«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Հայաստանի պառլամենտարիզմի կենտրոն» ՀԿ նախագահ Ռուբեն Թորոսյանը։
-Պարոն Թորոսյան, ըստ Ձեզ, ինչպիսի՞ն էր անցնող տարին հասարակության ինքնակազմակերպման, քաղաքացիական նախաձեռնությունների ակտիվության տեսանկյունից:
-Անցնող տարին ամենամտահոգիչն էր նրանով, որ խուժանն ավելի հարմարվեց: Այդպիսով վաճառվեց ոչ միայն քաղաքական շահը, այլև ժողովրդի շահը իշխանությունները հանեցին աճուրդի, և ով ինչ ուզում է դրա դիմաց` տալիս են: Ցավալին այն է, որ «պառլամենտական» կոչվող ընդդիմության կողմից էլ ես չտեսա որևէ քայլ, որը կկարողանար ազդել իշխանությունների վրա: Նույն կերպ ոչինչ չեն անում դրամաշնորհներ ստացող կազմակերպությունները, որոնք «ժողովրդավարություն-ժողովրդավարություն» են խաղում: Իսկ աղքատ, օրվա հացի խնդիր լուծող ժողովրդից շատ բան չես կարող պահանջել: Այս դեպքում ինքնակազմակերպման մասին դժվար է խոսելը: Լինում են հատուկենտ առկայծումներ լրատվական դաշտում:
-Ձեր կարծիքով, հիմնական մեղավորը խորհրդարանական ընդդիմությո՞ւնն է:
-Գիտեք ինչ, երբ դրսից նայում են, ասենք՝ միջազգային կազմակերպությունները, տեսնում են, որ Ազգային ժողովում կա ընդդիմություն, որը խոսում է, ինչ-որ հարցեր է արծարծում, կարծում են, թե մեր երկրում նորմալ, ժողովրդավարական գործընթացներ են տեղի ունենում: Նրանք տեսնում են, որ խորհրդարանական ընդդիմությունը պայքարում է, ինչ-որ օրենքներ է գրում, և դրանից հետո ասում են` փայլուն ժողովրդավարություն է, էլ ի՞նչ եք ուզում: Նախագահի պաշտոնը զբաղեցնող անձը, տեսեք, ելույթ ունեցավ և ընդդիմությանը բաժանեց տարբեր խմբերի: Եվ այդ ամենն ասելով՝ նա իրեն է փորձում լեգիտիմացնել: Ես չեմ հասկանում` ի՞նչ ասել է ընդդիմություն, երբ պայքարում ես հանցագործների դեմ: Եթե ասում ես ընդդիմություն, նշանակում է՝ ընդունում ես, որ կա նաև իշխանություն: Ես կարծում եմ, որ պետք է վռնդել ապօրինի իշխանություններին, և աշխատանքն այդ ուղղությամբ պետք է տանել: Իսկ դրա համար պետք է տարբեր ճանապարհներ փնտրել, փորձարկել բոլոր հնարավոր մեթոդները: Գաղտնիք չէ, որ այսօր հսկայական պոտենցիալ ունեցողը հենց խորհրդարանական ընդդիմությունն է, որը կարող է օգտագործել ամբիոնը` ընտրակեղծիքների, մարդու իրավունքների ոտնահարումների փաստերի մասին բարձրաձայնելով: Մինչդեռ, օրինակ, «Ժառանգություն» կուսակցության ղեկավարը 2008 թ. մասնակցեց Սերժ Սարգսյանի ինագուրացիային: Տեսեք, ամեն օր մի բան է տեղի ունենում. «Ա1+»-ին եթեր չտալ, Թեղուտի խնդիր: Ամեն անգամ պետք չէ ընկնել դրանց հետևից: Պետք է բոլոր օրինախախտներին հեռացնել:
-Ընդդիմությունն անընդհատ բարձրաձայնում է արտահերթ ընտրությունների անցկացման անհրաժեշտության մասին: Դուք դա համարո՞ւմ եք իրատեսական:
-Ես կարծում եմ, որ պետք է օգտագործել Սփյուռքի ներուժը: Ապօրինի ընտրությունների մասին փաստերով, դիմումներով, նամակներով Սփյուռքի մեր հայրենակիցները պետք է ողողեն միջազգային կազմակերպությունների գրասենյակները: Մենք շատ մարդիկ ունենք արտերկրում, որոնք շահագրգիռ են Հայաստանում արդար ընտրությունների անցկացմամբ: Տեսեք, ինչո՞վ է զբաղված ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովը. փոփոխում են «Ընտրական օրենսգիրքը», և այդ փոփոխությունները խայտառակություն են: Կան նորմեր, որոնք ուղղակի ոտնահարում են քաղաքացու ընտրական իրավունքը և հակասահմանադրական են: Խոսքն առաջին հերթին վերաբերում է համամասնական և մեծամասնական ընտրակարգերի մեջ բաշխվող անհամաչափ ձայներին: Մեր կազմակերպությունը ներկայացրել է բազմաթիվ առաջարկություններ, որոնք վերաբերում են «Ընտրական օրենսգրքին» և հենց ընտրակարգերին վերաբերող դրույթներին: Ես կարծում եմ, որ պետք է փոխել ընտրական համակարգը և Սփյուռքին Հայաստանի քաղաքական կյանքին մասնակցելու հնարավորություն ընձեռել: Պետք է հնարավորություն տալ, որ Սփյուռքի կազմակերպությունները մրցեն միմյանց հետ:
-Դուք բոլոր համապետական ընտրություններից հետո տպագրում եք գրքեր, բրոշյուրներ, որոնք ներառում են ընտրակեղծիքների և խախտումների հսկայական ծավալ: Ընտրախախտումների մասին ահազանգերն ի՞նչ ազդեցություն են ունենում:
-Կարծում եմ՝ մենք հսկայական գործ ենք արել, և մեր բարձրաձայնումներից հետո Հանրապետական կուսակցության կողմից արվող բարեգործությունն էապես նվազել է: ՀՀ նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Կարեն Կարապետյանը, որը հիմա էլ ձգտում է վարչապետ դառնալ, ահավոր խախտումներ է թույլ տվել: Նա հիմա արդեն ձեռնպահ է մնացել այդ բարեգործությունն անելուց: Նույնը վերաբերում է Հերմինե Նաղդալյանին: Հիշեք, թե ժամանակին ինչեր էին անում:
-Ձեր կարծիքով` ի՞նչ պետք է անի Հայ ազգային կոնգրեսը, որին այսօր վստահում է հասարակության մի ստվար հատվածը և հենց նրա հետ է կապում փոփոխությունների հույսը:
-ՀԱԿ-ը շեղվեց իր ճանապարհից: Եթե պայքարը սկսվել էր ընտրություններից հետո, պայքարը այնուհետև էլ պետք է շարունակվեր հենց ընտրությունների թեման թեժ պահելով: Դրանից հետո պետք չէր ընկրկել, թե քանի քաղբանտարկյալ հայտնվեց անազատության մեջ, քանի- քանիսին հետապնդեցին: Բայց Հայ ազգային կոնգրեսը իր պայքարի հիմնական առանցքը դարձրեց քաղբանտարկյալներին ազատելը, թեև ես հասկանում եմ, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը պատասխանատվություն է զգում դրա համար: Կարևորագույն խնդիրը պետք է դարձնել ընտրությունների թեման. այլ խնդիր, կարծում եմ, չկա: