ՀՀ կառավարության վերջին նիստից առաջ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, նախքան օրակարգի հարցերի քննարկումը, ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Հայկ Գրիգորյանին խնդրեց տեղեկություն տրամադրել Ամուլսարի հանքի հետ կապված գործով։
Վարչապետը հետաքրքրվեց, թե արդյոք, ի վերջո, պատրա՞ստ է միջազգային փորձագիտական եզրակացությունը, որպեսզի կառավարությունը կարողանա որոշել իր հետագա անելիքները։
Քննչական կոմիտեի նախագահ Հայկ Գրիգորյանն ասաց, որ փորձագետների կողմից համալիր փորձաքննության վերջնական եզրակացությունը ներկայացվել է հուլիսի 22-ին, որը բաղկացած է եղել 188 թերթից և 2 հավելվածից։ «Վերջնական փաստաթղթերը օգոստոսի 6-ի դրությամբ Քննչական կոմիտեի համապատասխան ստորաբաժանման կողմից ամբողջությամբ թարգմանված են հայերեն և խմբագրված են։ Թարգմանության ծավալը կազմում է 341 թերթ»,- ասաց Գրիգորյանը՝ հավելելով, որ այն ներկայումս սրբագրվում է և պատրաստ կլինի օգոստոսի 12-13-ին։
Տեսակետ կան, որ Հայաստանում ամերիկյան ներդրումների պասիվությունը պայմանավորված է հենց «Լիդիան» ընկերության շուրջ ստեղծված իրավիճակով, և երբ այն լուծում ստանա, կլինի որոշակի աշխուժություն։
Միջազգայանգետ Սուրեն Սարգսյանը համաձայն է այս դիտարկմանը։ Նա, «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով հարցին, նշեց. «Կոնկրետ այս ներդրումը, որը դուք մատնանշում եք, ամերիկյան ամենախոշոր ներդրումներից մեկն է, և դրանով է պայմանավորված, որ կա որոշակի պասիվություն։ Սա լրացուցիչ խնդիրներ է առաջացնում բոլոր պոտենցիալ ներդրողների համար և, բնականաբար, ցանկացած պոտենցիալ ներդրող ուսումնասիրում է շուկան, տեղում պարզում իրավիճակը։ Հայաստանում ԱՄՆ վերջին երկու դեսպանները՝ գործող և նախորդ, համապատասխան հայտարարություններ են արել, և կա որոշակի մտահոգություն։ Իհարկե, այդ մտահոգությունները պոտենցիալ ներդրողներին հասնում են, և լինում են բացասական երանգներ, նրանք խուսափում են Հայաստանում ներդրումներ անելուց, քանի որ ամերիկյան բիզնեսը կարող է բախվել ինչ-ինչ խնդիրների»։
Ըստ Սարգսյանի՝ եթե խնդիրը կարգավորվի, բնականաբար, այդ մի կարևոր խոչընդոտը կվերանա, ու գուցե լինեն նոր ներդրումներ ամերիկյան այլ ընկերություններից։
Միևնույն ժամանակ Սարգսյանը չի կարծում, թե ամերիկյան ներդրումային քաղաքականության պասիվությունը պայմանավորված է միայն այս խնդրով: «Ինչպես նշեցի՝ սա մի հանգամանք է, որի մասին խոսել են անգամ Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանները, ես ևս, ձեր լրատվամիջոցին տված հարցազրույցում, բազմցիս խոսել եմ այդ մասին։ Սա միակ պատճառը չէ, պատճառը նաև Հայաստանի փոքր շուկան է, Հայաստանի բնական ռեսուրսների ոչ մեծ ծավալի լինելն է, նավթի, գազի, այլ բնական ռեսուրսների բացակայությունն է։ Համենայնդեպս շեշտենք՝ սա ամենամեծ խոչընդոտներից մեկն է, և այն վերացնելուց հետո մենք կարող ենք ունենալ լուրջ հաջողություններ ու ձեռքբերումներ»,- կարծիք հայտնեց նա։
Խոսելով Հայաստանի հանդեպ ամերիկյան քաղաքականության, Արցախին տրամադրվելիք օգնության կրճատման հնարավորության մասին՝ Քարնեգի հիմնադրամի «Ռուսաստան և Եվրասիա» ծրագրի առաջատար գիտաշխատող Փոլ Ստրոնսկին մեր լրատվամիջոցին տված հարցազրույցում որպես պատճառ նշել էր Հայաստանի կողմից Սիրիա մարդասիրական առաքելության համար խումբ ուղարկելու հանգամանքը։ Սուրեն Սարգսյանը, անդրադառնալով Ստրոնսկու այս դիտարկմանը, նշեց. «Փոլ Ստրոնսկին մեր տարածաշրջանով զբաղվող, մեր տարածաշրջանը ամենալավն իմացող և ամենատեղեկացված մարդկանցից է Վաշինգտոնում, և նրա խոսքերը շատ լուրջ ուշադրության են արժանի նաև Հայաստանի քաղաքական ղեկավարության կողմից։ Այո, եթե Ստրոնսկին նման գնահատական է տալիս, ապա պետք է շատ լուրջ վերաբերվել նրա գնահատականներին։ Այո, սիրիական ներգրավվածության մասին բազմիցս խոսակցություններ եղել են՝ առ այն, որ դա խնդիրներ է առաջացնելու Հայաստանի համար Միացյալ Նահանգների հետ հարաբերվելիս, դրա մասին նաև ես եմ նշել։
Այնպես որ, դա նույնպես խոչընդոտներից մեկն է ոչ միայն ներդրումների, այլև քաղաքական հարաբերությունների զարգացման, նաև Փոլ Ստրոնսկու մատնանշած՝ Արցախին տրամադրվելիք օգնության կրճատման տեսանկյունից»։