«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Կալիֆորնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր Հարութ Սասունյանը։
–Պարոն Սասունյան, ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատը երեկ ձայների մեծամասնությամբ ընդունեց կոնգրեսական Ֆրենկ Փալոնի առաջարկած օրենսդրական փոփոխությունը, որը սահմանափակում է Ամերիկայի կողմից ռազմական օգնության տրամադրումը Ադրբեջանին: Ի՞նչ նշանակություն ունի այս փոփոխությունը և ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ։
–Պետք է նշեմ, որ այս որոշումն ընդունվել է Ներկայացուցիչների պալատի կողմից և այժմ պետք է սպասենք, որ Սենատն էլ ընդունի, որպեսզի այն ավելի ուժեղ ազդեցություն ունենա։ Առայժմ վաղ է խանդավառվել, որովհետև գործընթացը չի ավարտվել։ Ինչ վերաբերում է Ներկայացուցիչների տան որոշմանը, ապա իմ վերլուծությունն այն է, որ այն հայության համար երկու տեսակ օգուտ ունի։ Մեկն այն է, որ Ադրբեջանի օգնությունը կրճատվում կամ չեղարկվում է, իսկ երկրորդն այն է, որ ամերիկահայությունը՝ նաև ՀՀ կառավարությունը անընդհատ պայքարի մեջ է իր թշնամիների դեմ, այսպիսով փաստորեն պրոցեսը ընդգրկում է մի շատ մեծ քաղաքական պայքար ամերիկահայության համար ընդդեմ Թուրքիայի ու Ադրբեջանի ու իրենց միլիոնավոր դոլարներով Վաշինգտոնում առած լոբբիստների։ Սա մեծ պարտություն է Ադրբեջանի համար քաղաքական տեսակետից՝ անկախ բուն օգնության կրճատումից կամ չեղարկումից։
-Մենք սա կարո՞ղ ենք համարել պաշտոնական Վաշինգտոնի մոտեցում։ Ինչքանո՞վ է Պետդեպը կիսում այդ մոտեցումը։
-Ըստ ամերիկյան օրենքների, Կոնգրեսն է, որ պատասխանատու է փողերը հատկացնելու համար։ Իրենք են որոշում, ուստի սա պաշտոնական ԱՄՆ-ի դիրքորոշումն է։ Ինչ վերաբերում է փող հատկացնելուն, դա Կոնգրեսն է որոշում, վերջին խոսքը Կոնգրեսինն է։ Այս ոլորտում Կոնգրեսի որոշումը Ամերիկայի որոշումն է։
-Այսինքն՝ կարող ենք արձանագրել, որ ԱՄՆ-ի , Բայդենի վարչակազմի կողմից կա հստակ փոփոխություն Հայաստանի նկատմամբ վերաբերմունքի իմաստով։
–Այստեղ մի քանի նուրբ հարցեր կան, որոնք պետք է բացատրել։ Մեկն այն է, որ Բայդենը 40 տարի՝ Վաշինգտոնում զբաղեցնելով տարբեր պաշտոններ, այդ ընթացքում միշտ եղել է հայասեր ու հայանպաստ։ Ամերիկահայ կազմակերպությունները միշտ իր հետ աշխատել են, սիրաշահել են, որ շարունակի իր հայասիրությունը։ Հիմա, երբ նա դարձավ նախագահ՝ անցյալի իր հայասիրությունը շարունակվում է։ Երկրորդ հանգամանքն այն է, որ Հայաստանը, որ ջախջախիչ պարտություն կրեց արցախյան պատերազմի ժամանակ՝ ակամայից մեծ համակրանք է առաջացրել իր նկատմամբ։Մենք շատ զոհեր տվեցինք, հողեր կորցրեցինք ու դրա պատճառով տաբեր երկրներ համակրանք ունեն Հայաստանի ու հայերի նկատմամբ։ Երրորդն այն է, որ այս որոշումն այդքան էլ նախագահ Բայդենի հետ կապ չունի։ Իհարկե ունի անուղղակի կապ, բայց ոչ ուղղակի։ Կոնգրեսում նման որոշում կայացրեցին, որովհետև Կոնգրեսի մեջ կան շատ հայանպաստ, հայերին մոտ մարդիկ՝ կոնգրեսմեններ ու սենատորներ։ Իրենք տեսնում են, որ ադրբեջանցիներն այնքան ծայրահեղ քայլեր են արել ու շարունակում են անել, որ պետք է դրա դեմն առնել։ Պարբերաբար սահմաններին սադրանքների են դիմում, գերիների վերադարձը չեն ապահովում, ինչը միջազգային մարդասիրական օրենքների խախտում է։ Անընդհատ կրակում են, մարդ են սպանում։ Այստեղ ասում են՝ ադրբեջանցիները չափն անցել են և Կոնգրեսն էլ այլևս չի հանդուրժում ադրբեջանցիների ծայրահեղ ոտնձգություններն ու խախտումները։ Կոնգրեսը մի քիչ ավելի ծայրահեղ դիրքորոշում է ընդունում և դրա պատճառը Ադրբեջանի այդ քաղաքականությունն է։ Կոնգրեսի որոշումն ավելի շատ հակաադրբեջանական է քան հայամետ։ Անշուշտ հայերին սիրում են, բայց նաև Ադրբեջանի դեմ մեծ լարվածություն կա Կոնգրեսում։