Նախօրեին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան ընդունել է բանաձև, որով Ռուսաստանի վրա է պատասխանատվություն դրվել Ուկրաինայում ստեղծված իրավիճակի համար:Ուկրաինայում հումանիտար կացության մասին բանաձևի նախագիծը ներկայացրել են Ֆրանսիան և Մեքսիկան:
Բանաձևը, որն ի տարբերություն Անվտանգության խորհրդի նմանօրինակ փաստաթղթերի, պարտադիր ուժ չունի, ընդունվել է քվեների 140 կողմ, 5 դեմ և 38 ձեռնպահ հարաբերակցությամբ:Բանաձևին դեմ են քվեարկել Ռուսաստանը, Բելառուսը, Սիրիան, Էրիթրեան և Հյուսիսային Կորեան: Հայաստանը ձեռնպահ է քվեարկել։
Զարմանալի զուգադիպությամբ՝ նախօրեին օրվա երկրորդ կեսին հայտնի դարձավ, որ Ադրբեջանի զինուժը Փառուխ գյուղի ուղղությամբ խախտել է շփման գիծը։ Բնակիչների անվտանգության համար տարհանվել են Փառուխին հարևան Խրամորթ գյուղի կանայք և երեխաներին։ Ավելի ուշ Արցախի տեղեկատվական շտաբը հայտնեց, որ Ասկերանի շրջանի Փառուխ և Խրամորթ բնակավայրերի ուղղությամբ ստեղծված իրավիճակը գտնվում է ռուսական խաղաղապահ զորակազմի վերահսկողության տակ։ Փառուխի գյուղապետ Վարդան Միքայելյանը հայտնում է, որ և՛ Փառուխ գյուղը, և՛ ոչ հեռու գտնվող Քարագլուխ բարձունքը այս պահին ադրբեջանական ուժերի վերահսկողության տակ են։
Այժմ Արցախի տեղեկատվական շտաբն էլ հայտնում է, որ այս ընթացքում Արցախի իշխանությունները ռուսական խաղաղապահ զորակազմի հրամանատարության հետ ակտիվ երկխոսության մեջ են։ «Գործադրվում են բոլոր ջանքերը, որ ռուսական կողմն իր առաքելության շրջանակում բոլոր մակարդակներում համապատասխան միջոցներ կիրառի՝ մարտի 24-ին Ասկերանի շրջանի Փառուխ գյուղի հատված ներխուժած ադրբեջանական զորքին ելման դիրքեր վերադարձնելու համար», – ասված է հաղորդագրությունում։
Քաղաքագետ Ռոբերտ Ղևոնդյանը չի բացառում, որ ՄԱԿ-ում Հայաստանի ձեռնպահ քվեարկության և Արցախում տեղի ունեցողի միջև կապ կա․ «Այնուամենայնիվ պետք է մի բան հասկանալ։ Անկախ նրանից, թե Հայաստանն ինչպես կքվեարկի կամ ինչպիսի գործողություններ կանի՝ կան Ռուսաստանի ծրագրեր, Ռուսաստանի մոտեցումներ, որոնք Ադրբեջանն օգտագործում է իր նպատակներին հասնելու համար։ Եվ Հայաստանը պետք է մեխանիզմներ գտնի՝ Ադրբեջանի կողմից Ռուսաստանի մոտեցումները սպասարկելու դեմ։ Այստեղ հավանաբար ամենաճիշտն ինքնակազմակերպվելն է, ինչն էլ գիշերը տեղի է ունեցել, որի արդյունքում ըստ պաշտոնական տվյալների, ադրբեջանական կողմը կորուստներ ունի»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Ըստ Ղևոնդյանի՝ հավանաբար առաջիկայում կլինեն նմանատիպ այլ սադրանքներ ևս․«Հայաստանն ու Արցախը միասին պետք է կարողանան դրանց կանխարգելման, դիմագրավման կամ փոքր կորուստներով դրանից դուրս գալու մեխանիզմներ մշակեն ու իրականացնեն»։
Միևնույն ժամանակ մեր զրուցակիցն ասաց՝ ռուս խաղաղապահների գլխավոր առաքելությունն ու նպատակը լայնածավալ պատերազմ թույլ չտալն է, ինչը նրանք իրականացնում են․«Բայց նման սադրանքներ, սողացող գործողություններ, փոքր լոկալ տարածություններում գործողություններ անընդհատ լինելու են։ Ընդամենը երկու օր առաջ ադրբեջանական լրատվամիջոցները հաղորդագրություն տարածեցին՝ առ այն, որ ռուս և ադրբեջանցի հրամանատարները քննարկում են հայկական ուժերը Արցախից ամբողջապես դուրս բերելու հարցը։ Իհարկե դա ևս սադրանքի ձև է՝ տեղեկատվական դաշտում, բայց պետք է ֆիքսենք, որ նմանօրինակ գործողությունները շարունակվելու են։ Ադրբեջանն օգտվելու է ցանկացած առիթից։ Ռուսաստանը գուցե ինչ-որ իրավիճակում փորձի հայկական կողմին «պատժել», գուցե լինի այլ իրավիճակ և Ռուսաստանը որոշի ադրբեջանական կողմին «պատժել»։ Այսինքն՝ պարզապես անհրաժեշտ է մեխանիզմներ մշակել նմանատիպ իրավիճակներում վարքագիծ դրսևորելու և մեր շահերը չոտնահարելու համար»,-եզրափակեց նա։
Քաղաքագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը ևս գտնում է, որ ՄԱԿ-ում Հայաստանի քվեարկության ու Արցախում տեղի ունեցողի միջև կա ուղղակի կապ․ «Իհարկե միանշանակ և ուղղակի կերպով փոխառնչվող իրադարձություններ են։ Ես մամուլի հետ իմ շփումներում առիթ ունեցել եմ ասել, որ Արցախում այս սրացման նախաձեռնողը, հեղինակը, ճարտարապետը, կատարողը ռուսական կողմն է , իսկ Ադրբեջանը ծառայում է որպես բութ գործիք հայերի գլխին խփելու համար»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Ըստ Մեհրաբյանի՝ Ռուսաստանի նպատակն է Հայաստանին դուրս բերել դրական չեզոքության դիրքերից ու վերածել ռուս-ուկրաինական պատերազմում ռուսական պրոքսիի․«Դա բխում է և Ռուսաստանի և Ադրբեջանի շահերից։ Այդ իմաստով Արցախում իրադրության սրացումը պարզապես «բաց նյարդ» լինելով, ռուսական տրամաբանության տեսակետից, դիտարկվել է որպես առավելագույնս էֆեկտիվ ճանապարհ այդ նպատակին հասնելու համար։ Սակայն տեսնում ենք, որ Հայաստանի Հանրապետության համաձայնեցված, ճշգրիտ գործողությունները, համարժեք պահանջները, կոնտրակտները ուղղված են նրան, որ մեր դաշնակցի կողմից իրականացվող դիվերսիան չեզոքացվի»։
