Հայաստանն ու Եվրոպան երբեք այսքան մոտ չեն եղել՝ Երևանում անցկացվող Եվրոպական պլանավորման խորհրդաժողովի մասնակից եվրոպացի դիվանագետներին հղած ուղերձում ասել է ԵՄ արտաքին հարաբերությունների հանձնակատար Ֆեդերիկա Մոգերինին:
Այս գնահատականի հիմքն անշուշտ նոյեմբերի 24-ին ստորագրված Հայաստան-ԵՄ համաձայնագիրն է, որը նոր էջ է հայ-եվրոպական հարաբերությունում ու միաժամանակ նաև այդ համատեքստում անկասկած կարող է լինել նաև տարածաշրջանային կարևոր քաղաքական-դիվանագիտական կոմունիկացիա՝ հաշվի առնելով Հայաստանի՝ ԵՏՄ անդամ լինելն ու այն բացառիկ հանգամանքը, որ մատնանշել են Եվրամիության դիվանագետները համաձայնագրի համատեքստում՝ Հայաստանը ԵՏՄ անդամ միակ պետությունն է, որն ունի նաև այդօրինակ փաստաթուղթ Եվրամիության հետ:
Այն, որ Եվրամիությունը Հայաստանում է անցկացնում իր աշխատանքային կարևոր միջոցառումներից մեկը՝ պլանավորման համաժողովը, դա արդեն իսկ բավականին նշանակալի քաղաքական ազդակ և հանգամանք է: Այդուհանդերձ, նոյեմբերի 24-ից հետո իրավիճակը չի կարող պահվել միայն համաձայնագրի ստորագրման էներգետիկ իներցիայի վրա, և նոյեմբերի 25-ից արդեն օրակարգը բոլորովին այլ է՝ համաձայնագրի իմպլեմենտացիա:
Այսօր մարտի 9-ն է, և կարող ենք թերևս հարց տալ, թե անցնող մի քանի ամիսների ընթացքում ինչպիսի դինամիկա կա համաձայնագրի, այսպես ասած, իրական կյանքում առարկայացման ուղղությամբ: Ընդ որում, խոսքն ընթացակարգային դինամիկայի մասին չէ, երբ ըստ ժամանակացույցի կարող է ընթանալ վավերացման գործընթացը: Խոսքն այն մասին է, թե ինչպիսի դինամիկա կա նոր իրավիճակը Հայաստանի քաղաքացու համար զգալի դարձնելու առումով: Այլ կերպ ասած՝ Հայաստանի ու Եվրամիության հարաբերության հիմքը պետք է լինի քաղաքացու կյանքը, և եթե հիմքը դա չէ, ապա Հայաստանի բացառիկ հանգամանքը՝ ԵՏՄ անդամ ու ԵՄ-ի հետ շրջանակային համաձայնագիր ունեցող, ըստ էության լինելու է պարզունակ բուտաֆորիա, քարոզչական հնարք, ոչինչ ավելի:
Հայաստանն ու Եվրամիությունը երբեք այսքան մոտ չեն եղել իրար, ու դա իսկապես ողջունելի է, սակայն պետք է նաև միարժեք արձանագրել, որ սա այն մոտիկությունը չէ, որը կարող է համարվել բավարար և նույնիսկ անշրջելի՝ հատկապես, երբ հաշվի ենք առնում այն հռետորաբանությունը, որով աշխարհի հետ հարաբերվում է Ռուսաստանի իշխանությունը, որն արտացոլված էր ՌԴ նախագահի մարտիմեկյան ուղերձում:
Հայաստան-Եվրամիություն համաձայնագիրը ստորագրվելուց հետո գտնվում է լրջագույն խնդրի՝ բյուրոկրատացման վտանգի առաջ, երբ փաստաթուղթը կարող է քաղաքացիական կյանքում բյուրեղանալու գործընթացի փոխարեն բյուրոկրատանալ իշխանական ու նաև ոչ կառավարական կազմակերպությունների գրասենյակներում ու միջանցքներում՝ չհասնելով քաղաքացուն ու նրա կյանքին: Իսկ դա կնշանակի, որ համաձայնագիրը այդպես էլ արմատ չի գցում Հայաստանում ու ենթակա է ուժգին քամիների ազդեցությանը:
Սա խնդիր է, որը պետք է լինի ամենօրյա աշխատանքի ուղենիշ թե՛ Եվրամիության ղեկավարության, թե՛ Հայաստանում իշխանական, քաղաքական, քաղաքացիական այն շրջանակների համար, որոնք իրապես շահագրգռված են հայ-եվրոպական հարաբերության ամրությամբ, որը Հայաստանի ամրությունն ու անվտանգությունը, նաև զարգացման գրավականն է:
Նոյեմբերի 24-ը թանկ ձեռքբերում է Հայաստանի համար, բայց 24-ի վրա հանգստանալը կարող է Հայաստանի վրա թանկ նստել:
