Սերժ Թանկյանն ու Ալեքսիս Օհանյանն ընդունել են Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի մարտահրավերը՝ այսպես ասած, չելենջը, որով վարչապետը նրանց առաջարկում էր քարտային համակարգով ներգրավվել «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հանգանակության գործում և անել այնպես, որ ամեն ամիս նրանց վճարային քարտից 20-21 դոլար փոխանցվի հիմնադրամին՝ ավտոմատ կերպով: Նիկոլ Փաշինյանն այդ մասին հայտարարեց «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հանգանակության ընթացքում, որի ամենամյա հեռուստամարաթոնը նախօրեին էր:
Մարաթոնի ընթացքում հավաքվել էր մոտ 10 միլիոն դոլար, որը կարծես թե ինչ-որ ստանդարտ բազային թիվ է դարձել արդեն տասնյակից ավելի տարի կամ գրեթե միշտ: Թիվ, որը, մեղմ ասած, համարժեք չէ, այսպես ասած, տասը միլիոն հայության վիճակագրությանը: Նիկոլ Փաշինյանը խոսում էր այդ մասին և առաջարկում հանգանակության նոր մեխանիզմ, որը թույլ կտա ձևավորել ամենամյա հանգանակության այնպիսի ծավալ, որը համարժեք կլինի գոնե հինգ միլիոն հայության վիճակագրությանը:
Խոսել այն մասին, որ համահայկական այդ ներուժը շատ կարևոր է Հայաստանի, Արցախի, նույնիսկ հենց Սփյուռքի համար՝ նշանակում է չխոսել ոչինչ: Նիկոլ Փաշինյանն այդպիսով առաջ է քաշում համահայկական բյուջեի գաղափարը, որի մասին դեռևս ամիսներ առաջ էր խոսել՝ «Հայաստան» հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի նիստին: Վարչապետը առաջարկում է հետաքրքիր մեխանիզմ և տրամաբանություն, սակայն ամբողջ հարցն այն է, որ այդ մեխանիզմն ու տրամաբանությունը թերևս որոշակիորեն օդում են, քանի որ չկա համահայկական բովանդակության շուրջ երկխոսություն և գաղափարական, բովանդակային բազա, որի վրա կաշխատի հանգանակության մեխանիզմը: Այլ կերպ ասած՝ մենք համոզվա՞ծ ենք, որ խնդիրը հանգանակության մեխանիզմն է և այն փոխելու առաջարկը ինքնաբերաբար կփոխի հայության վերաբերմունքը հանգանակության նկատմամբ: Հազիվ թե:
Խնդիրն ըստ երևույթին գաղափարն է, որին մինչ այժմ գերազանցապես ծառայեցվել է հեղափոխության փաստն ինքնին: Հայաստանում թավշյա հեղափոխությանը հաջորդած երկու հանգանակությունները ցույց տվեցին, որ իբրև գաղափարական հիմք այն բավարար չէ, և պահանջվում է բովանդակային էական համալրում: Ընդ որում, այստեղ պետք է հաշվի առնել այն, որ չնայած հեղափոխության օրերին Սփյուռքից էական աջակցությանն ու ոգևորությանը՝ այդուհանդերձ, հայկական Սփյուռքը բավականին բազմաշերտ, անգամ բազմամշակույթ մի հանրույթ է, որտեղ հազիվ թե ինքնին հեղափոխությունը լինի ունիվերսալ լեզու: Մենք ունենք համահայկական ունիվերսալ լեզվի անհրաժեշտություն: Խոսքը, բնականաբար, զուտ հաղորդակցական լեզվի մասին չէ, այլ լեզու՝ նպատակի, պատկերացման, հեռանկարի, խաղի և հարաբերության կանոնների իմաստով:
Ողջունելի է, որ Սերժ Թանկյանն ու Ալեքսիս Օհանյանն ընդունել են Հայաստանի վարչապետի առաջարկը: Թերևս կասկած չկար, որ նրանք կընդունեն այն: Դա բխում է ոչ միայն նրանց սոցիալական վիճակից, այլև կարգավիճակից: Կասկած չկա նաև, որ ընդունելու է նաև Քիմ Քարդաշյանը: Բայց ամբողջ հարցն այն է, որ առաջարկը ընդունեն հարյուր հազարավոր և միլիոնավոր, այսպես ասած, շարքային մեր հայրենակիցներ ու թեկուզ ամսական 2, ոչ թե 20 դոլարի հաշվարկով: Իսկ նրանց ընդունելու համար վարչապետի միայն չելենջը բավարար չէ, նրանց պետք է վարակել կենսունակ գաղափարով, ընդ որում՝ պարբերաբար սպասարկվող գաղափարով:
Այս հարցը, իհարկե, միայն վարչապետի հարցը չէ, այլև հայկական պետականության ապագայով մտահոգ բոլոր շրջանակների: Վարչապետը, սակայն, կարող է և պետք է լինի նրանց այդ հարցի շուրջ մոբիլիզացնողը, ընդ որում՝ անկախ քաղաքական հարցերից:
