Ժնևում Սարգսյան-Ալիև հանդիպումից օրեր անց սահմանին վերսկսվող լարվածությունը, որ առաջանում է ադրբեջանական արկակոծումների և հրթիռակոծումների հետևանքով, վերստին բարձրացրել են պատերազմի հավանականության մասին հարցադրումներ: Սա արդեն դարձել է գրեթե ռեֆլեքս. երբ սահմանին հանգիստ է, այսպես ասած՝ թիկունքում հանգստանում են բոլորը, և բթանում է պատերազմի վտանգի զգացումը: Եվ հակառակը՝ երբ սահմանին անհանգիստ է, թիկունքում սկսվում են պատերազմի հավանականության դիտարկումները:
Իրականում սա վտանգավոր վիճակ է, քանի որ հասարակությանը պահում է մի ծայրահեղությունից մյուսի մեջ: Իսկ նմանօրինակ տատանումները վտանգավոր են ճնշման համար՝ կտրուկ տաք եղանակից կտրուկ ցրտի անցումը բերում է ճնշման խնդիրների:
Իրականում պատերազմի հավանականությունը ամենևին էլ ուղիղ համեմատական չէ սահմանի լարվածությանը: Պատերազմի հավանականությունը հակադարձ համեմատական է Հայաստանի արդիականությանը, Հայաստանի կառավարման էֆեկտիվությանը: Որքան վատ է կառավարումը, որքան վատ են արդյունքները, այդքան մեծ է պատերազմի հավանականությունը: Դա էլ չի նշանակում, թե կլինի պատերազմ: Բայց հավանականությունը մեծանում է, աներկբա: Որովհետև, վերջին հաշվով, Ադրբեջանին, Ալիևին զսպողը Մինսկի խմբի համանախագահները կամ Սարգսյանի հետ հանդիպումները չեն, պայմանավորվածությունները չեն, առավել ևս՝ հայտնի էլ չէ, թե փակ դռների հետևում կամ ծառերի տակ ինչ թեմաներ են շոշափում հանդիպումների մասնակիցները:
Ադրբեջանին զսպողը Հայաստանի էֆեկտիվությունն է՝ որպես պետություն: Իսկ դա նշանակում է էֆեկտիվություն ամեն ինչում՝ զինուժից մինչև, այսպես ասած, դատական համակարգ, որտեղ կայացվում են արդարադատության վկայություն հանդիսացող որոշումներ ու վճիռներ: Էֆեկտիվ Հայաստանն է ի վիճակի ապահովել պաշտպանունակությունը սահմանին. ամենագլխավորը՝ ապահովել սեփական ուժերով, երբ Ադրբեջանը վստահ է, որ գործ ունի Հայաստանի հետ, և որևէ երրորդ կողմ չի օգնի Հայաստանի վրա ունեցած իր ազդեցությամբ: Ավելին, երրորդ կողմերի գործողությունները անմիջականորեն կախված են այն բանից, թե կառավարման էֆեկտիվության տեսանկյունից ինչ ցուցանիշներ կարձանագրի Հայաստանը: Դրանք են, որ թելադրելու են երրորդ կողմերի վարքը:
Ըստ այդմ, պատերազմ կլինի, թե ոչ՝ հարցի պատասխանը սահմանում չէ, որ պետք է փնտրել: Այդ հարցի պատասխանը պետք է փնտրել Հայաստանում, ներսում, թիկունքում:
