցությունները:
«ԱՄՆ-ը որոշում է կայացրել, որը խստորեն հակասում է մեր ձեռք բերած պայմանավորվածությունների ոգուն: Բանակցային գործընթացը սխալ ուղղությամբ է շարժվում, սակայն մենք չենք պատրաստվում թաղել այն, և այժմ աշխատում են՝ սխալներն ուղղելու վրա»,- ասել է նա CBS-ի եթերում:
Նախորդ շաբաթ Վիեննայում փորձագետների մակարդակով տեղի ունեցած բանակցությունները դադարեցվել են այն բանից հետո, երբ Իրանի պատվիրակությունը ցուցադրաբար հեռացավ հանդիպումից: Դեմարշի պատճառը ԱՄՆ ֆինանսների նախարարության որոշումն է՝ մեղադրել տասնյակ ընկերությունների և մասնավոր անձանց Թեհրանի հետ համագործակցության մեջ և նրանց ներառել պատժամիջոցների ցուցակում: Դրանց թվում են նավթի հումքի փոխադրման National Iranian Tanker Co. խոշորագույն ընկերությունը, սինգապուրյան Singa Tanker-ը և իրանական երկու պետական ընկերություններ (Eyvaz Technic Manufacturing Co. և Exploration and Nuclear Raw Materials Production Co.), որոնք մեղադրվում են միջուկային նյութերի անօրինական արտահանման մեջ: Միևնույն ժամանակ ԱՄՆ ֆինանսների նախարարի տեղակալ Դևիդ Քոենը կարևոր է համարել նշել, որ խոսքը ոչ թե նոր կոշտ պատժամիջոցների ընդունման մասին է, այլ գործող պատժամիջոցների փաթեթի ընդլայնման:
ԱՄՆ իշխանությունների որոշումը տհաճ անակնկալ էր Իրանի ղեկավարության համար: Վերջին ամիսներին Թեհրանի և Վաշինգտոնի միջև երկկողմ բանակցությունների ընթացքում Սպիտակ տան ներկայացուցիչները խոստացել են տնտեսական ճնշման նոր միջոցներ չսահմանել՝ ուրանի հարստացումից ժամանակավորապես հրաժարվելու խոստման դիմաց, որը երաշխավորում է նոյեմբերի 24-ին Ժնևում ստորագրված համաձայնագիրը:
Նախորդ շաբաթ ԱՄՆ Կոնգրեսի միջազգային գործերի կոմիտեում ելույթի ժամանակ պետքարտուղար Ջոն Քերին հայտարարել է, որ վարչակազմը մտադիր է հրաժարվել Թեհրանի դեմ նոր պատժամիջոցներ սահմանելուց վերջինիս հետ «լայնածավալ համաձայնագիր» նախապատրաստելու համար:
«Դա թույլ կտա մեզ օգտագործել դիվանագիտական միջոցները միջուկային խնդրի լուծման համար՝ չդիմելով կոշտ միջոցների»,- մեկնաբանել է Քերին:
Այնուամենայնիվ, ամերիկացի օրենսդիրները վստահ են, որ պատժամիջոցների ընդլայնման քաղաքականությունը պետք է շարունակել:
«Թեհրանը այս բանակցություններին համաձայնվել է միայն ԱՄՆ-ի կողմից տնտեսական ճնշման շնորհիվ: Շատ հավանական է, որ պատժամիջոցներում դադարն իրանցիները օգտագործեն բանակցությունները ձգձգելու համար: Այդ ընթացքում նրանց ցենտրիֆուգները կշարունակեն աշխատել և բավական կլինի սեղմել կոճակը՝ միջուկային զենք ստանալու համար»,- կիրակի հայտարարել է սենատոր Ջոն Մաքքեյնը:
Իրանի արտգործնախարար Ջավադ Զարիֆն իր հերթին հայտարարել է, որ իրենք պատրաստ են կատարել համաձայնագրի բոլոր պայմանները, սակայն չեն անի դա միակողմանի: «Տանգո պարելու համար անհրաժեշտ է առնվազն երկու զուգընկեր»,- ասել է նա: