«Առաջին լրատվական»-ի «Սիրանկյուն» հաղորդաշարի հյուրն է «Որդան կարմիր» ռոք խմբի վոկալիստ Վահան Պողոսյանը: Խումբը մարտի 14-ին Մոսկվայի PLAN B ակումբում տեղի ունեցած Emergenza կենդանի երաժշտության միջազգային փառատոնին հաղթել է և անցել եզրափակիչ փուլ, որը կկայանա հունիսի 10-ին: Հաղթելու դեպքում արդեն խումբը հնարավորություն կունենա մասնակցելու Բեռլինում անցկացվող Emergenza-ի մեծ եզրափակիչին:
– Վահան, 2005-ից խումբը գործունեություն է ծավալում Վանաձորում: Այս խորհրդարանական ընտրությունները ցույց տվեցին, որ Վանաձորում, այնուամենայնիվ, քաղաքացիական հասարակություն ձևավորվել է: Որքանո՞վ եք Ձեր երգարվեստով նպաստել Վանաձորում քաղաքացիական հասարակության ձևավորմանը:
– Չեմ կարող ասել՝ որքանով ենք նպաստել, բայց որոշակիորեն մեր երգերում շոշափվում են թեմաներ՝ կապված հասարակության մտածելակերպի հետ, և ինձ թվում է՝ մարդիկ, որոնք ուշադրություն են դարձնում խոսքերին, որոշակի հետևություններ են անում: Այդ առումով որոշակի փոփոխություններ, հաջողություններ եղել են:
– Այստեղ ռոքի խմբի մենակատարներ կան, որոնք այս ընտրությունից և հասարակությունից հիասթափված են: Արդյոք խումբը նոր երգ չի՞ մատուցելու ընտրակաշառքների և ընտրությունների վերաբերյալ:
– Նախընտրական փուլին չեմ հասցրել լավ հետևել, քանի որ այդ ժամանակ Ռուսաստանում էինք, հետևել եմ այնքան, որքան հասցրել ենք: Իսկ ինչ վերաբերում է երգ կգրենք` մենք այդ թեմայով երգ ունենք գրած, բայց ավելի շուտ հասարակության գիտակցությանն է վերաբերում և կոչվում է «Քաղաքական դրամա»: Այդ երգում շատ պարզ արծարծվում է ձայնը վաճառելու թեման: Ինչ վերաբերում է մեր քաղաքում ընտրություններին, ապա մարդիկ շատ ավելի լուրջ են սկսել վերաբերվել ընտրություններին, ավելի գիտակցված:
– Նկատի ունեք Էդմոն Մարուքյանի՝ պատգամավոր ընտրվելը պատահական չէ՞ր:
– Այո՛, հենց դա ի նկատի ունեմ: Վանաձորում մինչև այս տարի էլ միշտ անցնում էր այն թեկնածուն, որը դուրս էր կառավարամետ կողմնորոշումից: Այս անգամ էլ այդպես ստացվեց, անցավ այն թեկնածուն, որն անկուսակցական էր և կապ չուներ:
– Նկատի ունեք Վիկտոր Դալլաքյանի՝ հանրապետական դառնա՞լը նրան այս անգամ խանգարեց:
– Ես չեմ կարող ասել խանգարեց, թե ոչ, բայց դա ցույց տվեց ընտրությունների արդյունքը:
– Դուք նշեցիք, որ անդրադառնում եք նաև իրականության մեջ տեղ գտնող խնդիրներին, մասնավորապես պաշտոնների չարաշահմանն է նվիրված Ձեր «Անմահների վկայականը»: Մեզանում պաշտոնների չարաշահո՞ւմ է նկատվում:
– Սկսած ամենահասարակ պաշտոն զբաղեցնողից, նա, ով ունի վկայական, իրեն թույլ է տալիս շրջանցել օրենքը, և սա նստած է մեր մտածելակերպի մեջ:
– Միայն երգերո՞վ եք անդրադառնում խնդիրներին, թե՞ նաև մասնակցում եք նախաձեռնությունների ակցիաներին, ինչպես մյուս խմբերը:
– Չեմ կարող ասել, որ մենք քաղաքականության մեջ կանք, ավելի շատ եղել ենք բնապահպանների կողքին, իսկ ամենակարևորը մենք մարդու կողքին ենք, անհատի, հին կարծրատիպերը կոտրելու մեջ ենք, քան թե քաղաքականության:
– Ի՞նչ կարծրատիպերի մասին է խոսքը, ո՞ր կարծրատիպերը կնշեք, որ խանգարում են զարգացմանը, խոչընդոտ են հանդիսանում:
– Մի հասարակ օրինակ բերեմ. մեզանում, մանավանդ ավելի փոքր քաղաքներում, մարդիկ ավելի շատ են ուշադրություն դարձնում ինչ կասի կողքինը: Այդ` «ինչ կասի կողքինը» շատերին խանգարում է ինքնահաստատվելու, ձևավորվելու համար: Ունենք երգ՝ «A/4 դեմքեր». այդ դեմքերը շատ են, որոնք միատեսակ են իրենց պահում` ելնելով ինչ-որ մեկի տված մտքից: Երգ ունենք, որը կոչվում է «Որդան գույներ», և կոչ ենք անում դուրս գալ կարծրացած վիճակից, չգրված թակարդներից, այդ կարծրատիպերը թակարդի նման են, շատերը մտնում են և չեն կարողանում դուրս գալ:
– Վահան, իսկ արդյոք նկատո՞ւմ եք ռոքի սիրահարների թվի մեծացում, կա՞ ակտիվություն: Վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը ռոքի հանդեպ իր սերը չթաքցրեց, ռոքի ասոցիացիա հիմնեց, որը հնարավորություն կտա տարբեր խմբերի: Ձեր արվեստը Հայաստանում պահանջարկ ունի՞:
– Եթե անդրադառնանք մեր երաժշտությանը, կարծում եմ, որ մեր երաժշտությունը դեռևս շուկա չունի Հայաստանում, բայց ինչ վերաբերում է ընդհանուր ռոքին, այո՛, որոշակի քայլեր արվեցին դա զարգացնելու համար, և ինչ-որ չափով հաջողվեց, ինչ-որ չափով ավելի մասսայականացավ, սա նաև փաստում է, որ հեռուստատեսությամբ ավելի հաճախ են ցույց տալիս, եթեր տրամադրում: Ինչ վերաբերում է ռոքի երկրպագուներին, նկատել եմ, որ լսողները շատացել են, բայց ռոքի ոգով ոգեշնչվողները, ինձ թվում է, մի քիչ պակասել են: Սրանից 10-12 տարի առաջ, երբ մենք նոր էինք սկսում քայլեր անել երաժշտության մեջ, ռոք համերգների գնալ, այն ժամանակ ավելի շատ էր և ավելի անկեղծ էր: Վերջերս մի տենդենց եմ նկատում, որ գնալով համերգներին մարդիկ քչանում են, պակասում: Սա կապում եմ մի կարևոր հանգամանքի հետ, որ մարդիկ կշտանում են. հիմա կա youtube, որը հնարավորություն է տալիս մտնել և նայել սիրած խմբին և բավարարվել: Մի կողմից երաժիշտի և մարդկանց համար լավ է, բայց մյուս կողմից էլ վատ է, որ ռեալի պակաս է արդեն զգացվում:
Որպեսզի ինչ-որ չափով հաջողության հասնենք, մտածում ենք՝ պետք է դուրս գանք Հայաստանից որոշ ժամանակով, քանի որ այստեղ մեր երաժշտության համար շուկա չկա, տարածքը նեղ է: Դրսում, քանի որ մարդիկ ավելի շատ են հետաքրքրված, մեզ համար ավելի հեշտ է ձեռքբերումներ ունենալ: Այստեղ տարածքն է փոքր, դաշտն է նեղ, մարդիկ լսում են, բայց դա դեռ չի գնվում, իսկ ցանկացած երաժիշտի համար, որպեսզի զարգանա և չհիասթափվի, բնականաբար պետք է իր արվեստը, լավ խոսքը գնահատվի ուրիշ կերպ, որն էլ հնարավորություն կտա ավելի զարգանալու:
Այստեղ կայանալը հնարավոր է, բայց գալիս է մի պահ, որ տանում է լճացման: Բացի այդ, այստեղ չկա մրցակցություն, դա շատ կարևոր բան է: Երբ առաջին անգամ տեսնելով, նվագելով դրսում ուրիշ խմբերի հետ՝ սկսում ես քո մեջ զգալ, որ ավելի շատ աշխատելու, ավելիին ձգտելու կարիք ունես:
– Հնարավո՞ր է ժողովրդավարական ինստիտուտների կայացումը նպաստի այդ դաշտի կայացմանը:
– Իհարկե, ամեն ինչ պայմանավորված է հասարակության զարգացմամբ: Ինչքան մարդկանց մոտ օրվա հացի խնդիրը լուծելու հարցը մի քիչ ավելի հետ կանգնի, բնականաբար երաժշտության մեջ էլ զարգացում կնկատվի:
– Թեղուտը, որտեղ հանք է շահագործվում, այնքան էլ հեռու չէ, գնացե՞լ եք բնապահպանական ակտիվիստների հետ:
– Չեմ կարող ասել, որ միշտ, բայց մի քանի անգամ մասնակցել ենք: Բնապահպանների հետ ենք եղել, մասնակցել ենք Թռչկանի ջրվեժի պահպանմանը: Ինչքանով հասնում ենք, լինում ենք:
– Մաշտոցի պուրակ եկա՞ք:
– Եկանք, տեսանք՝ ինչ է կատարվում: Այսպես, թե այնպես միշտ եղել ենք բնապահպանների կողքին, երգ ունենք գրված՝ «Էվոլուցված տիզ», որը մարդուն է վերաբերում, որ էվոլուցվել ենք, հասել ենք այն մակարդակին, որ անընդհատ ռեսուրսներ են պետք, անընդհատ գտնել ձևեր՝ ինչպես կարող է այս երկրագնդից ամեն ինչ պոկել:
