«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Հելսինկյան նախաձեռնություն-92 Լեռնային Ղարաբաղի կոմիտեի համակարգող, խաղաղության և մարդու իրավունքների միջազգային մրցանակների դափնեկիր Կարեն Օհանջանյանը։
-Պարոն Օհանջանյան, Ֆրանսիայի Սենատն ընդունեց Լեռնային Ղարաբաղի անկախության ճանաչման անհրաժեշտության մասին բանաձև։ Իհարկե սա առայժմ Ֆրանսիայի կառավարության որոշումը չէ, բայց այն ինչպե՞ս եք գնահատում։ Այս փուլում դա Արցախին ի՞նչ կտա։
Ես ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել Ֆրանսիային, ֆրանսիացի ժողովրդին, ֆրանսիացի խորհրդարանականներին Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ Ֆրանսիայի Սենատի իսկապես պատմական որոշման համար: Ամեն դեպքում, անկախ նրանից, թե ինչպես է Ֆրանսիայի կառավարությունը արձագանքում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը ճանաչելու Սենատի առաջարկությանը, Սենատի որոշումը հսկայական բարոյական նշանակություն ունի Արցախի ժողովրդի համար և արմատապես փոխում է իրավիճակը Արցախի միջազգային ճանաչման հարցում: Արդեն հայտնի է, որ նոյեմբերի 30-ին Բելգիայի խորհրդարանը կքննարկի Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչման հարցը: Արցախի ճանաչման շքերթը, որին ականատես կլինենք առաջիկա օրերին, կփոխի բանակցությունների բուն գործընթացը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, դա կազդի նաև ստատուս քվոյի վրա, որը ձևավորվել է Արցախում, այսպես կոչված, ռուսական խաղաղապահ ուժերի միջամտությունից հետո: Ընդհանուր առմամբ, մենք նոր մարտահրավերների շեմին ենք, երբ Ֆրանսիայի Սենատը ընդունեց Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ երեկվա որոշումը:
-Ինչպես՞ է իրավիճակն այժմ Արցախում։ Հակառակորդին երեկ հանձնվեց նաև Քելբաջարը, ինչպե՞ս է հասարակությունն արձագանքում այս ամենին։ Ստեփանակերտում և հարակից գյուղերում ապրելն այլևս անվտա՞նգ է։
– Այսօր Արցախում տեղի է ունենում ամբողջ բնակչության տրամադրության ամբողջական բարոյալքում: Չնայած Ռուսաստանի խաղաղապահ ուժերի առկայությանը, որոնք հիմնականում դադարեցնում էին բռնության բռնկումները, այնուամենայնիվ, ժողովուրդը իրեն ապահով չի զգում, մասնավորապես ՝ Հայաստանի և Արցախի իշխանությունների դավաճանական պայմանավորվածության համաձայն ՝ Լեռնային Ղարաբաղի տարածքները Ադրբեջանին հանձնելուն: Բռնության նոր փուլ կարող է սկսվել ցանկացած պահի: Մենք հստակ պատկերացում չունենք Արցախում Ռուսաստանի և Ադրբեջանի օրակարգի մասին:
-Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ խաղաղապահների գործունեությունը 5 տարով չի սահմանափակվի։ Արդյոք այդպես եք կարծում, թե՞ հինգ տարվա մեջ կլինի պատերազմի վտանգ։
-Հենց սկզբից ես դեմ էի այդ դավաճանական համաձայնագրին։ Ռուսները երկար ժամանակով են մտել մեր տարածք, համենայն դեպս այդպիսի հույս ունեն: Բայց կյանքը կատարում է իր ճշգրտումները: Այն, ինչ երեկ տեղի ունեցավ Ֆրանսիայում, այն է `Ֆրանսիայի Սենատի կողմից Արցախի անկախության ճանաչումը, արմատապես փոխում է մեր տարածաշրջանում ժամանակակից միջազգային օրակարգը` ընդհուպ մինչ Ռուսաստանի դեմ միջազգային պատժամիջոցներ մտցնելը `կապված Արցախում ռազմական միջամտության հետ, և հետևաբար, կարծիք հայտնելը դեռ շատ վաղ է: Ինչքա՞ն կդիմանան ռուս խաղաղապահները Արցախում: Չի բացառվում, որ կրկին ռազմական բռնության ալիք լինի, և միջազգային խաղաղապահ ուժեր ներդրվեն Լեռնային Ղարաբաղում: