Մայիսի 16-ից ուժի մեջ է մտել բռնության կոչերը քրեականացնող օրենքը, որով բռնության արդարացումը և քարոզը այսուհետ ենթարկվելւ է կոնկրետ քրեական պատասխանատվության։
Քրեական օրենսգրքի համապատասխան հոդվածն այսպես է շարադրված.
Հոդված 226.2. Բռնություն գործադրելու հրապարակային կոչերը, բռնությունը հրապարակայնորեն արդարացնելը կամ քարոզելը
1. Անձի կամ անձանց խմբի նկատմամբ սեռով, ռասսայով, մաշկի գույնով, էթնիկական կամ սոցիալական ծագումով, գենետիկական հատկանիշներով, լեզվով, կրոնով, աշխարհայացքով, քաղաքական կամ այլ հայացքներով, ազգային փոքրամասնությանը պատկանելությամբ, գույքային վիճակով, ծնունդով, հաշմանդամությամբ, տարիքով կամ անձնական կամ սոցիալական բնույթի այլ հանգամանքներով պայմանավորված բռնություն գործադրելու հրապարակային կոչերը, նման բռնությունը հրապարակայնորեն արդարացնելը կամ քարոզելը, եթե բացակայում են սույն օրենսգրքի 225-րդ հոդվածի 4-րդ մասով, 226-րդ, 226.1-ին, 301-րդ, 385-րդ, 397.1-ին հոդվածներով նախատեսված հանցագործությունների հատկանիշները՝
պատժվում են տուգանքով՝ նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից հարյուրհիսնապատիկի չափով, կամ կալանքով՝ առավելագույնը երկու ամիս ժամկետով, կամ ազատազրկմամբ՝ առավելագույնը մեկ տարի ժամկետով:
2. Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված արարքները, որոնք կատարվել են՝
1) մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ կամ կազմակերպված խմբի կողմից.
2) պաշտոնեական դիրքն օգտագործելով՝
պատժվում են տուգանքով՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրհիսնապատիկից երեքհարյուրապատիկի չափով, կամ կալանքով՝ երկուսից երեք ամիս ժամկետով, կամ ազատազրկմամբ՝ մեկից երեք տարի ժամկետով՝ որոշակի պաշտոններ զբաղեցնելու կամ որոշակի գործունեությամբ զբաղվելու իրավունքից զրկելով՝ մեկից երեք տարի ժամկետով կամ առանց դրա»:
Այս օրենքի այլևս առկայությունը «Իրավունքի ուժ» հասարակական կազմակերպության համահիմնադիր Արման Ղարիբյանը դրական գնահատեց:
«Կարծում եմ, որ Ազգային Ժողովը պետք է ընդունի նաև ատելության խոսքի դեմ առանձին օրենք կամ Քրեական օրենսգրքում լրամշակում անի տվյալ հոդվածի մասով, ավելի ընդգրկուն տեսք դրան տա, որպեսզի ընդհանուր առմամբ մեր հանրային խոսքում ատելության խոսքը, բռնության կոչերը կամ բռնությունը խրախուսելը նվազեն կամ լավագույն դեպքում՝ վերանան:
Ինչպես նաև, գտնում եմ, որ կարևոր է մարդկանց ոչ միայն պատժելու քաղաքականությունը, այլ նաև մշակութային փոփոխությունը, այսինքն՝ սույն օրենքն իրավապահ մարմիններին տալիս է գործիքներ նման կոչերով հանդես եկողներին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու համար, սակայն ես ավելի կարևոր եմ համարում հանրային խոսքում մշակույթի փոփոխությունը: Այստեղ շատ մեծ անելիք ունեն հանրային գործիչները՝ հատկապես պետական պաշտոններ զբաղեցնող անձինք, ովքեր օրինակ պետք է ծառայեն հանրության լայն շրջանակների համար, որպեսզի քաղաքացիներն էլ տեսնեն, որ հանրային խոսքում բռնությունն ու ատելությունը բացառված է և ընդունելի չէ»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում շեշտեց Արման Ղարիբյանն ու այս համատեքստում հավելեց նաև, որ , եթե այս մշակույթը չի փոխվելու և օրենքը լինելու է զուտ որպես պատժիչ մեխանիզմ, ապա դժվար թե այն առարկայական փոփոխություն բերի մեզանում:
«Վստահ եմ, որ կլինեն մարիկ, ովքեր ատելության խոսք կշարունակեն տարածել և նույնիսկ, եթե վարչական տուգանքով սահմանափակվենք, կգտնվեն մարդիկ, ովքեր նրանց փոխարեն կվճարեն այդ վարչական տուգանքները:
Ես կասեմ, որ մինչև չփորձենք չենք կարող վերջնականապես համոզված լիենլ թե՛ մեկում, թե՛ մյուսում»,-ասա Ղարիբյանը:
Հարցին՝ տվյալ դեպքում կարո՞ղ ենք հուսալ, որ սույն օրենքը զսպիչ, կանխարգելիչ մեխանիզմ կարող է հանդիսանալ թե՛ ռեալ կյանքում, թե՛ վիրտուալ տիրույթում այս առումով տիրող իրավիճակը շտկելու հարցում, մեր զրուցակիցը պատասխանեց.
«Ընդհանուր առմամբ կարող եմ ասել, որ երբ օրենքը սկսում է հարվածել քաղաքացու գրպանին, ապա այն, միանշանակ, զսպող օղակ է հանդիսանում: Համացանցում ինչքան վիրավորանքի դեպքեր կային ու դեռ կան, բայց երբ օգտատետերից մեկը՝ իրավապաշտպան Մարինա Պողոսյանը կոնկրետ անձի դեմ դիմեց դատարան 500 հազար դրամ տուգանքի պահանջով, ապա տվյալ անձը ոչ միայն հրապարակային ներողություն խնդրեց, այլև դադարեցրեց ամեն տեսակի վիրավորանք տարածելը: Այս դեպքը, ես զգում եմ, որ մյուսներին զսպելու համար լավ օրինակ ծառայեց:
Չհաշված կոնկրետ ուղղորդված դեպքերը, որոնք նաև ֆինանսավորվում են, մնացած բոլոր դեպքերում կարծում եմ օրենքը պետք է որ աշխատի: Մյուս դեպքերում, երբ կա հստակ ֆինանսավորում այդ ատելությունը տարածելու համար, ցավոք սրտի, վարչական տուգանքը չի կարող զսպող օղակ լինել, որովհետև այն մարդն, ով ֆինանսավորում է ատելության քարոզը, պատրաստ է նաև ֆինանսավորել դրա վարչական տույժերը: Այս դեպքում պետք է գնանք քրեական ճանապարհով»:
Արման Ղարիբյանի կարծիքով, երբ ունենանք ավելի շատ օրինակներ, որոնք կհանրայնացվեն ու ավելի լայն իրազեկում կլինի, ապա ընդունված այս օրենքը, այնուամենայնիվ, զսպաշապիկ կդառնա շատերի համար:
