«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է 2010թ. սեպտեմբերի 19-ից Նիսի ծխի հովիվ նշանակված Տ. Գրիգոր աբեղա Խաչատրյանը:
– Հայր Գրիգոր, Նիսի նախկին կրոնական ընկերակցությունը, որ Հայ Առաքելական եկեղեցու գերագույն հոգևոր խորհրդի 2012թ. հունվարի 26-ի որոշմամբ զրկվել է «Հայ Առաքելական եկեղեցի» տիտղոսից, հովվատնից վտարելու դատական հայց էր ներկայացրել Ձեր դեմ: Գիտեմ, որ այսօր (երեկ.- խմբ.) դատարանը վերջապես հրապարակել է կայացրած որոշումը: Կներկայացնե՞ք:
– Այո, ճիշտ եք, մոտավորապես մեկ տարուց ավելի տևող դատական գործընթացը ավարտվեց, և Ֆրանսիայի Հայոց թեմի փաստաբանի միջոցով այսօր ստացանք որոշումը: Սակայն մինչ որոշմանն անդրադառնալը, կուզենայի ևս մեկ անգամ ցավս ու ափսոսանքս հայտնել այն իրավիճակի շուրջ, որ տիրում է Նիսի համայնքից ներս: Երբեմնի աշխույժ և ծաղկուն համայնքը այսօր այս անկյալ վիճակի մեջ է հայտնվել: Դատական որոշումն իր մեջ շատ հետաքրքիր արտահայտություններ է պարունակում, որոնց մասին երկար տարիներ բարձրաձայնվել է, բայց անդրադարձ չի եղել: Օրինակ՝ այդ կրոնական ընկերակցությունից ներս գտած կամայականությունները: Ընդամենը մեկ բառ` «կասկածելի»:
Հապավումներով ներկայացնեմ հիմնական մասերը և հետևություններն ու վերլուծությունները թողնեմ ընթերցողին: Որոշման մեջ ասվում է. «Ընկերակցության կանոնադրության համաձայն` Ծուխը ներկայացնում են քահանան և ընկերակցության նախագահը: Բայց քանի որ դատական հարց է և դրամական խնդրի հետ է կապված, պաշտոնական ներկայացուցիչը համարվում է ընկերակցության նախագահը, որը սակայն պետք է ստանա ընկերակցության ընդհանուր անդամական ժողովի հավաստագիրը»: Հունիսի 10-ի դատավարությունից հետո դատարանը, նկատի ունենալով այդ փաստը, պահանջել էր, որ այլ փաստաթղթերի շարքում ներկայացվի նաև ընդհանուր անդամական ժողովի արձանագրությունն ու որոշումը այդ մասին: Օգոստոսի 5-ի դատավարության ժամանակ փաստաթղթերը ներկայացվեցին: Եվ տեսեք, թե ինչ է գրված դատական որոշման մեջ. «Ընկերակցության 28 ապրիլ 2014-ին գումարված ընդհանուր անդամական ժողովի արձանագրության պատճենը ներկայացնելուց հետո պարզ է դառնում, որ հայցը ներկայացվել է 8 հոկտեմբեր 2012-ին և հավաստագիրը տրվել է շատ ավելի ուշ, այդ իսկ պատճառով դատական հայցի օրինականությունը մերժվում է: Պատճառն այն պայմաններն են, որով ընդհանուր անդամական ժողովը լիազորել է ընկերակցության նախագահին, ԿԱՍԿԱԾԵԼԻ են…»:
Ահավասիկ մի քանի փաստ ուղղակի թվաբանության լեզվով, որպեսզի հասկանալի լինի, թե նույնիսկ դատավորին ինչն է կասկածելի թվում. Նիսի նախկին կրոնական ընկերակցությունը 2006-ին ուներ 614 անդամ, իսկ 2012-ի փետրվարի 6-ին կայացած ընդհանուր անդամական ժողովի ժամանակ, որ կազմակերպել էր դատական կատարածուն, ցուցակներով ուներ 256 անդամ: 2012 թվականի ցուցակներով ունեն 195 անդամ, բայց խնդիրն այն է, որ 195-ից 74-ը նոր անդամներ են՝ ոմանք համայնքին անհայտ մարդիկ, իսկ դա նշանակում է, որ միևնույն տարվա ընթացքում 256 հոգուց իրենք հեռացրել են 131 անդամ՝ առանց նրանց տեղյակ պահելու, որի իրավունքը չունեին կանոնադրությամբ: Որոշման մեջ շարունակում է. «Վստահաբար այս դատարանի իրավասության սահմաններում չէ քննել այս ընկերակցության կառավարման ձևերը և ընդունված որոշումների օրինականությունը, սակայն համապատասխան իրավասությամբ մեկ այլ դատավոր այն կարող է կատարել»:
– Ձեզնից պահանջում էին անցած ժամանակների Ձեր մնալու վարձավճարը, ինչպես նաև վճարել էլեկտրաէներգիայի գումարը, վճարել իրենց դատական ծախսի գումարը: Դատական գործընթացի ավարտից հետո, այնուամենայնիվ, առկա խնդիրը Նիսում չի լուծվում: Ի՞նչ քայլեր եք մտադիր անել:
– Դատարանը դատական հայցի օրինականությունն ամբողջությամբ մերժեց և հետևաբար` ինձ ներկայացված բոլոր դրամական պահանջների օրինականությունը: Մտադիր եմ համբերատարությամբ և սիրով շարունակել իմ հովվական ծառայությունը համայնքից ներս և քարոզել Քրիստոսի Ավետարանն ու սերը:
– Հայր Գրիգոր, Ֆրանսիայի Հայոց թեմի նոր առաջնորդի թեկնածուներից մեկն եք: Ինչպե՞ս եք պատկերացնում Ձեր` թեմի առաջնորդ դառնալուց հետո առկա խնդիրների լուծումը:
– Ծառացած խնդիրները շատ են և տարաբնույթ, հոգևոր և նյութական հողի վրա: Առաջնայինը ինձ համար Նիսի խնդրի լուծումն է, որը հուսով եմ և վստահ, որ շուտով կհասնի իր հանգուցալուծմանը, քանի որ բոլորն էլ հասկացան, որ այն պետք է լուծվի համայնքից ներս և ոչ այլոց միջամտությամբ, քանի որ շատ մարդիկ կան, որ գալիս են հեռավոր երկրներից, իրենց ձեռքերը տաքացնում են մեր այվող տան կրակով և ատելություն սերմանելով` մի քիչ էլ բորբոքում այն ու հեռանում: Հոսով եմ, որ մոտ ժամանակներում մեկ սեղանի շուրջ կնստեն բոլորը, կմոռանան իրենց փոխադարձ վիրավորանքները, անհասկացողությունները և ամենակարևորը ավետարանական սիրով լցված լուծում կտան այս ցավոտ հարցին, որ արդեն բավականին երկար տևեց:
– Հայր Գրիգոր, կարծում եք` դատարանի որոշումը ինչ–որ հնարավոր փոփոխություններ կմտցնի՞ Նիսի հայկական համայնքի կյանքում:
– Հուսով եմ, որ մարդիկ կհասկանան՝ երբ ընտանիքից ներս խնդիր կա, այն կարելի է լուծել ընտանեկան շրջանակում:
