Օգոստոսի 25-ին Սյունիք է այցելել Հայաստանում Չինաստանի դեսպանը, հանդիպելով փոխմարզպետի հետ և քննարկելով Սյունիքում Չինաստանի ներդրումային ծրագրերի հնարավորություններ և հեռանկարներ: Դեսպանը խոսել է Սյունիքի կարևորության մասին, նշելով, որ Պեկինը պատրաստ է չինացի ներդրողներին ուղղորդել մարզ՝ ներդրումային հեռանկարների պարագայում: Ակնառու է, որ Չինաստանի դեսպանի այցը դրսևորում է Պեկինի հետաքրքրությունը այն քաղաքական զարգացումների հանդեպ, որ ծավալվում են ռեգիոնում և դրա շուրջ: Այն, որ Չինաստանի համար Հայաստանն այդ տեսանկյունից ունի դիվանագիտական-քաղաքական հենակետային նշանակություն, վկայեց Հայաստանում չինական դեսպանատան մասշտաբը, որը ամենամեծն է եվրասիական ռեգիոնում՝ Մոսկվայում Չինաստանի դեսպանատնից հետո: Իսկ մեծ դեսպանատունը անշուշտ ամենևին մեծամոլության դրսևորում չէ, այլ ֆունկցիոնալության արտահայտում: Ինչու՞ է այդ նպատակի համար ընտրվել Հայաստանը, և ոչ թե Կովկասի այլ երկիր՝ Ադրբեջանը կամ Վրաստանը, հարցի այլ կողմն է, ընդ որում գուցե ամենևին ոչ երկրորդական կողմը: Սա իհարկե չպետք է բերի սնապարծ կամ պատրանքային մտքի, թե Չինաստանն այդ կերպ արձանագրում է Հայաստանը «փրկելու» իր պատրաստակամությունը:
Պեկինը Կովկասում աշխատելու է բոլորի հետ և Հայաստանը դիտարկում է այդ աշխատանքի դիվանագիտական-քաղաքական հենակետ: Այստեղ իհարկե Երևանը պետք է օգտագործի դրա հնարավորությունը և ինչ որ իմաստով՝ առավելությունը: Սակայն, դրա համար անհրաժեշտ է առարկայական աշխատանք, որովհետև որևէ մեկը «հենց այնպես» չի «փրկելու» Հայաստանը կամ Սյունիքը, և ընդհանրապես որևէ մեկը, այդ թվում Պեկկինը «փրկիչ» չէ: Պետք է ձևավորվեն ռազմավարական հետաքրքրությունները փոխադարձ շահի վերածող առարկայական հանգույցներ: Այդ իմաստով շատ կարևոր է, թե ինչ առաջարկներ ունի Սյունքի առնչությամբ թե Հայաստանը, թե Չինաստանն ինքը: Մեծ հաշվով այստեղ է «փրկության» բանաձևը՝ Սյունիքում կարողանալ ձևավորել տնտեսական միջավայր, որտեղ կարտահայտվեն Մեծ խաղի ռեգիոնալ հարթակի հանդեպ անմիջական հետաքրքրություն ցուցաբերող խաղացողների տնտեսական շահեր: Չինաստանի պարագայում պետք է նկատել, որ Պեկինը ներկայումս առավել հետաքրքրված է իր Մեկ գոտի՝ մեկ ճանապարհ ծրագրով, այլ կերպ ասած Նոր Մետաքսի ճանապարհի ծրագրով, որի համար փաստացի փակվեց ռուսական ուղին: Ներկայումս Չինաստանի համար բարձրանում է Հայաստանի տարածքով դեպի Եվրոպա ճանապարհի կարևորությունը, կենտրոնասիական և կովկասյան «թյուրքական գոտիների» այլընտրանքի համար:
Հետաքրքիր և խորհրդանշական զուգահեռ է այն, որ նույն օրը Հայաստանում Իրանի դեսպանը Երևանում հայտարարել է, որ Հայաստանը հուսալի կամուրջ է դեպի Եվրասիական միություն, դեպի Եվրոպա: Երևանի համար թերևս անհրաժեշտ է օգտագործել այդ հետաքրքրոությունը Սյունիքի ենթակառուցվածքային ծրագրերը հնարավորինս արագ զարգացնելու և բազմազանեցնելու համար: Այն ենթակառուցվածքները, որ այսօր կան Սյունիքում, մեղմ ասած անբավարար են այն ռազմավարական վերափոխումներին համահունչ լինելու համար, որոնք ծավալվում են համաշխարհային լոգիստիկայում: Դրանք, ինչպես նաև Սյունիքի շուրջ ռազմա-քաղաքական իրողությունները թերևս հրամայական են դարձնում Սյունիքում «ենթակառուցվածքային հեղափոխությունը», քանի որ այդ վերափոխումների ներայիս մասշտաբի և խորության համեմատ, անբավարար է նույնիսկ Հյուսիս-հարավ ավտոմայրուղին: Ինչ խոսք, այդ ամենը մեկօրյա կամ մեկ տարվա անելիք չէ, պահանջելու է տարիներ, սակայն տարիների արդյունքի հիմքը պետք է դնել ոչ թե օր, այլ ժամ առաջ:
